Ринц tizimidan foydalanish. Rints (Rossiyskiy indeks nauchnogo tsitirovaniya) – Rossiya ilmiy tsitatalash indeksi

Ichki pDF ko’rish imkoniyati 
matnlarga 
belgi 
qo’yish 
imkoniyatini 
beradi (annotatsiyalar). 
· Butun kutubxonadan qidirish (hujjat nomi, muallif nomi yoki 
shaxsiy kalit so’z orqali). 
· pDF-fayllarni avtomatik tarzda boshqarish (berilgan sxema bo’yicha 
qayta nomlash, papkalarni monitoring qilish — ingl. 
watch folder
). 
· Yetishmayotgan meta axborotni Google Scholar orqali qidirish. 
· Kutubxona qismlarini BibTeX formatida eksport qilish. 
· Havola («References») bo’limidan snoskalarni ajratib olish. 
· Hujjatlarni toifalash uchun teglarni qo’llash. 

---

Ijtimoiy tarmoq imkoniyatlari: 
· Hujjatlarni ko’rish statistikasi; 
· Hujjatlarni saqlash uchun server fazosida 2 GB hajmli joy; 
· SHaxsiy qiziqishlaringiz va boshqa ma’lumotlarni ko’rsatgan holda 
profil yaratish; 
Mendeley – bibliografik axborotni boshqarish, saqlash va ishlarni pDF 
va DOC formatlarida ko’rish imkonini beradigan dastur hisoblanadi. Dastur bilan 
ishlashning ikkita usuli bor: 
1. O’z kompgpyuteringizga o’rnatish orqali. Dastur Windows, MacOS, Linux 
shuningdek mobil qurilmalar uchun iOS va Android. 
2. Dastur bilan brauzer orqali ishlash. 
Biz sizga dasturni o’z kompgpyuteringizga o’rnatishni tavsiya qilamiz. CHunki 
brauzerli versiyasi funktsional imkoniyati cheklangan holda ishlaydi. Dasturni 
o’rnatish va ro’yxatdan o’tish. 
O’rnatish bo’yicha ko’rsatma 
1. Mendeley Community axborot saytiga diqqatingizni qarating. 
2. Siz qo’llaydigan versiyani tanlang (Desktop, Web, iOS va Android). 
3. Tegishli ko’rsatmani oching. 
Mendeley bilan qulay ishlash uchun quyidagilar tavsiya qilinadi:
1. http://www.mendeley.com/ saytiga 
kiring 
va Create 
a 
free 
account tugmasini bosing. 
2. O’z ma’lumotlaringizni kiriting: ism va familiya, email (sizning elektron 
pochtangiz manzili) va parolgp. Pochta manzili sizning loginingiz bo’ladi. Sizning 
pochtangizga tasdiq xati keladi. SHu xatdagi havola bo’yicha o’tsangiz, endi sizning 
tizimda o’z o’rningiz bor. Agar siz ro’yxatdan o’tgan bo’lsangiz saytning o’ng pastki 
burchagidagi havolani bosish orqali Mendeley dasturini yuklab oling. Bu albatta 
parol va login kiritilgandan keyin amalga oshadi.
Qo’shimcha:
1. Microsoft Word dasturi bilan ishlash uchun qo’shimchani o’rnatish kerak. 
Microsoft Office paketining barcha ilovalarini bekitgan holatda Mendeley dasturini 
ishga tushiring va Mendeley dasturining Tools menyusidan Install MS Word plugin 
punktini tanlang. Qo’shimcha imkoniyatlar statsionar dasturda ishlaydi.
2. Sichqoncha yordamida maqolani osongina import qilish uchun sizga 
Web
Importer 
bookmarket 
talab 
qilinadi. 
Brauzerda http://www.mendeley.com/import sahifasini oching. Brauzer zakladkasi 
paneliga Save to Mendeley tugmasini surib keling. Bu jarayonni siz maqolani 
o’qiydigan va havolalarni saqlaydigan barcha brauzerlarda takrorlash kerak. Keyin 
matnda siz saytlar ro’yxatini ko’rasiz. Ularni bir bosish bilan Mendeley tizimiga 
import 
qilish 
imkonini 
beradi. 
Bu 
saytlarga 
ehtiboringizni 
qarating 
– «podderjivaemqe istochniki» deb nomlanadi va ularga keyinroq to’xtalamiz. 

---

GOST stilini o’rnating. Buning uchun View menyusidan Citation Styles, undan 
esa More Styles punktini tanlang. Get More Styles zakladkasida qidiruv qatoriga 
GOSTni kiriting. Sizga ikkita natija kerak. Sichqoncha yordamida «Russian GOST 
R 7.0.5-2008 (Russian)» natijasini bosing va keyin o’ngda Install tugmasini bosing. 
«Russian GOST R 7.0.5-2008 (Numeric)» natijasi bilan shu jarayonni takrorlang. 
Birinchisi [muallif, yil] ko’rinishidagi havola uchun kerak, ikkinchisi esa – [1] 
ko’rinishidagi havola uchun ishlatiladi. Ayni shu oynada paydo bo’lgan Use this 
style tugmasini bosish orqali ulardan ixtiyoriy birini tanlash mumkin. Stilni 
xohlagan vaqtda o’zgartirish mumkin. 
Umumiy guruhni yaratish 
5. Mendeley dasturida chapda Groups zakladkasi ostida Create Group punktini 
tanlang. Guruh nomini kiriting masalan, «Amalga oshgan ishlar hisoboti».
Agar ishda sizni qo’shganda 4ta va undan kam odam ishtirok etsa, private Group 
optsiyasini tanlang. Tekin versiyada bitta odam faqat bitta xususiy guruhni yaratishi 
mumkin. Unda ahzolar sizni qo’shganda 4ta odam bo’ladi. Agar siz guruhga ko’p 
qatnashchilarni qo’shmoqchi bo’lsangiz u holda public Group optsiyasini 
tanlang. SHundan so’ng Create Groupni bosing.
NB: agar siz public Group yaratgan bo’lsangiz, uning tarkibi (manbaga 
havolalari) siz tomoningizdan taklif qilingan qatnashchilar, Mendeleyning barcha 
foydalanuvchilari uchun ko’rinadigan bo’ladi. 
Umumiy guruhda maqolaning to’liq matnini saqlab bo’lmaydi. 
6. Yangi oyna ochiladi. Manzillar maydoniga barcha loyiha ishtirokchilarining 
pochta manzili nuqta vergul bilan kiriting (bu manzil aynan ro’yxatdan o’tish 
vaqtida qo’llanilgani).
7. Guruh ichida papkalar yaratish mumkin (masalan, hisobotni tayyorlashning aniq 
bir qatnashchisi uchun). Guruh nomi ustida sichqoncha o’ng tugmasini bosing. 
Papka ichida papkaosti yaratish mumkin.
8. Umumiy guruhga manbalarning bibliografik izohini qo’shish uchun avval 
Mendeley dasturidagi o’z kutubxonangizda ularni belgilab oling, keyin esa tegishli 
papkani chapga ko’chiring.
Mendeley – pdf, doc formatlaridagi maqolalarni va kutubxona havolalarini yaratish 
va saqlash uchun ajoyib yordamchi hisoblanadi.
9. «Podderjivaemqx istochnikov»dan import qilish. Siz har doim «Podderjivaemqx 
istochnikov» sayti mavjudmi yoki yo’qligini ko’rib turasiz: bu saytlarning brauzer 
panelida «Save to Mendeley» tugmasi mavjud. Maqola izohi mavjud sahifada «Save 
to Mendeley» tugmasini bosing (birinchi martasida tizim login va parolni so’rashi 
mumkin, biroq keyinchalik ishlash davomida tizim buni eslab qoladi). Mendeley 
sahifada topgan maqolalar ro’yxatini ochadi. Keraklisini belgilang va «Save»ni 

---

bosing. Agar joriy sahifada maqolaning to’liq matniga o’tish imkoni mavjud bo’lsa, 
u holda Mendeley maqolaning pdf-faylini avtomatik tarzda saqlashga harakat qiladi. 
Agar maqola pdf-fayl ko’rinishida bo’lmasa, aytaylik sayt sahifasida oddiy matn 
ko’rinishida bo’lsa, u holda Mendeley shu matnli sahifaning web-sahifasi nushasini 
saqlab qo’yadi.
10. Agar siz maqolani elektron nashrlar bazasidan topgan bo’lsangiz (Jstor va 
boshqa turdagi), brauzer panelida «Save to Mendeley» tugmasini bosganingizdan 
keyin kompgpyuter bibliografik tavsif topilmagani haqida xabar beradi yoki agar 
sahifada «Save to Mendeley» mavjud bo’lmasa, u ham qo’rqinchli emas. Barcha 
elektron bazalar bibliografik ma’lumotlarni formatlarda saqlashga moslashtirilgan 
(BibTex, RIS va boshqalar).
Saqlash tugmalari har ko’rinishda bo’lgani bilan ularni har doim tanib olish mumkin: 
«Export» «Export citation» «Cite» «Download citation» va boshqalar. 
Odatda «poslatgp statgpyu po pochte», «raspechatatgp» optsiyalari qaerda bo’lsa, 
ular ham shu yerda joylashgan bo’ladi. Sizga BibTex, RIS, Zotero, Endnote XML 
formatlari mahqul keladi. Bibliografik ko’rsatmalari bo’lgan mikro-faylni 
saqlang. Mendeley tizimining «File» menyusidan «Import» punktini va saqlangan 
mikro-faylni tanlang. 
11. Agar sizning kompgpyuteringizda maqolaning pDF-faylidagi matni saqlangan 
bo’lsa, Mendeley matnning o’zidan bibliografik ko’rsatmalarni ajratib chiqarishi 
mumkin. Variant 1. Dasturning «File» menyusidan «Add File» punktini tanlang. 
Agar sizning pDF-faylingizda matn ko’p bo’lsa, u holda vaqtni tejang. Barcha 
matnlarni bitta papkaga to’plang va «File» menyusidan «Add Folder»ni tanlang. 
Variant 2. Oddiygina qilib pDF-fayl yorlig’ini dastur oynasiga olib keling.
Keyinchalik, siz pDF-fayllaridagi yangi matnlarni saqlash uchun yangi papka 
yaratishingiz mumkin va Mendeley avtomatik tarzda sizning kutubxonangizga 
qo’shadi. 
Eslatma: agar manba haqidagi ma’lumotlar to’liq bo’lmasa, u holda manba 
tavsifi ostida sariq fonda yozuv paydo bo’ladi: «These details need reviewing…». 
Sarlavha to’g’riligini tekshirib ko’ring (probellar, tinish belgilari), keyin esa 
Mendeley dasturida «Search by Title» tugmasini bosing. Qolgan maydonlar Google 
Scholar axborotlaridan avtomatik tarzda to’ldiriladi. Axborotni yana bir marta 
tekshirib ko’ring.
12. Agar «Search by Title» tugmasi yo’q bo’lsa (yahni Mendeley manba haqidagi 
ma’lumotlar to’liq), siz ma’lumotlarni kiritishingiz va tegishli maydonlar qiymatini 
o’zgartirib, qo’lda ishlash rejimida o’zgartirish kiritishingiz kerak. Yoki siz yozuvni 
to’liq emas singari qayd etish va «Search by Title» qo’llashingiz: manba ustida o’ng 
tugmani bosing, avval «Mark As…», keyin esa «Needs Review»ni bosing. 
13. Agar qandaydir sababga ko’ra bibliografik tavsifni saqlab bo’lmasa, u holda 
yozuvni qo’lda kiritish yo’li qoladi. «File» menyusida «Add Entry Manually» 

---

tanlang va zarur axborotni kiriting. Paydo bo’lgan muloqot oynasida yo’q maydonni 
keyin tahrirlash rejimida to’ldirish mumkin bo’ladi.
Eslatma: Mendeley dasturining o’ziga xos jihatlari bor. Ular CSL-stillari bilan 
ishlashda noxushliklar keltirib chiqarishi mumkin (masalan, biz o’rnatgan GOST 
stillari bilan). Ayniqsa, chop etilmaydigan hujjatlar bilan ishlashda (working 
papers): hisobotlar, ArXiv / SSRN materiallari, preprintlar. Biz barcha chop 
etilmagan hujjatlarni «Working paper» sifatida emas, balki «Report» sifatida 
saqlashni tavsiya qilamiz. Bunda albatta bibliografiyani yakuniy rasmiylashtirishni 
tekshirib ko’ring.
Eslatma: «Institution» maydoni (hujjatni nashr qilgan tashkilot haqida 
axborot) bibliografiyaga tushmaydi. Uning aks etishi uchun «publisher» maydonini 
qo’llashni tavsiya qilamiz. Uning batafsil detallari bilan tanishish uchun quyidagi 
havola 
bo’ylab 
o’ting 
-  http://support.mendeley.com/customer/portal/articles/364144-csl-type-
mapping.
14. Hisobot uchun o’z fragmentingizni MS Word dasturida oching. Bibliografiyani 
boshqarishning barcha elementlari Word panelining «Mendeley Cite-O-Matic» 
zakladkasida «Ssqlki» joylashgan. TSitata qo’yish uchun kursorni matnning kerakli 
joyiga qo’ying va Alt+M bosing yoki «Insert Citation» tugmasini bosing. Birinchi 
marta paydo bo’lgan oynadan chap pastki qismida (sozlama o’zgartirilmagan bo’lsa) 
«My Library» turibdi. Siz bibliografik ma’lumotlar manbasini almashtirish va 
hisobot uchun tayyorlangan Mendeley umumiy guruhini oling. Buni faqat bir marta 
qilinadi va natija saqlanadi. Manba haqidagi ko’rsatmalarni paydo bo’lgan 
maydonga kiritishni boshlang: sarlavha, muallif familiyasi, yil. SHundan keyin 
Enter yoki OK bosing. Havola hujjat ichida paydo bo’ladi. SHuningdek, siz 
Mendeley dasturida ham kerakli manbani tanlab olishingiz mumkin: dasturning 
asosiy oynasida kerakli maqolani toping, uni tanlang va «Cite» bosing ( u yuqoridagi 
panelda paydo bo’ladi). Havola qo’yishni bekor qilish uchun usha yerda «Cancel» 
tugmasini bosing.
15. Agar siz boshqa matn muharriridan foydalansangiz, Mendeley bibliografik 
ma’lumotini nushasini oling (Ctrl-C) va matn muharririga formatlangan bibliografik 
ma’lumotni qo’ying (Ctrl-V). SHuningdek, Mendeley dasturining asosiy oynasiga 
qayta bog’lanish mumkin: «Library As Citations»da «View» bosing va o’sha yerdan 
bevosita bibliografik ma’lumotlarni nushalang.
16. Havolani tahrirlash uchun unga kursorni qo’yish va Alt+M yoki «Insert 
Citation» tugmasini bosish kerak bo’ladi. 
17. Hujjatga adabiyotlar ro’yxatini qo’yish uchun ro’yxat qo’yilishi kerak bo’lgan 
joyga kursorni qo’ying va MS Word yuqoridagi panelida «Insert Bibliography» 
tugmasini bosing. Agar siz hujjatga keyinchalik boshqa havolalar qo’shsangiz, u 

---

holda bibliografiyani yangilash uchun MS Word yuqoridagi panelida «Refresh» 
tugmasini bosing. 
18. Havola va bibliografiya rasmiylashtirish standartini tanlash uchun kerakli stilni 
«Style» ochiladigan ro’yxatidan tanlang. Havola va bibliografiyalar avtomatik 
tarzda rasmiylashtiriladi.
19. Bibliografik ro’yxatni ayniqsa nashr qilinmagan ishlarni va boshqa ishlarni 
tekshirib ko’ring (standartlar, qonunlar, EHM uchun dasturlarni ro’yxatga olish 
haqidagi guvohnomasi va boshqalar). Ular bilan turli muammolar kelib chiqadi. 
Havolalar va bibliografiyalar bilan ishlashning so’nggi bosqichida o’zgartirishga 
to’g’ri kelsa qo’lda o’zgartirish kiriting.
20. Agar hujjat matnida sizning bibliografiyangizda yo’q bo’lgan maqolaga havola 
mavjud bo’lsa, u holda dastur ularni qo’shishni taklif qiladi.