O‘zbekiston sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent tibbiyot akademiyasi

Gipotalamus va gipofiz gormonlari preparatlari. 

 Gipofiz 3 ta: oldingi, orqa va kamroq namoyon bo‘lgan o‘rta bo‘laklardan iborat. Oldingi va o‘rta 

bo‘laklari  bez  hujayralaridan  iborat  bo‘lib,  “adenogipofiz”  nomi  bilan  jamlangan.  Oldingi  bo‘laklari 

adrenokortikotrop,  somatotrop,  tireotrop,  follikul  rag‘batlantiruvchi,  lyuteinizatsiyalovchi  va  laktotrop 

gormonlar ajratadi (1-  jadval). Ularni  hosil  bo‘lishi  va ajralishi  maxsus gormonlar ajralishni (rilizing

1

) 

rag‘batlantiruvchi  va  susaytiruvchi  omillar  bilan  boshqariladi  (2-  jadval).  O‘rta  bo‘lagi  ba'zi  sut 

emizuvchilarda melanotsidlarni rag‘batlantiruvchi gormonlar (α, β, γ )ni ajratadi va u ham gipotalamus 

nazoratidadir. 

______________________________________ 

1

Inglizchada to release- ozod qilish, ajratish. 

 1-jadval. Gipofizning oldingi va orqa bo‘laklari gormonlari, ularning preparatlari va      

 ularni o‘rniga qo‘llanuvchilar. 

     

Gormon 

Gipofiz bo‘lagi 

Gipofiz gormonlari preparatlari va ular 

o‘rniga qo‘llanuvchilar 

1 

2 

                     3 

oldingi 

Adrenokortikotrop gormoni (AKTG, 

kartikotropin) 

Somatrop gormoni (o‘sish gormoni; 

somatotropin) 

Tirsotrop gormon (tirotropin) 

Laktotrop gormon (prolaktin, laktotropin, 

mamotropin) 

Gonatotrop gormonlar 

Follikulani rag‘batlantiruvchi gormon 

(follitropin) 

Lyuteinlashtiruvchi gormon (lyutropin) 

Kortikotropin 

Kozintropin 

Somatotropin 

Somatren 

Tirotropin 

Laktin 

 

 

Menapauza gonadotropini (menatropinlar) 

Xorionik gonadotropin (prolan) 

---

7 

 

orqa 

Oksitotsin 

Vazopressin 

(antidiuritik gormon) 

Oksitotsin 

Vazopressin 

Desmopressin 

Lipressin 

Felipressin 

Pituitrin 

Adiurekrin