O’qituvchi Talaba 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-rasm. Region bo’yicha Internetdan foydalanuvchilarning grafik ifodasi. 
2-Ilova  
2. O’zbekistonda Internetning zamonaviy holati 
 
O’zbekistonda Internetga ulanish o’tgan 10-yillikning 2-yarmidan boshlandi. 
1997  yili  Newlett  Packard  kompaniyasi  vakillarining  e’loni  bo’yicha  O’zbekiston 
Makroiqtisodiyot  va  Statistika  vazirligiga  keltirgan  jihozlar  tugallangan.  SHartnomadagi  narxi  2 

---

 
189 
mln.  $  bo’lgan  kompьyuterlashtirilgan  boshqarish  sistemasini  va  bazaviy  ma’lumotlarning 
almashuvini  ekspluatatsiya  qilish  ishlari  o’sha  yilning    dekabrь  oyida  tugatilgan.  O’zbekistonda 
Newlett  packard  va  chetdagi  jihozlari  mamlakatning  yirik  strukturalarda,  masalan:  tashqi  ishlar, 
tashqi iqtisodiy aloqalar vazirliklarida ishlab turibdi.  
Hozirgi vaqtda 31 bankdan tashkil topgan O’zbekistonning yagona elektron bank tizimi talab 
darajasida ishlab turibdi. Uning yordamida «bank nuqtasi» ga xohlagan to’lov bir soat ichida o’tadi. 
O’zbekistonning  elektron  to’lov  tizimi,  mamlakatni  barcha  maydonini  qamragan  bo’lib,  davlat 
milliy  foydasini  ko’payishiga  olib  keladi.  Bunday  elektron  tarmoqlar  soliq,  bojxona,  moliya  va 
respublikaning boshqa davlat strukturalarda o’z ishini bajarmoqda. 
Hozirgi  vaqtda  milliy  axborot  tizimlarni  tashkil  etish  davom  etmoqda.  Milliy  ma’lumotlarni 
uzatish  tarmog’i  rivojlanmoqda,  umumiy  foydalanish  telefon  tarmog’i  rekonstruktsiya  va 
modernizatsiyalash amalga oshmoqda, axborot resurslar tashkil etilmoqda, koorporativ tarmoq keng 
quloch yoymoqda,  Internet va telekommunikatsion xizmat ro’yxati kengaymoqda. Milliy axborot 
tarmoqlarning  rivojlanishi  va  tashkil  qilinishi  Internet  tarmog’i  milliy  segmentini  rivojlanishida 
katta ahamiyatga ega bo’lmoqda.  
Internetning milliy segmenti ilmiy texnikaviy o’sishga, iqtisodiyot va respublikaning boshqa 
faoliyat  sohalariga  o’z  ta’sirini  ko’rsatmoqda.  Internet    milliy  segmentining  kelgusida  rivojlanish 
yo’nalishini aniqlashda ikkita asosiy savolga javob olishimiz kerak: 
1. Bizning respublikamizga Internet tarmog’i milliy segmentining rivojlanishi nima beradi? 
2. Uning rivojlanishi qanday negativ oqibatlarga olib keladi. 
Quyidagilvrga: 
* 
 barcha  dunyo  tillaridagi  bitmas-tuganmas  axborotlar  manbai,  dunyoviy  global  kutubxona, 
inson bilimining barcha yo’nalishlari bo’yicha so’rov tizimi; 
* 
 axborotlar almashuvi tarmog’i (elektron pochta, audio, videokonferentsaloqa va b. q.). 
* 
 yangi  turdagi  telefakslar,  hujjatlar  yurgazish  va  elektron  kommertsiyalarni  tashkil  etish 
muhiti; 
* 
 teletibbiyotni  uzoq  masofadan  o’qitishni  tashkil  etish,  bank  va  boshqa  xizmatlarni  taqdim 
etish muhiti; 
* 
 global tovarlar bozori va  ham davlat, ham xususiy tashkilotlarining faoliyat sohasi hamda 
xizmati; 
* 
 ham odamlar, ham axborot robotlar uchun (web dizaynlar, elektron kompozitor, rassomlar, 
rejisserlar va h.k.) yangi kasblarning tug’ilish joyi; 
Barcha  bu  faktorlar  xalq  ta’limini  va  xabardorlikni  ko’taradi    va  davlatning  rivojlanishiga 
katta  ta’sir  etadi  va  planetada  O’zbekiston  yuzini  ko’rsatadi  va  investitsiyaga  jalb  etishni  yangi 
imkoniyatlarini ochib beradi.  
Internet o’ta afzalliklarga ega bo’lishi bilan bir qatorda ko’pgina negativ xususiyatlarga egaki, 
ularni bartaraf qilish uchun barcha davlatlarning birgalikdagi harakatlari talab etadi.