O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy viloyati xalq ta’limi boshqarmasi

Folklor san’ati haqida umumiy tushuncha .

Milliy musiqa merosimizda folklor atamasi juda ko’p uchraydi . Folklor termini inglizcha folk - xalq , lore – donolik so’zidan olingan bo’lib , “ Xalq donoligi ” , “ Xalq donishmandchiligi ” degan ma’nolarni bidiradi . Folklor so’zi birinchi marta 1846 yilda Vilyam Toms tomonidan ilgari surilgan va bu termin xalqaro miqyosda ilmiy taomilda ommalashib ketgan .

Folklor - sikretik xususiyatga ega bo’lib , xilma xil san’at turlariga xos elementlarni o’zida mujassam etgan san’at turidir . Bunday namunalar so’z va kuy uyg’unligida ijro etiladi . Folklor musiqasining paydo bo’lishida tarixning bunyodkori bo’lgan xalqning mehnati jarayonida yuzaga kelganligi ta’kidlanadi . Folklor asarlari xalq og’zaki ijodi sanalib , ustozdan - shogirdga , otadan bolaga , urug’dan urug’ga , avloddan avlodga o’tib , yangi ijro va ijodkor salohiyatidan sayqal topib kelgan .

Folklor asarlari og’izdan o’g’izga o’tishi tufayli shaklan va mazmunan qanday o’zgarishga uchramasin , bu uning g’oyaviy badiiy va ijtimoiy – estetik qimmatini tushirmaydi . Chunki unda ijodkor xalqning voqelikka munosabati aks etgan . Folklor musiqasining og’izdan o’g’izga o’tib uzoq asrlar davomida yashab kelayotganligining sababi ham shunda bo’lgan .

Folklor haqidagi fan – Folklorshunoslik bo’lib , xalq og’zaki badiiy hayotining so’z san’ati sifatidagi xususiyatlarini , folklor musiqasining

paydo bo’lishi , shakllanishi va taraqqiyot bosqichlarini , undagi ijodiy jarayon va yashash tarzi qonuniyatlarini , hayotiy mazmuni , ijtimoiy tabiati , g’oyaviy mohiyati , badiiy o’ziga xosligi, yozma adabiyot bilan munosabati , o’zaro ta’siri , metodi kabi masalalarni o’rganadi .

Folklor asarlari o’zida xalqning urf - odatlari , rasm – rusumlari , milliy qadriyatlari va an’analarini aks ettiradi .