O‘ziga nisbatan huquqbuzarliklarning yakka tartibdagi profilaktikasi chora- tadbirlari qo‘llanilayotgan shaxslarning huquq va majburiyatlari O‘ziga nisbatan huquqbuzarliklaming yakka tartibdagi profilaktikasi chora-tadbirlari qo‘llanilayotgan shaxslar: __ o‘ziga nisbatan qo‘llanilayotgan huquqbuzarliklaming yakka tartibdagi profilaktikasi chora-tadbirlarining asoslari va huquqiy oqibatlarini bilishga; _ o‘ziga nisbatan to‘plangan hujjatlar va boshqa materiallar bilan tanishishga; iltimoslar qilishga; yuridik yordam olishga; huquqbuzarliklar profilaktikasini bevosita amalga oshimvchi organning yoki — muassasaning qarorlari, mansabdor shaxslaming harakatlari (harakatsizligi) ustidan qonun hujjatlarida belgilangan tartibda shikoyat qilishga haqli. — O‘ziga nisbatan huquqbuzarliklarning yakka tartibdagi profilaktikasi chora-tadbirlari qo‘llanilayotgan shaxslar huquqbuzarliklar profilaktikasini bevosita amalga oshimvchi organlar — va muassasalar mansabdor shaxslarining qonuniy talablarini bajarishi shart. O‘ziga nisbatan huquqbuzarliklarning yakka tartibdagi profilaktikasi chora-tadbirlari — qo‘llanilayotgan shaxslar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi va ulaming zimmasida boshqa majburiyatlar ham bo‘lishi mumkin. Ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazida yakka tartibdagi profilaktika ishlariIjtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazida saqlanayotgan voyaga yetmaganlar bilan yakka tartibdagi profilaktika ishlari, uni olib borish asoslari mavjud bo‘lgan taqdirda, ular markazda bo‘lgan to‘liq vaqt davomida olib boriladi. Voyaga yetmaganlaming nazoratsizligi va qarovsizligiga, huquqbuzarliklar yoki boshqa g‘ayriijtimoiy xatti-harakatlar sodir etishiga imkon bergan sabablar va shart-sharoitlarni aniqlash maqsadida ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazi xodimlari: voyaga yetmaganning turmush tarzi, aloqalari va niyatini, uning shaxsiy fazilatlari, qiziqishlari, o‘zboshimchalik bilan o‘qishni to‘xtatish, oiladan, ta’lim muassasalaridan ketib qolishi sabablarini aniqlaydilar; jinoyat sodir etganlik holatlarini, uni sodir etishda qatnashgan shaxslami, voyaga yetmaganlami huquqbuzarliklar yoki boshqa g‘ayriijtimoiy xatti-harakatlami sodir etishga jalb qilish holatlarini, voyaga yetmaganlarga nisbatan g‘ayrihuquqiy harakatlar sodir etilganlik holatlarini aniqlaydilar; voyaga yetmaganlami huquqbuzarliklar yoki boshqa g‘ayriijtimoiy xatti-harakatlami sodir etishga jalb qilayotgan yoxud voyaga yetmaganlarga nisbatan boshqag‘ayrihuquqiy qilmishlar sodir etayotgan shaxslami belgilangan tartibda javobgarlikka tortish choralarini ko‘radilar; voyaga yetmaganlami ta’minlash, tarbiyalash va ularga ta’lim berish bo‘yicha o‘z majburiyatlarini bajarishdan bo‘yin tovlayotgan yoki lozim darajada bajarmayotgan yoxud voyaga yetmaganlaming xulq-atvoriga salbiy ta’sir ko‘rsatayotgan yoki ular bilan shafqatsiz muomalada bo‘layotgan ota-onalami yoki ota-ona o‘mini bosuvchi shaxslami aniqlaydilar hamda ularga nisbatan qonun hujjatlarida nazarda tutilgan ta’sir choralarini qo‘llash to‘g‘risida tegishli davlat organlari va boshqa tashkilotlarga takliflar kiritadilar; voyaga yetmaganga huquqbuzarliklar yoki boshqa g‘ayriijtimoiy xatti-harakatlar sodir etishining oqibatlarini tushuntiradilar, voyaga yetmaganlaming nazoratsizligi va qarovsizligiga, huquqbuzarliklar yoki boshqa g‘ayriijtimoiy xatti-harakatlar sodir etishiga imkon bergan sabablar va shart-sharoitlami bartaraf qilish choralarini ko‘radilar; voyaga yetmaganlar o‘rtasida nazoratsizlik va huquqbuzarliklaming profilaktikasi faoliyatida yo‘l qo‘yilgan kamchiliklar to‘g‘risida manfaatdor davlat organlarini hamda nodavlat notijorat tashkilotlarini xabardor qiladilar; voyaga yetmaganlar o‘rtasida nazoratsizlik va huquqbuzarliklaming profilaktikasini amalga oshiruvchi organlar hamda muassasalar bilan o‘zaro hamkorlikda voyaga yetmaganni saqlash, tarbiyalash, unga ta’lim berish, uning bandligi va dam olishini tashkil etish, ishga joylashishi va turmushini yo‘lga qo‘yishida yordam ko‘rsatish masalalarini hal etadilar. Shaxsi aniqlanmagan voyaga yetmagan ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markaziga olib kelingan hollarda ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazi xodimlari undagi mavjud hujjatlar bo'yicha, ota-onasi yoki ota-ona o‘mini bosuvchi shaxslar haqidagi ma'lumotlardan foydalanib, shuningdek tegishli ichki ishlar organlari, boshqa tashkilotlarga so‘rovnomalar yuborish, voyaga yetmaganni topib olish sharoitlari, yurish yo‘li, transport turi, taxminiy yashash joylari, kun kechirish uchun zarur bo‘lgan pul mablag‘lari va manbalari hamda shaxsini aniqlash uchun ahamiyatga molik boshqa holatlami aniqlash yo‘li bilan voyaga yetmaganning shaxsini aniqlash choralarini ko‘radilar. Voyaga yetmaganning shaxsi aniqlanganidan so‘ng bir sutka mobaynida ijtimoiy- huquqiy yordam ko‘rsatish markazi xodimlari tegishli ichki ishlar organlariga, ota-onasi yoki ota-ona o‘mini bosuvchi shaxslarga, shuningdek manfaatdor davlat organlari va nodavlat notijorat tashkilotlariga voyaga yetmaganning joyi haqida ma’lumotlar yuboradilar. Yakka tartibdagi profilaktika ishlari samaradorligini oshirish maqsadida voyaga yetmaganlarga nisbatan ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazi boshlig‘i tomonidan tegishli buyraq chiqarish yo‘li bilan rag‘batlantirish va intizomiy jazo choralari qo‘llanilishi mumkin. QARSIII DAVLAT LNIVERSITETl TARIX VA IJTIMOIY FANLAR FAKULTETI MILLIY G‘OYA, MA’NAV1 YAT ASOSLARI VA HLQLQ TA’LIMI
KAFEDRASI VOYAGA YETMAGANLARM 111 Ql'QBUZARLIGINl OLDINI OIJSH I ANIDAN SEMINAR MASHGLLOTLARI ISHLANMASI QARSHI -2018
