O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi


NAMLIK OMILINING TIRIK ORGANIZMLAR



Download 3,18 Mb.
bet31/83
Sana04.02.2022
Hajmi3,18 Mb.
#430042
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   83
Bog'liq
418 ruza matni

NAMLIK OMILINING TIRIK ORGANIZMLAR
HAYOTIDAGI AHAMIYATI
Quruqlikda yashovchi organizmlarning suvga bo’lgan talabi tuproq va atmosfera namligi hisobiga qondiriladi. Tuproq va atmosferadagi namlikning manbai atmosfera yog’inlari hisoblanadi. Yer sharida atmosfera yog’inlarining yillik miqdori bir necha 10 millimetrdan 3000 millimetrni tashkil etadi.
Organizmlarning suv bilan ta’minlanganligini baholash uchun faqat yillik atmosfera yog’inlarining miqdorini bilish bilan kifoyanilmaydi, chunki ushbu miqdor cho’l iqlimini yoki juda nam iqlimni ifodalashi mumkin. Yer sharidagi turli joylarda atmosfera yog’inlari bilan bug’lanish nisbati katta ahamiyatga ega. Yillik bug’lanish yillik yog’ingarchilik miqdori yig’indisidan kam bo’lgan joylar arid (qurg’oqchil) oblastlar deb ataladi. Bu erda yashovchi o’simlik va hayvonlar uchun namlik etarli bo’lmaydi. Aksincha, yog’ingarchilikning yillik miqdori bug’lanishning yillik miqdoridan ortiq bo’lgan joylar gumid (sernam) oblastlar deyiladi.
Klimodiagrammalar ma’lum joydagi atmosfera yog’inlari bilan haroratning o’zgarishi nisbatini ifodalovchi egri chiziqlardir. Agarda harorat egri chizig’i atmosfera yog’inlari egri chizig’idan yuqorida bo’lsa qurg’oqchil, aksincha holat kuzatilsa nam yoki ortiqcha nam sharoit hisoblanadi.
Organizmlarning suv bilan ta’minlanishini tavsiflash uchun iqlim sharoitlaridan tashqari muayyan biotopning namlik sharoitini ham bilish kerak. Odatda. Ortiqcha namlik, namlik, kuchsiz namlik, quruq va boshqa yashash sharoitlari degan tushunchalar ishlatiladi.



Download 3,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish