Religious views on jarkutan monument dilafruz Obidjonovna Karimova


(2-расм) . Бундан ташқари бу ҳайкал  ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/9
Sana21.02.2023
Hajmi0,63 Mb.
#913334
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
zhar-ton-yodgorligida-diniy-arashlar

(2-расм)
Бундан ташқари бу ҳайкал 


ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES 
VOLUME 2 | ISSUE 2 | 2021 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 
 
Academic Research, Uzbekistan 435 www.ares.uz 
бронза даври аҳолисининг антропологик қиѐфаси тўғрисида ҳам маълумот 
беради.
Аѐл кишига тегишли ҳайкалда эса 
(3-расм)
, унинг қорни думалоқ, 
ҳомиласига ишора қилиш учун қорин қисми бўрттириб ишланган. Сақланиб 
қолган икки қўли эса, қорни устига қўйилган ҳолатда, қўллари билан қорни 
ўртасида иккита илоннинг ҳаракатланиб бораѐтганлиги ифодаланган. Қорин ва 
қўлларининг ҳар-ҳар жойи қизил бўѐқ билан бўялган. Қорин қисмида 2 та 
эмбрион кўринишидаги лой массаси ҳам мавжуд. Хомиладор аѐл ҳайкалининг 
айрим жойлари қизил рангга бўялиши ва илон тасвирининг туширилиши 
нариги дунѐга ишора ҳисобланади. Маълумки, мифологияда қизил ранг қонни, 
илон эса ер ости илоҳиѐтидан далолат беради. Бу қабрга хомиладор аѐл дафн 
этилган бўлиши мумкин. Бундай ҳайкал, Сополлитепа қабрларида ҳам 
учратилади 
(4-расм)
. Ўлган одамнинг ҳайкали ва аждодлар руҳининг 
ҳомиладор аѐлни, у дунѐга келтириши кутилаѐтган чақалоқни бало-қазолардан 
сақлаши, яъни аждодлар руҳига сиғинишнинг моддий маданиятда 
кузатилишидир. 
НАТИЖАЛАР 
Эътиқод кўриниши сифатида Сополли маданиятида оловга сиғиниш ҳам 
асосий ўринда турган. Оловнинг бир кўриниши сифатида алтарни айтиб ўтиш 
жоиз. Сополли маданияти ѐдгорликларида олиб борилган археологик 
изланишлар натижасида жами 12 та алтар топилган, улар тузилишига кўра, 
икки турга ажратилади. Булар – доира шаклидаги алтарлар ва квадрат шаклдаги 
алтарлардир.
Доира шаклидаги алтарлар илк маротаба Ўрта Осиѐ ҳудудида энеолит ва 
бронза даврларидан бошлаб кенг миқѐсда тарқалиши кузатилади. Бундай
алтарлар Саразм маданиятининг энеолит даврига тегишли қурилиш қатламида, 
Жанубий Туркманистоннинг энеолит даври ѐдгорлиги ҳисобланган Геоксюр 1, 
7 ѐдгорлигида, Жанубий Тожикистон ҳудудидаги сўнгги бронза даврига оид 
Илк Тулхор қабристонида кузатилади.
Иккинчи турдаги алтарлар тўртбурчак тарзда бўлиб, улар кенг ҳудудда 
тарқалмаган. Бундай алтарлар Жарқўтон ѐдгорлигида иккита топилганлиги ҳам 
унинг кенг миқѐсни эгалламаглигидан далолат беради.
Кейинги йилларда Сополли маданиятида олиб борилган тадқиқот ишлари 
натижасида алтарлар 
(5-расм)
ва икки камерали ўчоқларни жойлашишига 
қараб, Сополли маданиятининг илк босқичларида улар оилавий оловга сиғиниш 



Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish