O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro davlat universiteti magistratura bo’limi

I bob bo`yich xulosa

Hazrat Alisher Navoiyning deyarli barcha asarlarini odamlarning dard-u tashvishlarini o‘ylab yashash, inson manfaatlari uchun qayg‘urish g‘oyasi ichdan nurlantirib turadi. Ayni haqiqat ulug‘ mutafakkirning barcha nazmiy va nasriy asarlariga, shu jumladan, “Tarixi anbiyo va hukamo”, “Tarixi Muluki Ajam” kabi tarixiy asarlari, tarixga oid qarashlari teran tajassumini topgan “Majolisun-nafois”, “Munshaot”, “Mahbubul-qulub” kabi o‘nlab asarlariga ham dahldordir.

Alisher Navoiyning tilshunoslikka oid nodir asari “Muhokamatul-lug‘attayn” sahifalaridan yorqin nazarga tashlanadiki, ulug‘ mutafakkir “Xamsa” inshosidan so‘ng o‘zining tarixga oid asari «Zubdatut-tavorix»ning birinchi va ikkinchi kitoblari – «Tarixi anbiyo va hukamo» va «Tarixi Muluki Ajam»ni yaratgan. Mazkur asarlarni yozish uchun o‘zigacha yashab o‘tgan ko‘plab muarrixlarning asarlarini sinchiklab mutolaa qilgan.

«Mahbubul-qulub»da o‘rta asrlarda, jumladan, Temur va temuriylar davrida faoliyat ko‘rsatgan barcha ijtimoiy toifalar: shoh, bek, noib, vazir, sadr, askar, yasovul, shayxul-islom, qozi, mufti, mudarris, tabib, kotib, muallim, imom, hofiz, muazzin, mug‘anniy, voiz, munajjim, savdogar, olib-sotar, kosib, dehqon, gado, ovchi va shayxlarning fazilat hamda nuqsonlari alohida-alohida fasllarda, XV asr mafkurasi va tarixiy sharoiti mantiqidan kelib chiqib yoritilganligi diqqatga sazovordir.