O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi


X iv c h in lila r (M a stig o p h o r a ) sin fi



Download 5 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/233
Sana29.03.2022
Hajmi5 Mb.
#515563
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   233
Bog'liq
Zoologiya (S.Dadayev, O.Mavlonov)

2.2. X iv c h in lila r (M a stig o p h o r a ) sin fi
Bu sinfga m ansub hayvonlar sitoplazm a o'sim tasidan hosil b o'lgan
bitta yoki bir nechta xivchinlar yordamida harakatlanadi. Ko ‘pchiligida
xivchin bittadan, ba’zan ikkita yoki undan ham ko'proq bo'lishi mumkin.
Xivchinlilaming hujayrasi organik moddadan iborat qobiq bilan o'ralgan.
Shuning uchun ular tanasining shakli doim iy bo'ladi. Xivchinlilar sinfi
oziq lan ish u su lig a ko'ra ikki k en ja sin fg a — 
o 's im lik s im o n v a
h a y v o n s im s o n x iv c h in lila r g a
bo'linadi.
O 'sim lik sim on x ivch in lilar (P h y to m a stig in a ) 
hujayrasida yashil rang
beruvchi xromotoforalar bo'ladi. Hamma yashil xivchinlilar yashil o'simliklar
singari yorug'da karbonat angidrid, suv va boshqa mineral moddalardan
organik moddalar sintez qilish (fotosintez) xususiyatiga ega. O'simliksimon
xivchinlilar tuzilishiga ko'ra bir hujayrali suv o'tlarini eslatadi.
Y ashil x iv ch in lila r orasida 
E v g le n a s i m o n l a r ( E u g le n o id in a )
turkumiga mansub bo'lgan hayvonlar chuchuk suvlarda ko'p uchraydi
(1 —rasm). Ko'pchilikka ma'lum bo'lgan yashil evglena (Euglena virides)
chuchuk suv havzalarida yashaydi. U ning tanasi yupqa elastik pellikula
p o ’st bilan qoplangan bo'lib, ikki uchi ingichkalashgan dukka o'xshaydi.
Tanasining oldingi uchida bitta uzun xivchini, sitoplazm asi da esa yirik
pufaksimon yadrosi, tayoqqa o'xshash bir qancha yashil xromotoforalari,
xivchini asosida qisqaruvchi vakuolasi v a qizil dog'sim on ko'zchasi
joylashgan. Tanasini egishi va shaklini birmuncha o ’zgartirishi mumkin.
Harakatlanayotgan evglenaning xivchini aylanib, parma singari buraladi
va u oldinga qarab aylanma harakat bilan suzib ketadi.

Download 5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish