Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

 
 
30-rasm. Zig‘ir poyasi (Linum usitatissimaum): 
A – ko’ndalang kesmasi; B - V –lub tolalari ko’ndalang kesmasi 
(B) va uzunasiga; 1 - epiderma; 2 –birlamchi po’stloqning parenximasi;  
3 - endoderma; 4 – lub tolalari; 5 - floema; 6 - kambiy; 7 - ikkilamchi ksilema; 8 - 
birlamchi ksilema; 9 – o’zak nurlari; 10 – o’zak parenximasi;  
11 – bo’shliq; 12 – hujayra devori; 13 – bo’shliq; 14 – hujayra qobig‘i. 
 
 
Endodermadan  ichkarida  qalin  devorli  hujayralarning  guruh  bo’lib  zich  guruhlari 
joylashadi,  ko‘ndalang  kesmada  yumaloq  yoki  ko‘p  qirrali  bo‘lib  ko‘rinadi,  xlor-rux-yodda 
binafsha rangga bo‘linadi. Bu yog‘ochlashmagan sklerenxima yoki zig‘irning lub tolalari. 
Lub  tolalaridan  ichkarida  floemaning  yupqa  qatlami  uning  ostida  kambiy  joylashadi. 
Ksilema – qobig‘i yog‘ochlashadigan, radial nurlardagi, gallanuvchi kichik tirik hujayrali radial 
joylashgan  o‘tkazuvchi  elementlar  ko‘rinishida  bo‘ladi.  Yog‘ochlikning  yog‘ochlashmagan 
birlamchi elementlari markazga yaqin joyda joylashadi. 
Poyaning ko‘ndalang kesimi ksilemaning birlamchi elementlar halqali va spiral tomirlarga 
ega,  ikkilamchilari  nuqtali  tomirlarga,  traxeyalar  va  libriformlarga  ega.  O‘zak  yirik  parenxima 
hujayralaridan iborat bo‘lib, markazida parchalanib bo‘shliq hosil qiladi. 
Katta obyektivda zig‘ir poyasining qismlarini chizish va belgilash zarur.