Reje: eem nin’ jaratiliw tariyxi, qollaniliw tarawlari ha’m a’wladlari

Zamanagoy jeke kompyuter
Jeke Kompyuterdin` tiykarg`i qurilmalari to`mendegi tiykarg`i qurilmalardan ibarat.
Sistema blogi - Kompyuterdin` jumisin ta`miyinleydi ha`m basqaradi. Sonin` ushin da oni ko`binese {Kompyuter} dep te ataydi.
Ol to`mendegishe bo`limlerden turadi.
Mikroprotsessor - Kompyuterdin` islewin ta`miyinleytug`in ha`m Kompyuter qurilmalari jumisin basqaratug`in qurilma. Ol Kompyuterdin` islew tezligin aniqlaydi. Kompyuterler mikroprotsessor tu`ri menen ajiratiladi. Ha`zirgi ku`nde mikroprotsessordin` ha`r qiyli tu`rleri bar: 8N53L, P3N587M.
Operativ yad - Kompyuterdin` waqitsha yadi, ol Kompyuter islep atirg`an waqitta mag`liwmatlardi saqlaytug`in qurilma. Kompyuter imkaniyatlari operativ yadtin` ko`lemine baylanisli boladi. Operativ yadtin` ko`lemi qanshaliq u`lken bolsa, sonshaliq da`rejede Kompyuter ko`p mag`liwmatlar u`stinde tu`rli a`mellerdi orinlay aliw imkaniyatina iye boladi.
O`zgermes yad - mag`liwmatlar turaqli saqlanatug`in arnawli qurilma. Yad ko`lem menen o`lshenedi. Ko`lem u`lken bolsa, Kompyuter sonsha ko`p mag`liwmatlardi saqlaw mu`mkinshiligine iye boladi.
Monitor - bul televizor, yag`niy Kompyuterdegi mag`liwmatlardi ekranda su`wretlewshi qurilma. Monitorlar ren`li, aq-qara ha`m suyiq-kristalli tu`rlerge iye. O`lshemi televizorg`a uqsas: 14, 15, 17, 19, 21 dyuym ha`m tag`i basqa. 15 dyuymli monitorlar ken`irek tarqalg`an. 17-21 dyuymli monitorlar a`dette grafika menen shug`allaniwshilar ushin qolayli.
Klaviatura - bul baspa mashinka, ol mag`liwmatlardi Kompyuterge kiritiw ushin mo`lsherlengen.
JEKE KOMPYUTERDIN` QOSIMSHA QURILMALARI


Printer - bul mag`liwmatlardi qag`azg`a shig`ariwshi quralma. Ha`zirgi ku`nde printerlerdin` bir neshe tu`rleri bar. Printerler a`dette eki tu`rli rejimde - tekstli ha`m grafikaliq to`rli rejimlerde islewi mu`mkin. Tekstli rejimde islegende printerler a`dette bir neshe tu`rli shriftler menen isleydi. Grafikaliq rejim psevdografika belgileri ja`rdeminde isleydi.
Printerlerdin` to`mendegishe tu`rleri bar:

•