Qarshi davlat universiteti filologiya fakulteti

Sinonimlar - shaklan har xil, ammo bir tushunchani turli bo’yoq va ottenkalar bilan ifodalaydigan leksemalar
Antonimiya - (grekcha anti-qarama-qarshi, onuma-nom) leksemalar orasidagi zidlik munosabati
Graduonimiya - lug’aviy birliklar o’zaro ma‘noviy munosabatlariga ko’ra ma‘lum bir darajalanish qatorlarini hosil etishi
Giponimiya - tur-jins munosabati
Giperonim - jins belgisini bildirgan predmetning nomini ifodalovchi ko’pgina ma‘nolarni semantik jihatdan umumlashtiruvchi mikrotizimning markaziy leksemasi, dominantasi sifatida namoyon bo’luvchi lug’aviy birlik. Giponim - ma‘lum jins turlarining nomlarini hamda o’zining semantik tarkibida implitsit tarzda jins ma‘nosini ham ifodalovchi, semantik jihatdan giperonimga nisbatan boy bo’lgan lug’aviy birlik.
Neytral leksika - faol yoki nofaol, umumiste‘mol yoki qo’llanishi chegaralangan bo’lishidan qat‘i nazar, eskilik va yangilik bo’yog’iga ega bo’lmagan adabiy tilimizga mansub barcha leksemalar
Yangi leksika - tilda yangi paydo bo’lgan va yangilik bo’yog’i sezilib turgan leksemalardir. Ular ilmiy terminologiyada neologizmlar ham deb yuritiladi.
Tarixiy leksemalar - hozirgi o’zbek adabiy tilida qo’llanuvchi o’tmishga oid, iste‘moldan chiqib ketgan narsa-xodisalarni bildiruvchi leksemalar
Arxaizmlar - o’z o’rnini boshqa leksemalarga bo’shatib bergan leksik birliklardir. Ijtimoiy taraqqiyot natijasida ayrim narsa-hodisalar boshqa leksemalar bilan atalib, avvalgilari iste‘moldan chiqib ketadi.
Dialektal leksika - ma‘lum bir hududda yashovchi kishilar tiliga xos leksemalar
Termin - fan-texnika, qishloq xo’jaligi, san‘at va madaniyat soxalariga xos leksik birliklar va so’z birikmalari
Jargon (frants. jargon) - kasbi, jamiyatdagi o’rni, qiziqishlari, yoshiga ko’ra alohida sotsial guruhni tashkil etgan kishilarning, asosan, og’zaki nutqida ishlatiladigan va ma‘nosini boshqalar ko’p hollarda anglab yetavermaydigan birliklar