Radio jurnaliSTİKA

Unutmayın ki, 
qarşıdurma və 
mübahisə yaratmaq 
yayımçının işi deyil. 
Prodüser və aparıcı 
diskussiiyaya diqqətlə 
hazırlaşmalı və 
verilişə daxil edilməsi 
ehtimalı olan bütün 
mümkün sahələri 
əvvəlcədən nəzərdən 
keçirməlidirlər.

---

70
təbii, spontan (xüsusi hazırlıq olmadan) diskussiya 
arzulayırsınızsa, sadəcə, diskussiyanın əsas 
istiqamətlərini iştirakçılar üçün müəyyən etmək və 
onların bu barədə danışmasına nail olmağa çalışmaq 
lazımdır. 
Bu prosesdə aparıcı verilişin girişini diqqətlə 
hazırlamalıdır, yəni girişdə
▪ verilişin əsas məsələləri əksini tapmalı, 
▪ bu hissə canlı və informativ olmalı,
▪ eyni zamanda müzakirə olunacaq problemin 
ziddiyyətli olacağından xəbər verməlidir.
Yəni giriş dinləyicini qulaq asmaq üçün 
şirnikləndirməlidir. 
Aparıcı diskussiya boyu 
prodüserin tapşırıqları nəzərə almalıdır.
Prodüser isə bütün proqramın gedişatını nəzarətdə 
saxlamalı və “bir qulağı” diskussiyada olmalıdır: 
müzakirələr fokusundan çıxırsa, diskussiya 
arzuolunmaz istiqamətə yönəlməyə başlayırsa, aparıcı 
onu əvvəlki məcrasına qaytarmalıdır. 
Debatlar
daha formal və konkret aparılma mexanizmi 
və əvvəlcədən müəyyənləşdirilmiş qaydaları olan 
diskussiya tipidir və burada cavab verilməsi tələb 
edilən sual çox spesifikdir. İştirakçılar qoyulan 
konkret problemə özlərinin konkret münasibətlərini 
bildirməlidirlər. Məsələn: “Tələbələr imtahanlarını 
yenidən vermək üçün ödəniş etməlidirlərmi?” sualı 
debat üçün yaxşı mövzu ola bilər. Adətən, debatda 
bir, bəzi hallarda iki spiker olur. Onların biri qoyulan 
məsələnin lehinə, digəri isə əleyhinə mövqe sərgiləyir, 
bundan əlavə, məsələyə dair faktları işıqlandıracaq 
müstəqil ekspert də dəvət edilə bilər. Studiyada 
auditoriya varsa, onların da fikri soruşula bilər. 
Tok-şou
söhbət əsasında qurulan istənilən tip əyləncə 
proqramı üçün ümumi termindir. Amma bu həm də 
xüsusi tip diskussiya proqramlarına verilən addır. Bu 
tip verilişlərdə adətən proqramda fəal iştirak edən 
auditoriyanın önündə natiqlər paneli yerləşdirilir, 
qonaqlar isə bu sahədəki xüsusi biliklərinə görə deyil, 
əsasən, maraqlı və əyləncəli həmsöhbət olduqlarına 
görə seçilirlər. Belə qonaqlar çox vaxt qabaqcadan 
elan edilməyən mövzular haqqında belə maraqlı, 
mübahisəli və ya əyləncəli fikirlər söyləməklə 
dinləyicilərin diqqətini cəlb edə bilirlər.