O’zbekiston republikasi xalq ta’limi vazirligi



Download 2,72 Mb.
bet39/82
Sana24.04.2022
Hajmi2,72 Mb.
#579393
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   82
Bog'liq
1-100 ma\'ruza

Xayol turlari




Tasavvur xayol deb hozir yoki o`tmishda bo`lgan bo`lsada, lekin hali bizning tajribamizda uchramagan va biz idrok qilmagan narsa va hodisalar to`g`risida tasavvur va obrazlar yaratishdan iborat bo`lgan xayol turiga aytiladi.
O`quvchilar bilimilarni o`zlashtirishda tasavvur xayol obrazlaridan keng foydalanadilar. Chunki o`qituvchining tarix, geografiya, adabiyot materiallarini gapirib, tasvirlab berishi asosida o`quvchilar u narsalarning obrazlarini ko’z oldilariga keltiradilar va o`zlashtiradilar.





Ijodiy xayol deb bizning tajribamizda bo`lmagan va voqelikning o`zida ham uchramagan narsa va hodisalar haqida tasavvur va obrazlar yaratishdan iborat bo`lgan xayol turiga aytiladi. Ijodiy xayol tufayli san’at, adabiyot, tehnika sohalarida yangiliklar yaratiladi. Chunki ijodiy xayol obrazlari tamoman yangi, original obrazlar bo`ladi. Ijodiy xayolning o`ziga xos xususiyati shundaki, avvalo yaratilayotgan obraz xaqiqatda yo`q biron yangi obraz bo`ladi. So`ngra jamiyatning yoki shu kishining ehtiyojlari shu obrazning yaratilishiga kishini rag`batlantiradi. Ijodiy xayol so`zlarda va moddiy narsalarda gavdalantiriladi.

. Orzu va shirin xayol surishlar ijodiy xayolning alohida turlaridir.





Orzu ijodiy xayolning kelajakka qaratilgan faoliyatidir. Demak, u orqali istiqbol obrazlari yaratiladi.





Xayol o`zining paydo bo`lishiga ko`ra





Ixtiyorsiz xayol

Ixtiyoriy xayol



Ixtiyorsiz xayolda oldindan belgilangan maqsad bo`lmaydi, unda iroda faol ishtirok etmaydi, obrazlar o`z-o`zidan paydo bo`ladi.
Ixtiyorsiz xayol avvalo shu paytda qondirilmagan ehtiyoj tufayli hosil bo`ladi. Masalan, kishi cho`li-biyobonda ketayotib qattiq chanqasa, uning ko’z oldiga vodaprovod, buloq, ariq suvlarining obrazi kelaveradi.
Shirin xayol surish va orzu ham ixtiyorsiz vujudga keladi. Kechasi uxlab yotgandagi tush ko`rish tufayli xilma-xil obrazlarning ko’z oldimizga kelishi ham ixtiyorsiz xayol materiallaridir.





Ixtiyoriy xayol surishda kishi oldiga qo`ygan maqsadi asosida xayol surib, ataylab obrazlar yaratadi. Masalan, yozuvchining yangi asar yaratishida surgan xayollari ixtiyoriy xayoldir. Umuman olganda, san’at asarlarining barchasi ixtiyoriy xayol natijasidir. Ixtiyoriy xayol birovlarning turtkisi, topshirig`i bilan ham vujudga kelishi mumkin.





Aksentirovka




Download 2,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish