Oʻzbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat

Disk yurituvchi qurilma (diskovod) CD va DVD-ROMlar – egiluvchan magnit disklardagi (diskеtadagi) ma’lumotni o‘qish va unga ma’lumot yozish qurilmasi;
Tarmoq kartasi – kompyuterni mahalliy tarmoqqa ulash imkonini beradi;
Video karta – Video karta, kompyuterga monitor , televizor yoki proyektor kabi video tasvir qurilmasiga grafik ma’lumot yuborish imkonini beradigan kengaytirish kartasi.



2-rasm. Sistema blokning asosiy tarkibiy qismlari


Sistema blokining tanasi
Sistema blokining ajralmas qismi-ona plata (1), qurilma drayverlar (2), quvvat manbai (3) va quvvat kabellarini joylashtirish uchun joy (kabelni boshqarish (4)).

3-rasm. Sistema bloki tanasining qismlari

Sistema blokida sovuq havoni ushlab turish tananing old va yon qismida joylashgan sovutgichlar bilan amalga oshiriladi. Issiq havoni chiqarish tizim blokining orqa va yuqori qismidagi joylashgan sovutgichlar bilan amalga oshiriladi.

4-rasm. Sovutish tizimi

5-rasm. Sistema bloki o‘lchamlari


Ona plata. Tizim platasi — har qanday kompyuter arxitekturasining asosi-tizim blokining tarkibiy qismlarini bir butunga birlashtiradi. Ona plataga protsessor va protsessor sovutish tizimi, operativ xotira, video karta o‘rnatiladi. Unga disklar (SSD, HDD), elektr ta'minoti, boshqa o‘qish va yozish moslamalari, shuningdek, kompyuterning barcha tashqi qurilmalari (klaviatura, sichqoncha, monitor (ixtiyoriy), printer, skaner, MFP, virtual reallik shlemi va boshqalar) ulangan.



6-rasm. Ona plata uchun periferik qurilmalar ulash



7-rasm. Ona plata standartlari va o‘lchamlari


Protsessor. Markaziy protsessor yoki protsessor (CPU) - tizim blokining yadrosi, dastur kodini bajarish uchun javobgardir, kompyuter arxitekturasining deyarli barcha tarkibiy qismlari bilan o‘zaro ta'sir qiladi.

8-rasm. RYZEN protsessori
Protsessorlarning zamonaviy modellari o‘rnatilgan grafikalar bilan jihozlangan, bu grafik kartani tizim birligidan chiqarib tashlash imkonini beradi. Xususiyatlarga ko‘ra, bunday protsessorlar uy/ofis yoki byudjet o‘yin kompyuterlariga mos keladi. BIOS sozlamalari bilan o‘rnatilgan grafik protsessor sizning ehtiyojlaringizga mos ravishda 2 Gbaytgacha operativ xotiradan foydalanishi mumkin.