Ona tili darslik

5)  ajratilgan  bo‘laklar  jumla  tarkibidagi  ayrim  bo‘laklarga  urg‘u  berish,  ularni 
alohida  ajratib  ko‘rsatish,  shaxs  va  narsa  haqida  qo‘shimcha  ma’lumot  berish, 
belgi-xususitlarni  ta’kidlash  kabi  vazifalarni  bajaradi:  Biz,  yoshlar,    ota-
bobolarimiz merosini ko‘z qorachig‘iday asrashimiz lozim. 

---

 
 
259 
6)  undalmalar    ham  turli  uslubiy  vazifalarni  bajaradi.  Ular  gap  boshida  va 
o‘rtasida  kelsa,  chaqiriq  va    murojaatni  ifodalaydi:  Uka,  mening  yo‘qligimni 
bilintirma.    Gap  oxirida  kelgan  undalma    tinglovchiga  nisbatan  hurmat, 
muhabbatni    ifodalaydi:    Tuprog‘ingni  zar  bilarman,  ona-Vatanim!      Bulardan 
tashqari  undalmalar  iltimosni,  so‘zlovchining  his-tuyg‘usini,      kuchli  ehtirosini, 
ko‘tarinki holatni, piching va kinoyani ifodalash uchun ham xizmat qiladi.  
7)  kirish  so‘z  va  kirish  birikmalar  so‘zlovchining  o‘z  fikriga  bo‘lgan 
munosabatini  bildiradi.  Bu  munosabat    sifat,  son,  olmosh,  fe’l  va  modal  so‘zlar 
yordamida ifodalanib, gumon, tasdiq, inkor, fikr tartibi, fikr izohi, e’tiborni tortish, 
xulosa, ikki fikrni o‘zaro bog‘lash kabi ma’nolarni aks ettiradi:  U bugun kelmaydi, 
shekilli.