O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

Bozor  muvafaqqiyatsizliklari  (“provallari”)  –  bozor  mexanizmining 

iqtisodiy resuslarni samarali taqsimlab bera olmaydigan iqtisodiy vaziyatdir.       

Iqtisodiy  nazariyada  bozor  munosabatlarining  uchta  sub’ekti  alohida 

ko‘rsatiladi – Uy xo‘jaliklari, firmalar va davlat. 

Uy  xo‘jaliklari  –  moliyaviy  masalalarni  birgalikda  xal  qiluvchi,  bir  tom 

ostida  yashaydigan  shaxslardan  iborat  xo‘jalik  birligidir.  Uy  xo‘jaliklari 

iste’molchilar sektoriga tegishlidir.  

---

Firma  –  ishlab  chiqarish  faoliyati  bilan  shug‘ullanmaydigan,  asosiy  ishlab 

chiqarish  muammolarini  shaxsan  o‘zi  xal  qiladigan  iqtisodiy  sub’ektdir.  Firma 

ishlab chiqaruvchi sektoriga tegishlidir.  

Davlat – keng ma’noda xo‘jalik sub’ekti va bozorni nazorat qilish xuquqiga 

ega  yuridik  va  siyosiy  xokimiyat  organlari  yig‘indisidir.  Davlat  o‘z  faoliyatida 

jamiyatdagi farovonlik, samaradorlikni oshirishga xarakat qiladi.