O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asr boshlarigacha)

«ko‘shk»
, 
«qasr»
, 
«qo‘r-
g‘on»
va 
«qo‘rg‘oncha
» nomlari bilan shuhrat topgan isteh-
komli turarjoylar qad ko‘tardi.
Istehkomli qasr, qo‘rg‘on va ko‘shklar asosan tashqi dushman 
hujumiga qarshi mudofaa inshooti, chokarlar to‘planadigan joy, 
ma’muriy markaz hamda oziq-ovqat va qurol-yarog‘ saqlanadi-
gan ombor vazifasini o‘tagan.
O‘rta asrlarda shaharlar uch qismdan iborat bo‘lgan. Ular 
«ko‘handiz»
, 
«shahriston»
, 
«rabod»
deb yuritilgan. Shaharlar-
ning uchala qismi ham alohida-alohida devorlar bilan o‘rab olin-
gan. Ularning bir nechta darvozalari bo‘lgan. Shahar devorlari 
bo‘ylab oqib o‘tgan anhor xandaq vazifasini bajargan. O‘rta asr-
larda yashagan arab mualliflari (
Ibn Xavqal
va 
Ishtaxriy
) qayd 
etishicha, birgina Binkat (Toshkent)ning yigirma ikkita darvozasi 
bo‘lgan.