Reja: Nuqta harakatining berilish usullari. Nuqtaning tezligi va tezlanishi


Tekis va tekis o’zgaruvchan aylanma harakat



Download 0,81 Mb.
bet9/13
Sana23.05.2022
Hajmi0,81 Mb.
#608589
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
Mavzu Qattiq jismning tekis parallel harakati

Tekis va tekis o’zgaruvchan aylanma harakat*
Jism harakati davomida uning burchak tezligi o’zgarmay qolsa ( =const), jismning bunday aylanishiga tekis aylanma harakat deyiladi. Tekis aylanma harakat qonunini aniqlaymiz. (29) ni quyidagi ko’rinishda yozamiz.


Tenglikning chap tomonini dan gacha , o’ng tomonini 0 dan t chegaralarda integrallaymiz.


yoki:

yoki (32)
Bu jismning tekis aylanma harakat tenglamasi.
agar =0 bo’lsa
= t , (33)
Texnikada ko’pincha, jism tekis aylanma harakat qilayotgan bo’lsa, u minutdagi aylanishlar soni bilan ifodalanadi. Jism bir marta to’liq aylanganda burilish burchagi bo’ladi. Jism bir minutda n marta aylansa, tekis aylanma harakat burchak tezligi quyidagicha aniqlanadi:
(34)
Jism harakati davomida burchak tezlanishi o’zgarmay qolsa , uning bunday harakatiga tekis o’zgaruvchan aylanma harakat deyiladi.
(31) tenglikning quyidagi ko'rinishda yozamiz.


tenglikning chap tomonini dan gacha, o’ng tomonini 0 dan t gacha chegaralarda integrallaymiz.

- yoki = (35)

(35) ifodani quyidagi ko’rinishda keltiramiz.



Tenglikni ikkinchi marta integrallaymiz.
(36)
Bu jismning tekis o’zgaruvchan aylanma harakat tenglamasi.

Aylanma harakat qilayotgan jism nuqtasining tezligi.
Qattiq jismning aylanish o’qidan h masofada joylashgan М nuqtasini ko’rib chiqamiz (14-rasm). Jism aylanma harakatlanayotganida, М nuqta aylanish o’qiga perpendikulyar tekislikda radiusi h ga teng bo’lgan markazi aylanish o’qida yotgan aylana chizadi. Jism dt vaqt oralig’ida d burchakka burilsa, М nuqta aylana bo’ylab harakatlanib ds =h d yoy koordinatasini o’tadi. U holda nuqtaning tezligi quyidagicha aniqlanadi.

yoki (37)

Ayrim hollarda tezlikni chiziqli tezlik deb ham ataydilar.


Shunday qilib, aylanma harakat qilayotgan qattiq jism nuqtasining tezligi miqdor jihatdan jism burchak tezligini aylanish o'qidan nuqtagacha bo'lgan masofaga bo'lgan ko'paytmaga teng.Nuqtaning chiziqli tezligi nuqta chizayotgan aylanaga harakat yo'nalishi bo'yicha o'tkazilgan urinma bo'ylab yo'naladi. J

ism barcha nuqtalarining burchak tezliklari har onda o’zaro teng bo’ladi. Shu sababli qo’zg’almas o’q atrofida aylanuvchi jism nuqtalarining chiziqli tezliklari mazkur nuqtalardan aylanish o’qiga bo’lgan masofalarga proporsional bo’ladi (14-rasm).

Download 0,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish