O’qituvchi Talaba 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish



Download 12,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/251
Sana05.09.2021
Hajmi12,43 Mb.
#165637
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   251
Bog'liq
'BSAT UMK

Tarmoqga  ulanish.  Internetning  kommunikatsion  va  axborot  xizmatlaridan  foydalanish 
uchun  foydalanuvchi  kompьyuterning  Internet  bilan  bog’langan,  zarur  servis  va  programma  
ta’minotiga  ega  bo’lgan  tarmoq  bilan  ulanishni  ta’minlash  talab  qilinadi.  Internetga  kirish  bilan 
bog’liq  xizmatlar  servis  markazlari  yoki  servis  -  provayderlar  deb  ataladigan  tashkilotlar 
tomonidan taqdim etiladi. Servis markazlar kompьyuter  tarmog’iga  ega bo’lib, Internet bilan doim 
ulangan  bo’ladi  va  tarmoqdagi  kompьyuterlar  orqali  abonentlar,  ya’ni  alohida  foydalanuvchilar 
yoki  lokal  tarmoqlar  Internetga  ulanadi.  Istagan  foydalanuvchiga  qulay  bo’lgan  servis 
markazlarning  ikki  xili  mavjud,  ya’ni  mustaqil  servis    markaz  (mustaqil  provayder)lari    va  tijorat 
tarmoq  xizmatlari.  Mustaqil  servis  markazlari  (MSM)  regional  kompaniya  bo’lib,  ular  Internetga  
ulangan xususiy tarmoqlariga ulanish va kirishni sotish bilan shug’ullanadilar. Bu markazlar hozirgi 
paytda keng tarqalgan va ular rivojlanib borishida muhim ahamiyatga ega. Ulargacha son-sanoqsiz 
foydalanuvchilar  uchun  Internetga  oddiygina  ulanish  imkoniyati  yo’q  edi.  MSMning  xarakterli 
xususiyatlari quyidagicha: 
*  Narxining  arzonligi.  Kupchilik  MSMlar  Internetga  kirishning  oylik  xaqini  belgilaydilar. 
Agar  siz  Internetda  ko’p  vaqt  ishlasangiz,  u  holda  ancha-muncha  pullaringizni  tejab  qolishingiz 
mumkin bo’ladi; 
*  Tezorlik. Tijorat tarmoq xizmatiga nisbatan Internetga ulanish tezroq amalga oshiriladi;  
*  Epchillik.  Mustaqil  servis  bilan  Siz    xohlagan  mijoz-programmalarni  tanlab  olishingiz 
mumkin. 
Tijorat  servis  markazlari  (TMS)  orqali  Internetga  ulanish  maxsus  muassasa  va  tashkilotlar 
yordamida  pul  to’lash  asosida  olib  boriladi.  Bunda  Internetga  ulanish  MSMga  nisbatan    sekinroq 
amalga    oshiriladi,  chunki  Internet  zaxiralariga  kirish  uchun  maxsuslashgan  programmavli 
ta’minotdan foydalanishga to’g’ri keladi. 
Bundan  tashqari,  tarmoqga  to’g’ridan-to’g’ri  kirish  shart  emas.  TSM    mustaqil  servis 
markazlari  kabi  egiluvchan  emas,  chunki  Siz  qat’iy  ko’rsatilgan  programma  ta’minotidan 
foydalanishga majbursiz. Masalan, Siz elektron pochtaning eng yaxshi mijoz-programmasini yuklay 
olmaysiz  va  undan  foydalana  olmaysiz.  Uning  asosiy  kamchiligiga  xizmat  narxining  balandligi 
kiradi. SHu bilan birga TSMda soatbay haq to’lash joriy qilingan. Word Wide Web   bilan  doimiy 
ravishda ishlovchilar uchun  bu xizmat juda qimmatga tushishi mumkin (vaqt tez o’tishi tufayli). 
Texnologik nuqtai nazardan va ish uslubi bo’yicha Internetga ulanishning har xil variantlari 
mavjud.  Ularni  tanlash  ko’p  faktorlar  bilan  aniqlanadi,  masalan,  Internet  xizmati  servis 
markazlarining fizikaviy aloqa liniyalari bilan, mavjud apparat-dasturiy ta’minoti bilan, servisning 


 
201 
zaruriy  xillari  bilan  ma’lumotlarni  uzatish  tezligiga    qo’yilgan  talablar  bilan  va  abonentning 
moliyaviy imkoniyatlari bilan. 
Hozirgi vaqtda Internetga  ulanishning  eng ko’p  tarqalgan variantlari  quyidagicha: 

 doimiy (o’zgarmas) IP-ajratilgan liniyalar bo’yicha ulanish. 

 kommutatsion  liniya bo’yicha seansli ulanish (dial-UP IP) 
Birinchi  variant  foydalanuvchilariga  Internet  xizmatining barcha xillarini va ajratilgan liniya 
bo’yicha  Internetga  ulangan  lokal  tarmog’ida  ishlovchilar  uchun  eng  qulay  komfort  sharoitlarni 
taqdim  etadi.  Bu  holda  tarmoqning  kompьyuterlaridan  biri  (marshrutizator)  ta’minotchining 
marshrutizatoriga  mahkam  ulangan  bo’lib,  lokal  tarmog’ining  ishchi  stantsiyalariga  IP-paketlarni 
uzatib  turadi.  Marshrutizator  sifatida    ko’pincha  UNIX    operatsion  sistemali  kompьyuterlar 
qo’llaniladi. Kerakli programmavli ta’minotni o’rnatish va uni sozlashni, shu bilan birga IP-tarmoq  
ishlarini  kuzatib  borishni  ko’pincha    tarmoq  mutaxassisi-administrator  amalga  oshiradi.  Bu 
foydalanuvchining  yakuniy  ishlarini    ancha  osonlashtiradi.  SHunday  yo’l  bilan    ulangan  lokal 
tarmoq   Internetning  bir qismiga aylanib qoladi. Lokal tarmoqdan foydalanuvchilarning barchasi 
Internetning  hamma  servis  xillari  bilan  ishlash  imoniyatiga  ega  bo’ladilar,  masalan,  elektron 
pochtadan foydalanish, telekonfereniyalar, uzoqdagi kompьyuterlardan terminal orqali foydalanish 
(Telnet),    fayllarni  uzatish  (FTP),  taqsimlangan  axborot  sistemalarga    va  ma’lumotlar  bazasiga 
kirish  (Gopher,  WWW).  Bunda      lokal  tarmoqga  har  xil  platformadagi  kompьyuterlar  ulanishi 
mumkin,  masalan,  IBM  PC  (MS  DOS

Windows),  Microsoft  oilasiga  taalluqli  shaxsiy 
kompьyuterlar,  har  xil  UNIX  sistemali  ishchi  stantsiyalar.  Hozirgi  paytda  foydalanuvchining 
Microsoft    Windows  muhitida  ishlashi  eng  ko’p  tarqalgan,  chunki  bu  dastur  amaliy  programma 
ishlari va oddiy grafik zaxiralarga ega bo’lgan   Internetning barcha servislari bilan ta’minlangan. 
  Ajratilgan liniya bo’yicha ulangan   o’zgarmas IPning  asosiy afzalligiga foydalanuvchilarga 
o’z axborotlariga kirish  (ega bo’lish)ni taqdim etish maqsadida lokal   tarmoqda axborot serverni  
o’rnatish imkoniyati  mavjudligini kiritish mumkin. 
Fizikaviy aloqa liniyasiga qarab ma’lumotlar uzatuvini har xil tezliklar orqali  amalga oshirish 
mumkin. Masalan, o’nlab K bit/s.dan bir M bit

s.gacha. Albatta, katta tezliklar fizikaviy liniyalarni 
tashkil etish uchun, har xil jihozlar uchun ko’plab sarf  - xarajatlar talab qilinadi. Yuqoridagilarga 
asoslanib  shunday  deyish  mumkin,  ya’ni    ajratilgan  liniya  bo’yicha  doimiy  ulanish  Internetda 
ishlash  uchun  juda  qulay,  lekin  qimmat  usuldir.  Qoida  bo’yicha,  undan  keng  lokal  tarmog’iga, 
behisob  foydalanuvchilarga  va  tarmoq  axborot    servisiga  ega  bo’lgan  ulkan    tashkilotlar 
foydalaniladi. 
SHu  bilan  birga  o’zgarmas  IP  ni  kommutatsiya  qilinadigan  liniyaga  ulash  ham  yuqoridagi 
usullardan  biri  hisoblanadi.  Bunda  abonent  yolg’iz  o’zi  foydalanadigan  ta’minotchi 
kompьyuterining    telefon  raqami  va  mos    keladigan  portiga  ega  bo’ladi.  Ammo,  olinajak 
ma’lumotlarni  uzatish  tezligi  nuqtai  nazaridan  bunday  ulanishning  sifati,  qoida  bo’yicha  past 
bo’ladi.  
Yakka tartibda ishlaydigan (uy kompьyuterlari ham)   kompьyuterlarni Internetga ulash usuli 
kommutatsiya  qilinadigan  liniya  bo’yicha  vaqtincha  (seansli)  IP-ulanish      hisoblanadi. 
Kommutatsion  liniya  bo’yicha  IP-ulanishni  (dial-UP  IP)  yakka  kompьyuterlardan  ham,  ishchi 
stantsiyalardan  ham  Internetga  kirish  uchun    foydalanishni    tavsiya  qilish  mumkin.      (Internetga 
doimiy  ulanib turish talab qilinmasa). Bu usul oddiy telefon liniyasi bo’yicha  ta’minotchi serverga 
vaqtinchalik ulanishni  nazarda tutadi. Foydalanuvchining nomi  va parolini kiritish talab qilinadi va   
u  ketma-ket  ro’yxatga  olib  boriladi.  Natijada,  foydalanuvchining  kompьyuteri  Internetga  butunlay 
ulanib qoladi. Foydalanuvchining kompьyuteri esa   modem bilan va Dial-UP  IP  rejimida ishlash 
uchun  zarur  programmaviy    ta’minot  bilan  ta’minlangan  bo’lishi  kerak.  Foydalanuvchi  naqtai 
nazaridan    Internetda  ishlash  xuddi  o’zgarmas  IP-ulanish  kabi  olib  boriladi,  lekin  amaliy 
programmani ishga tushirishda  avval telefon aloqa o’rnatiladi, bu esa bir qancha vaqtni talab qiladi, 
bundan tashqari, raqam band  bo’lishi ham mumkin. 
10. 
Seansli IP  bog’lanish o’z kompьyuterida kerakli amaliy dasturlarni ishga tushirish orqali 
Internetning barcha zaxiralariga kirish imkonini yaratadi. Seansli IP bog’lanishda Internetga ulanish 
uchun quyidagi talablar bajarilishi kerak. 


 
202 

  486 protsessorli yoki undan yuqori IBM PC . 

 
250 MB dan kam bo’lmagan operativ xotira. 

 
Ma’lumotlarni uzatish tezligi 14.400 bit/s dan past bo’lmagan modem. 

Download 12,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   251




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish