O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

■ Namunalardan foydalanish 
О‗quv materialining mazmunini tushuntirish uchun har doim namunalarni tanlashga harakat 
qilish kerak. Yaxshi model, amaliyotdan olingan tipik misollar, turlicha mahsulotlar ham olingan 
natijaning sifati qanday bо‗lishini aniq kо‗rsatadi. 
■  Ilmiylik 
О‗quv materialining mazmuni haqiqiy va ilmiy jihatdan tasdiqlangan yoki ilmiy tadqiqotlar 
asosida sinalgan bо‗lishi kerak. Shuningdek, fanning yangi yutuqlari va kashfiyotlarini о‗zida aks 
ettirishi lozim. 
О‗qituvchining taxminiga yoki subyektiv fikriga asoslangan material kо‗llanilmasligi kerak. 
■ Bilimlarni qо„llash 
О‗quvchi-talabalar olgan bilimlarini amalda qо‗llay olishi kerak. Shuning uchun bu bilimlar 
qо‗llanilgan  va  amaliy  vaziyatda  sinalgan  bо‗lishi  zarur.  Bunday  amaliy  vaziyatlar  о‗qituvchi 
tomonidan yaratilishi lozim. 
■  Natijalarni Mustahkamlash tamoyili 

---

О‗qishdagi  muvaffaqiyatlar  tan  olanishi  va  baholanishi  kerak.  Bu  о‗quvchi  va  о‗qituvchi 
о‗rtasida doimiy aloqa bо‗lishini talab qiladi. Natijalar esa maxsus «Baholash varaqalari» da qayd 
qilinishi kerak. 
Didaktik  tamoyillar  о‗qituvchi  faoliyatining  yо‗l-yо‗rig‗i  sifatida  xizmat  qiladi,  alohida 
olganda esa tushunarlilik prinsipini qо‗llab-quvvatlaydi. 
О‗qitishning asosiy qoidalari: 
• tushunarlidan - tushunarsizga; 
• yaqindan - uzoqqa; 
• osondan - qiyinga; 
• aniqdan - mavhumga; 
• umumiydan - xususiyga, umumlashtirilgandan yakkaga; 
• xususiydan - umumiyga. 
О‗qish  va  о‗qitish  didaktik  hatti-harakatlar  bilan  bog‗liq.  Didaktik  xatti-harakatlarga 
о‗qituvchining darsga tayyorgarlik kо‗rish, uni о‗tkazish va baholash faoliyati kiradi. 
Bu faoliyat quyidagi savollarda о‗z ifodasini topadi: 
1. Kimlar о‗qitadi? 
2. Kimlarni о‗qitish kerak? 
3. О‗qitish orqali qanday maqsadlarga erishish mumkin? 
4. Maqsadga erishish uchun nimani, qanday о‗qitish kerak? 
5. Nazariy va amaliy darslarda qaysi metodlarni qо‗llab dars о‗tish kerak? 
6. Nazariy va amaliy darslarni qanday sharoitda о‗tkazish kerak? 
7. О‗qishni qanday tashkil qilish kerak? 
8. Kо‗zlangan maqsadga erishishni tekshirish uchun natijalar qanday baholanadi? 
Dars  berishning  shakllari,  uslublari  turli-tuman.  Maqsad,  о‗tilayotgan  dars  har  bir 
talabaning  ongiga  yetib  borsin.  Bu  yerda  hal  qiluvchi  rolni  didaktik  sakkizburchak  va  о‗quv 
jarayonining mazmuni о‗ynaydi.