O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

в
 = 180...280 
Н/см
2
,  nisbiy  uzayishi   

  =  30...50  %,  zichligi  7,68  т/м
3
  ga  teng  bо‟lib,  u  С,  Si,  Mn,  Cr,    Ni  kabi 
elementlar bilan qotishmalar hosil qiladi. 
   Uglerod  -  zichligi  2,5  t/м
3
,  suyuqlanish  xarorati  3500
о
С  ga  teng  bо‟lgan  nometall 
elementdir.  U  uch  xil  allotropik  shaklda  mavjud  bо‟ladi:  kо‟mir,  grafit  va  olmos.  Temir-uglerod 
qotishmalari tarkibida uglerod grafit holatida, yoki tsementit (Fe
3
C) holatida uchraydi. 
  Grafitning  puxtaligi  kam,  uning  metallik  xossalari  sezilar-sezilmas  darajada.  Temir-uglerod 
qotishmalarida  uglerod  о‟zining  metallik  xossalarini  yо‟otadi.  Uglerod  temirda  erib, 

-  va 

-  singish 
qattiq eritmalarini hosil qiladi. 
Sof holatdagi temir va uglerod mashinasozlik materiali sifatida qо‟llanilmaydi. Turli mashina 
va  mexanizmlarning  detallarini  tayyorlash  uchun  temir  bilan  uglerodning  qotishmalari-pо‟latlar  va 
cho‟yanlar asosiy konstruktsion material sifatida ishlatiladi. 
                    
2. Temir-uglerod qotishmalarida uchraydigan