O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi



Download 9,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet89/389
Sana26.03.2022
Hajmi9,6 Mb.
#512030
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   389
Bog'liq
Moliya (MMT (2-modul) va boshqalar (1,2- modul))

Real ayirboshlash kursi
— bu ikkita mamlakatda 
ishlab chiqarilgan tovarlarning nisbiy bahosi. Real ayirboshlash kursi nominal 
kurs va tovarlarning milliy valyutadagi narxiga bog’liq bo’lib quyidagi formula 
bo’yicha hisoblanadi:
𝑹 = 𝒆 ∗
𝑷
𝑷

 
Bu yerda: 
𝒆
- nominal ayirboshlash kursi; 
𝑷
- bitta mamlakatdagi baholar darajasi; 
𝑷

- esa boshqa mamlakatdagi baholar darajasini ifodalaydi.
Ushbu formuladan 
𝒆
 ni topamiz:
𝒆 = 𝑹 ∗
𝑷

𝑷
 
Ma’lumki, milliy valyuta kursining 3 asosiy rejimi mavjud:
1. Erkin suzish rejimi. 
2. Qat’iy belgilangan kurs rejimi. 
3. Boshqariladigan suzish rejimi. 
Agar milliy valyutaning kursi erkin tarzda valyuta bozorida talab va taklif 
asosida shakllansa, bu erkin suzib yuruvchi kurs rejimini anglatadi. Bunda 
mamlakat Markaziy banki milliy valyuta kursining ma’lum holati uchun javob 
bermaydi. Bu kurs rejimi erkin ayirboshlanadigan barcha zaxira valyutalariga 
tegishli. Shunday mamlakatlar borki, ularda joriy operatsiyalar bo’yicha 
valyutaviy cheklovlar bekor qilingan, ammo boshqariladigan suzish rejimi 
qo’llaniladi. Bunday davlatlarga misol qilib Meksika, Quvayt, BAA kabi 


293 
davlatlarni ko’rsatish mumkin. Lekin bu holat valyutalarning almashinish sharti 
bilan rejimi o’rtasidagi aloqadorlikni inkor etish uchun etarli emas. 
Qat’iy belgilangan kurs rejimida mamlakatning milliy valyuta kursi xorijiy 
valyutaga nisbatan ma’lum nisbatda o’rnatiladi va Markaziy bank kursning 
belgilangan nisbati uchun javob beradi. Ammo qat’iy belgilangan valyuta kurslari
valyuta operatsiyalarini keng ko’lamda rivojlanishiga to’sqinlik qiladi, lekin 
uning iqtisodiyotga ijobiy jihatlari ham bor. Ana shunday ijobiy jihatlaridan biri 
shundaki, qat’iy belgilangan kurs rejimida valyuta riski muammosi 
chuqurlashmaydi.
70-yilning o’rtalaridan boshlab markaziy banklarning kurs siyosatida 
o’zgarishlar paydo bo’ldi. Rasman erkin suzish rejimini tan olgan markaziy 
banklar (Avstriya, Italiya markaziy banklari va boshqalar) valyuta kursiga ta’sir 
qilish uchun valyuta interventsiyasini tez-tez amalga oshira boshladilar. Bu holat 
XVF ekspertlari tomonidan “boshqariladigan suzish” degan nomni oldi. 

Download 9,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish