Ona tili darslik



Download 1,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet304/542
Sana22.05.2021
Hajmi1,88 Mb.
#65462
1   ...   300   301   302   303   304   305   306   307   ...   542
Bog'liq
ona tili

1.  Otli  birikma.  Bunday  birikmaning  hokim  so‘zi  vazifasida  ot,  otlashgan 
so‘zlar keladi va u quyidagi ko‘rinishlarga ega bo‘ladi: 
Hokim  qism  vazifasida  ot  keladi:  g‘ayratli  odam,  samimiy  inson,  ezgu 
niyatli kishi. 
Hokim qism sifatida olmosh keladi: bolaning o‘zi, Karimaning o‘zi. 


 
 
174 
Hokim so‘z sifatida otlashgan sifat keladi: kishilardan eng mardi, qizlarning sarasi. 
Hokim  qism  vazifasida  otlashgan  son  keladi:  talabalarning  beshtasi, 
o‘quvchilardan biri. 
Hokim qism vazifasida otlashgan olmosh keladi: tilaklarning barchasi, kutib 
oluvchilarning hammasi. 
Hokim  so‘z  vazifasida  otlashgan  sifatdosh  keladi:  onamlarning  aytganlari, 
bolalarning o‘qiyotgani. 
Hokim qism vazifasida otlashgan ravish keladi: ko‘p so‘zning ozi, ishlarning ko‘pi. 
Hokim  so‘z  sifatida  otlashgan  undov  so‘z  keladi:  ularning  dod-voyi, 
bolalarning urasi. 
Hokim so‘z vazifasida otlashgan taqlid so‘z keladi: otlarning dupur-dupuri, 
to‘plarning gumbur-gumburi. 
Ko‘rinadiki,  otli  so‘z  birikmasi  qismlari  bitishuv,  muvofiqlashuv  va 
boshqaruv  yo‘li  bilan  grammatik  aloqaga kirishadi.  Otli  birikma  so‘z  shakli  bilan 
so‘zning (leksemaning) yoki ikki so‘z shakllarning bog‘lanishidan hosil bo‘ladi. 
2.  Fe’lli  birikma.  Bunday  birikmaning  hokim  qismi  fe’l  bilan  ifodalanadi: 
tez ishlamoq, oldinda yurmoq, diqqat bilan tinglamoq, kulib gapirmoq. 
Fe’lli  birikmaning  qismlari  o‘zaro  bitishuv  va  boshqaruv  yo‘li  bilan 
bog‘lanadi.  Fe’lli  so‘z  birikmasi  so‘z  shakl  bilan  so‘zning  (leksemaning)  o‘zaro 
bog‘lanishidan yuzaga keladi. 

Download 1,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   300   301   302   303   304   305   306   307   ...   542




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish