R. X. Maksudov


SAVOL  VA TO PSH IRIQ LAR



Download 6,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/248
Sana07.01.2022
Hajmi6,25 Mb.
#329194
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   248
Bog'liq
Mashina detallari (R.Tojiboyev va b.)

SAVOL  VA TO PSH IRIQ LAR
1. Shlitsli  birikm alam ing afzallik  va  kamchiliklari.
2 .Shlitsli  birikma turiari.Qanday  turiari  standardashgan?
3 .Shlitsli  birikmalar qay  bir o ich am lari  bilan  m arkazlashtiriladi?
4 .Birikm alam ing  ishga  layoqatligi  nima  bilan  belgilanadi  ?
5. Shlitsli  birikm alar asosi  qanday  kuchlanishlar bo‘yicha 
tekshiriladi?
2.11-§.  Payvand  birikm alar
Payvand  birikmalar  ajralmas  birikm alam ing  asosi  b o iib ,  ulardan 
m ashinasozlikda  va  qurilishlarda  keng  k o ia m d a   foydalaniladi.  Chunki 
payvand  birikmalarda  boshqa  ajralmas  birikm alardagiga  qaraganda 
birm uncha  afzalliklari  bor,  masalan  birikma  kam  mehnat  talab  qilishi 
bilan  birga,  metallni  tejashga  imkon  beradi.  Bundan  tashqari,  m urakkab 
shaklli  yirik  cho'yan  quym alar  o'rn ig a  payvand  birikma  vositasida
36
www.ziyouz.com kutubxonasi


tayyorlangan  yengil  po‘lat  detallar  ishlatilishi,  materialni  30-40% 
tejashga imkon  beradi.
Payvandlashni  suyuq  holatda va  bosim  ostida  payvandlash  usullariga 
boiin ad i.
Suyuq  holatda  payvandlashga  elektr  yoyi.  gaz  alangasida,  elektron 
nuri  yordamida  plazma,  lazer  nuri  yordamida  va  boshqa  payvandlash 
usullari  kiradi.
Bosim  ostida  payvandlashga  kontakt  usuli,  ishqalab.  portlash, 
sovuqlayin va  boshqa  usullar kiradi.
Sanoatda  asosan  elektr  yoyi,  gaz  alangasi  yordamida  hamda  kontakt 
usulida payvandlashlar ko‘p  ishlatiladi.
E le k tr  yoyi  y o rd a m id a  payvandlashda  maxsus  elektroddan  (ustki 
qismi  suyuq  shisha  aralashmasi  qoplangan  metall  sterjen)  foydalaniladi. 
Payvandlash  jarayonida  erigan  metall  chok  hosil  qiladi,  bunda  sterjen 
ustidagi  aralashma  erib  chokning  ustini  qoplaydi  (flyusi)  bu  esa  havo 
tarkibidagi  kislorod  va  azotdan  chokni  saqlaydi,  natijada  chok  sifatli 
b o iad i.
Dastaki  yordamida  kam,  o ‘rtacha  uglerodli  po‘lat  materiallami 
payvandlashda  E34,  E42.  E42A,  E46,  E46A  va  boshqa  markali 
elektrodlar  ishlatiladi.  E  harfi  keyingi  sonlar  mustahkamlik  chegarasini 
eng  kichik  qiymatini  bildiradi.  Masalan  E46A  mustahkamlik  chegarasi 
om=460  MPa,  A  harfi  payvand  chok sifatli  ekanligini  bildiradi.
Dastaki  yordamida  kalta,  noqulay  joylashgan  choklarni  hosil 
qilishda  foydalaniladi.  Katta  seriya  bilan  tayyorlanadigan  konst- 
ruktsiyalarni  hosil  qilishda  avtomatik  chok  hosil  qiluvchi  uskunalardan 
foydalaniladi.  bunda  unumdorligi  dastaki  yordamiga  bajarilgan  ishga 
nisbatan  10-20  martagacha  oshadi.
Kontakt  payv an d lash d a- biriktiriladigan joyda  kerakli  darajada  tok 
yordamida  qizdiriladi,  bunda  ulanadigan  joyi  plastik  holatga  keladi, 
unda detallar m a’lum  kuch  bilan  siqilganda payvand  chok hosil  bo'ladi.
A fzalliklari.  1.  Ish  hajmi  nisbatan  kam  boMganligi  uchun  tannarxi 
arzon,  tuzilishi  oddiy.  2.  Payvandlash  jarayonini  avtomatlashtirish 
mumkin.  3.  O g'irligi  nisbatan (bo‘ltli,  kalit  mixli  birikmaiar)  kam.
4.  Birikma germetik muhit hosil  qiladi.
K am chiliklari.  1.  Payvand  chokli  sifatini  tekshirish  qiyinchiligi.
2.  Yuklanish  o‘zgaruvchan  bo‘lganda  mustahkamligining  nisbatan 
pastligi.
3.Payvandlash  jarayonida  detaliarning  qizishi  natijasida  vuzasida 
notekislik hosil  bo'lishi.
37
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download 6,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   248




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish