«O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

soyasiga ko‘rpacha solmoq
 Izzat-hurmat qilishni me’yoridan 
o‘tkazib yubormoq. Varianti: 
soyasiga ko‘rpacha yozmoq; soyasiga 
ko‘rpacha to‘shamoq.
  O‘xshashi: 
boshiga ko‘tarmoq.
Tinkasi qurimoq
 Toliqmoq, darmonsizlanmoq. Varianti: 
tinka-ma-
dori qurimoq.
  Ma’nodoshi: 
holdan toymoq; holdan ketmoq. 
1. Nutqning sofligi nima va u qanday mezonlar bilan belgilanadi?
2. So‘zlovchining madaniy saviyasi uning nutqida aks etadimi?
3. Nutqning sofligiga putur yetkazadigan unsurlarni aytib bering.
4. Nutqning sofligini buzuvchi «ishlamaydigan» so‘zlarga misollar kel-
tiring.
5. Idoraviy so‘z va iboralarni tavsiflang.

51
55-mashq.
  O‘zingiz yashayotgan hudud shevasiga mansub beshta so‘z 
toping, ularni adabiy tildagi muqobillari bilan birga yo-
zing. Ular ishtirokida gaplar tuzing.
Namuna:  buvak (Farg‘ona shevasida) – chaqaloq.