O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

asbobsozlik  pо‟latlari va alohida xossali pо‟latlar sinflariga bо‟linadi. 
Кonstruktsion pо‟latlar mashina detallari tayyorlash uchun, asbobsozlik pо‟latlari esa kesuvchi, о‟lchov 
asboblari va shtamp asboblari tayyorlash uchun ishlatiladi. 
 
Legirlangan  po‟latlar  tegishli  harflar  va  raqamlar  bilan  markalanadi.  Legirlangan  po‟lat 
markasidagi  harflar  legirlovchi  elementlarni,  raqamlar  esa  ularning  %  hisobidagi  miqdorini  bildiradi. 
Po‟lat markasida oldin turgan raqamlar shu po‟latning  tarkibidagi uglerod miqdorini foizning yuzdan bir 
ulushlari  hisobida  ifodalaydi,  harflardan  keyin  turgan  raqamlar  esa  shu  harflar  bilan  ko‟rsatilgan 
elementlarning  foiz  hisobidagi  o‟rtacha  miqdorini  bildiradi.  Masalan,  15X18H22B6M2L  markali 
legirlangan  po‟lat  0,15%C;  18%Cr;  22%Ni;  6%W;  2%Mo  bo‟lgan  quymakorlik  po‟latidir.  Legirlovchi 
elementning  miqdori  1%  dan  kam  bo‟lsa,  raqam  yozilmaydi.  Po‟lat  tarkibidagi  fosfor  miqdori  0,03% 
dan,  oltingugurt  miqdori  ham  0,03%  dan  kamligini,  shuningdek,  po‟latning  yuqori  sifatli  ekanligini 
ko‟rsatish uchun shu po‟lat markasining oxiriga A harfi yoziladi. 
 
Ba‟zi hollarda markadagi belgilar sonini kamaytirish uchun GOST dan bir qadar chetga chiqiladi. 
Masalan,  tarkibida  1%  dan  ortiq  uglerod  bo‟lgan  po‟latning  markasida  shu  uglerod  miqdorini 
ko‟rsatuvchi raqamlar yozilmaydi. Masalan, X12M – bu po‟lat tarkibida uglerod miqdori 1,45 

 1,70 %. 
 
Agar  po‟lat  markasining  oldida  ikkita  raqam  bo‟lsa,  uglerodning  miqdori  foizning  yuzdan  bir 
ulushi  hisobida,  bitta  raqam  bo‟lsa  o‟ndan  bir  ulushi  hisobida  ekanligini  bildiradi.  Masalan,  9XC  – 
markali  legirlangan  asbobsozlik  po‟latlarida  o‟rta  hisobda  0,9%  uglerod  bor.  Legirlangan  po‟lat 
tarkibidagi  uglerod  miqdori  0,04%  gacha  bo‟lsa,  po‟lat  markasi  oldiga  ikkita  nol,  0,04 

0,08%  gacha 
bo‟lganda esa bitta nol yoziladi. Masalan, 00X18H10 markali po‟latda uglerod miqdori 0,04% dan kam. 
 
Legirlangan  po‟latni  markalashda  legirlovchi  elementlar  quyidagi  harflar  bilan  belgilanadi:  X  – 
xrom;  H  –  nikel;  A  –  azot;  B  –  volfram;  Ф  –  vanadiy;  Г  –  marganes;    П  –  fosfor;  Д  –  mis;  Ю  – 
alyuminiy;  Ц  –  sirkoniy;  Б  –  niobiy;  E  –  selen.  Bu  belgilardan  tashqari  po‟latlarning  butun  boshli 
guruhini xarakterlovchi harflar ham qabul qilingan: Ш – sharikli podshipnikbop, Е – magnitlanadigan va 
Э – elektrotexnik.  
Standatga  kirmagan  po‟latlar  ЭИ  va  ЭП  harflari  va  undan  keyin  qo‟yiladigan  tartib  raqamlari  bilan 
belgilanadi. Masalan, ЭИ 154, ЭП 398 (bu yerda, Э – zavod nomini, И – po‟latning tadqiqiyligini, П – 
po‟latning sinaluvchan ekanligini bildiradi).