Samarqand davlat universiteti "matematika" fakulteti

Adabiyotlar

1. Televidenie. Darslik, rus tilida V.E. Djakoniya tazfiri ostida M. RiS. 1997; 1983.

2. SH.3. Tadjibaev, S.SH. Tadjibaev.ssifrovoe televidenie Tash. TEIS 1998

3. SH.3. Tadjibaev. Tasvirni tiklovchi tuzilma. Tash. TEIS 1995

4. SH.3. Tadjibaev. Tasvirni uzatuvchi kamera. Tash. TEIS 1998

SH.3. Tadjibaev. Sistemы i standartы televizionnogo veщaniya. Tash. TEIS 1996

6. Televidenie kursining 1 buiicha laboratoriya ishlariga kullanma. Tash. TEIS 1994

7. Televidenie kursining 2 buiicha laboratoriya ishlariga kullanma. Tash. TEIS 1994

8. SH.3. Tadjibaev. Ispыtatelьnыe signalы i tablitsы. Metodicheskie posobie. Tash.TEIS 1994

9. Alьbom graficheskogo materiala po kursu Televidenie chastь 1 Tash. TEIS 1991

I.Kirish

Televidenie atamasi ilk bor 1890 yilda paydo bo‘lgan, u “masofadan ko‘rish” ma’nosini anglatadi. Uni birinchi bor rus elektrik – muxandisi Perskiy Fransiyaning poytaxti Parijda o‘tkazilgan halqaro kongressda “Elektron televidenie” deb nomlangan ma’ruzasida ishlatgan. Televidenie deb fazoda joylashgan qo‘zg‘almas va harakatdagi jism tasvirlarini elektr aloqa vositalari yordamida real va o‘zgartirilgan vaqt mashstablarida uzatish va qabul qilish bilan shug‘ullanadigan zamonaviy radioelektronikaning sohasiga aytiladi. Televideniyaning asosiy masalasi qabul qilish qurilmasidagi tasvirni uzatilgan ob’ektdagi tasviriga nechog‘lik yaqin bo‘lishligini ta’minlashdan iboratdir. Ushbu masala ko‘p funksiyali murakkab o‘zgartirish apparaturalar majmuasi, tasvirlarni uzatish, kodlash, dekodlash va tiklash (aks ettirish) va boshqa ko‘rsatkichlarga bog‘liq bo‘lgan axborotlarni qayta ishlash operatsiyalarini bajarilishini taqozo etadiNatijada gorizontal yo‘nalishda aniqlik oshadi. Demak, gorizontal yo‘nalishda tasvir aniqligi yuqori chegaraviy chastota bilan aniqlinadi.

Gorizontal va vertikal yo‘nalishlardagi aniqlik uzatuvchi va qabul qiluvchi trubkalarning ochuvchi nurlar oxirlarining kesim yuzalariga ham bog‘liq bo‘ladi. Aniqlikni pasayishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun ochuvchi nurning kesim yuzasi element o‘lchovidan katta bo‘lmasligi zarur.

Tasvirning shovqinlashgani – televizion tasvirning sifatini aniqlovchi asosiy ko‘rsatkichdir. Televizion tizimning turli nuqtalarida uzatish traktiga parazit elektrik signallar tushib qolib, ular asosiy signallar bilan birga kuchayib ekranda turli shakldagi va turli yorqinlikdagi qo‘shimcha detallar ko‘rinishida namoyon bo‘ladi hamda tasvirni buzilishiga olib keladi. Bunday signallar turlarining xilma-xilligini ko‘pligiga qaramay, ularni asosiy to‘rt guruhga ajratish mumkin: