O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent moliya instituti


O’zbekiston Respublikasi davlat budjetining daromadlar tizimi



Download 6,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/219
Sana18.08.2021
Hajmi6,56 Mb.
#151229
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   219
Bog'liq
budjet tizimi

O’zbekiston Respublikasi davlat budjetining daromadlar tizimi 

 

Ko’rsatkichlar 

2013 yil 

2014 yil 

2015 yil 

2016 yil  

 

mlrd. 

so’m 

Jamig



nisbat

an 

(%) 

 

mlrd. 

so’m 

Jamig



nisbat

an 

(%) 

 

mlrd. 

so’m 

Jamig



nisbat

an 

(%) 

mlrd. 

so’m 

Jamiga 

nisbata

n (%) 

I. 


Davlat 

maqsadli 

jamg’rmalar 

daromadlarisiz– jami 



25104,



100,0 

30160,



100,0 

36184,9 

100,0  40505

,8 

100,0 


1.

To’g’ri soliqlar

 

6583,1 



26,2 

7790,4 

25,8 

8554,3 

23,6 

9338,

23,0 


1.1. Yuridik shaxslardan olinadigan 

foyda solig’i 

1239,0 


4,9 

1302,3 


4,3 

1284,8 


3,5 

1266,




3,1 

1.2.  Savdo  va  umumiy  ovqatlanish 

korxonalaridan  olinadigan  yagona  soliq 

to’lovidan davlat budjetiga ajratmalar 

817,3 


3,3 

989,8 


3,3 

1193,1 


3,3 

1383,




3,4 

1.3.  Yagona  soliq  to’lovidan  davlat 

budjetiga ajratmalar 

755,1 


3,0 

911,6 


3,0 

1067,1 


2,9 

1237,




3,0 

1.4.  Jismoniy  shaxslardan  olinadigan 

daromad solig’i 

2769,7 


11,0 

3313,9 


11,0 

3648,8 


10,1 

4040,




10,0 

1.5.  Tadbirkorlik  bilan  shug’ullanuvchi 

yuridik 

va 

jismoniy 

shaxslardan 

olinadigan qat’iy soliq 

342,1 


1,4 

505,0 


1,7 

617,0 


1,7 

742,5 


1,8 

1.6. 

Obodonlashtirish 

va 

ijtimoiy 

infratuzilmani rivojlantirish solig’i 

659,9 


2,6 

767,8 


2,5 

743,5 


2,0 

668,5 


1,6 


 

 

158 



      

 

2. 



Egri soliqlar

 

13039,





51,9 

15618,



51,8 

19115,8 

52,9 

22298

,1 

55,0 


2.1. Qo’shilgan qiymat solig’i 

7737,8 


30,8 

9123,1 


30,2 

10721,7 


29,6 

12505


,0 

30,9 

2.2. Aksiz solig’i 

3726,5 


14,8 

4506,0 


14,9 

5528,8 


15,3 

6480,




16,0 

2.3. Bojxona boji 

992,6 


4,0 

1142,0 


3,8 

1583,6 


4,4 

1717,




4,2 

2.4.  Jismoniy  shaxslardan  transport 

vositalariga  benzin,  dizel  yoqilg’isi  va 

gaz ishlatilganlik uchun olinadigan soliq 

582,5 


2,3 

847,1 


2,8 

1281,7 


3,5 

1595,




3,9 

3. 


Mol-mulk va resurs to’lovlari

 

3755,5 



15,0 

4521,4 

15,0 

5741,8 

15,9 

5806,

14,3 


3.1. Mol -mulk solig’i 

831,4 


3,3 

1135,0 


3,8 

1716,7 


4,7 

1874,




4,6 

3.2. Yer solig’i 

646,3 


2,6 

665,2 


2,2 

929,6 


2,5 

873,5 


2,1 

3.3. Yer qaridan foydalanganlik uchun 

soliq 

2180,1 


8,7 

2595,8 


8,6 

2931,8 


8,1 

2874,




7,1 

3.4. Suv resurslaridan foydalanganlik 

uchun soliq 

97,7 


0,4 

125,4 


0,4 

167,7 


0,4 

184,4 


0,4 

4. 


Ustama foyda solig'i

 

294,5 



1,2 

388,4 

1,3 

548,2 

1,5 

390,2 

1,0 


5. 

Boshqa daromadlar

 

1432,4 



5,7 

1842,4 


6,1 

2224,8 


6,1 

2672,


6,6 



Davlat  budjeti  daromadlarini  tahlil  qilar  ekanmiz,  1-jadal  ma’lumotlaridan 

ko’rinib  turibdiki,    daromadlar  tarkibida  egri  soliqlar  salmoqli  o’ringa  ega. 

Ushbu daromadlar 2013 -yilda 51,9 foizni, 2014- yilda 51,8 foizni, 2015- yilda 

52,9  foizni  tashkil  etgan  bo’lsa,  2016-  yil  55,0  foizni  tashkil  etishi 

rejalashtirilgan.  Jumladan,  qo’shilgan  qiymat  solig’i  2013  -yilda  30,8  foizni, 

2014 -yilda 30,2 foizni, 2015 -yilda 29,6 foizni tashkil etgan bo’lsa, 2016- yilda 

30,9 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan. Aksiz solig’i  2013- yilda 14,8 foizni, 

2014- yilda 14,9 foizni, 2015 -yilda 15,3 foizni tashkil etgan bo’lsa, 2016- yilda 

16,0  foizni  tashkil  etishi  rejalashtirilgan.  Bojxona  boji    2013-  yilda  4,0  foizni, 

2014- yilda 3,8 foizni, 2015 -yilda 4,4 foizni tashkil etgan bo’lsa, 2016-yilda 4,2 

foizni tashkil etishi rejalashtirilgan.  Jismoniy shaxslardan transport vositalariga 

benzin, dizel yoqilg’isi va gaz  ishlatganlik uchun olinadigan soliq  2013- yilda 

2,3  foizni,  2014-  yilda  2,8  foizni  ,2015-  yilda  3,5  foizni  tashkil  etgan  bo’lsa, 

2016- yilda esa 3,9 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan.  

Davlat    budjeti  daromadlarida  to’g’ri  soliqlarning  salmog’ini  tahlil 

qiladigan  bo’lsak,  ushbu  soliqlar    2013-  yilda  26,2  foizni,  2014-  yilda  25,8 

foizni,  2015-yil  23,6  foizni  tashkil  etgan  bo’lsa,  2016-yilda  23,0  foizni  tashkil 

etishi  rejalashtirilgan.  Jumladan,  yuridik  shaxslardan  olinadigan  foyda  solig’i 

2013-  yilda  4,9  foizni,  2014-  yilda  4,3  foizni,  2015-yil  3,5  foizni  tashkil  etgan 

bo’lsa,  2016-  yilda  3,1foizni  tashkil  etishi  rejalashtirilgan.  Savdo  va  umumiy 

ovqatlanish korxonalaridan olinadigan  yagona soliq to’lovidan davlat budjetiga 

ajratmalar  2013-yilda  3,3  foizni,  2014-yilda  3,3  foizni,  2015-yilda  3,3  foizni  

tashkil  etgan  bo’lsa,    2016-  yilda  3,4  foizni  tashkil  etishi  rejalashtirilgan. 

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i  2013-yilda 11,0 foizni, 2014-

yilda  11,0  foizni,  2015-  yilda  10,1  foizni  tashkil  etgan  bo’lsa,  2016-yilda  10,0 

foizni tashkil etishi rejalashtirilgan. 

Davlat    budjeti  daromadlaridan  mol-mulk  solig’i  va  resurs  to’lovlari 

salmog’i 2013-yilda 15,0 foizni, 2014-yilda 15,0 foizni, 2015-yilda 15,9 foizni 

tashkil etgan bo’lsa, 2016-yilda 14,3 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan. 



 

 

11 



      

 

Hindistonda    konstitutsion  belgilangan  birlashma,  davlat,  markaziy  va 



davlat  hokimiyati  o`rtasida  soliqqa  tortish  ko`lamini  guruhlovchi  amaldagi 

ro`yxatlarga  asoslangan  soliqqa  tortish  tizimi  mavjud.  Uning  tavsiflari 

Hindiston  Konstitutsiyasi  7-bandida  quyidagicha  aniq  ro`yxatlarga  asosan 

tartiblangan 

  1-ro`yxat  .  Union(Birlashma)  ro`yxati  bo`lib,  u  faqatgina  parlament 



huquq bera oladigan subyektlardan tashkil topgan. 

  2-ro`yxat.    State(Davlat)  ro`yxati  bo`lib,  u  faqatgina  davlat  qonun 



chiqaruvchi hokimiyati huquq bera oladigan subyektlardan tashkil topgan. 

  3-ro`yxat.  Concurrent(Birgalikdagi) ro`yxati bo`lib, u Parlament ham, 



Qonun chiqaruvchi  hokimiyat  ham huquq bera oladigan subyektlardan tashkil 

topgan.

1

 

Mamlakatimizda  amalga  oshirilayotgan  iqtisodiy  islohotlar,  aholi 

bandligini ta’minlash, daromadini yanada oshirish va hayot sifatini yuksaltirish, 

qulay  ishbilarmonlik  muhitini  yaratish,  kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlik 

subyektlarini  qo’llab-quvvatlash,  bu  jarayonda  soliq  yukini  pasaytirishga 

qaratilganligi iqtisodiy siyosatning bosh maqsadi hisoblanadi. 

Jumladan,  O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2016-yil  27-

dekabrdagi  PQ-2699-sonli  qaroriga  muvofiq,  yuridik  shaxslardan  olinadigan 

foyda solig’i stavkasi 2017-yilda 7,5 %ni tashkil etadi.  

2017-yilda  foyda  solig’i  stavkasi  7,5%ni  tashkil  etishi  va  bu  soliq 

stavkasining  bosqichma-bosqich  kamaytirilishi  yuridik  shaxslar    ixtiyorida 

qoluvchi mablag’lar summasi ko’payishi ko’rinishidagi qo’shimcha investitsiya 

resurslarining  yuzaga  kelishi  hamda  mablag’ni  tejash  va  uni  korxonalar 

ixtiyorida  qoldirib,  ularning  o’z  aylanma  mablag’larini  ko’paytirish,  ishlab 

chiqarishni modernizatsiya qilish va texnologik yangilash imkonini beradi. 

Daromad  Solig`i  Qonuniga(1961)  ko`ra  belgilangan  me`yordan  ko`p 

daromadga  ega  bo`lgan  har  bir  shaxsdan  Moliya  Qonunida  belgilangan 

                                                           

1

Makarand A.Paithankar. Public Budgeting theory and practice, CreateSpace USA, 2016. p. 15 




 

 

12 



      

 

stavkalarga  muvofiq  daromad  solig`i  undiriladi.  Shaxslar  individual  shaxsni, 



hind  oilalarini,  shaxslar  guruhini,  kompaniya,  firma,  mahalliy  hokimiyat  va 

hech qanday guruhga mansub bo`lmagan shaxslarni o`z ichiga oladi. 

Daromad solig’i hisobot yilida 1-apreldan 31-martgacha bo’lgan davrda 

undiriladi. 1961- yilda daromad solig’ini quyidagi turlari mavjud bo’lgan: 

 



Uy xo’jaligi faoliyatidan daromad solig’i; 

 



Tadbirkorlik faoliyatidan daromad solig’i; 

 



Ish haqidan daromad solig’i; 

 Kapital harakatidan olingan foydadan daromad solig’i; 



 Boshqa faoliyatdan olingan  foydadan daromad soligi; 

  Korporatsiya daromad solig’i. 



Korporatsiyalarning  daromad  solig’i  yirik  kompaniyalarning  foydasidan 

undiriladi. 


Download 6,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   219




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish