O. M. Ibragimov Siyob Abu Ali Ibn Sino nomidagi Jamoat salomatligi

Baholash tartibi 
Joriy baholash tartibiga asoslanib 
O‘quv chilarning bilim 
va Ko‘nikmalarini 
baholash 
Yozma, og‘zaki, savol-javob,munozara,test, vaziyatli masalalar yechish, 
amaliy topshiriqni bajarish, Ko‘nikma va muolajalar bajarilish 
algoritmini namoyish etish 
 
2.O‘quv dasturi mazmuni 
 
№ 
Mavzular nomi 
Mavzuning qiskacha mazmuni 
J
a
m
i 
O‘q
itish
 n
in
g
 
ta
sh
k
il
iy
 
M
u
st
a
k
il
 
ta’
li
m
 
1 
Pediatriya 
fanining 
rivojlanish 
tarixi. 
Bolalar 
organizmining 
anatomik fiziologik 
xususiyatlari. 
Bolaning o’sishi va 
rivojlanishi. Bolalik 
davrlari va ularning 
xususiyatlari.
Pediatriya fanining rivojlanish tarixi. Bolalarning 
o‘sish va rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillar: genetik 
omillar, tashqi muhit omillari.
Bolaning psixomotor rivojlanish monitoringi. Bola 
turmush tarzining ahamiyati va uni qo‘llab -
quvvatlash.
O‘sish ko’rsatkichlarini baholash. Bolalarning 
o‘lchov ko’rsatkichlari. O‘lchash muddatlari. 
2 
N 
A 
2 
2 
Sog‘liqni saqlash 
tizimining birlamchi 
bo’g’inida bolalarga 
hamshiralik 
parvarishining 
xususiyatlari. Yangi 
tug’ilgan chaqaloq 
larga hamshiralik 
parvarishi. 
Muddatiga yetmay 
tug’ilgan 
Sog‘liqni saqlash tizimining birlamchi bo’g’inida 
bolalarga hamshiralik parvarishining xususiyatlari. 
Oy-kuni yetib tug’ilgan chaqaloqlarning ta’rifi va 
belgilari. 
Chaqaloqlardagi 
fiziologik 
holatlar. 
Chaqaloqqa o’tkaziladigan emlashlar
Tug’ruqdan 
oldingi 
va 
chaqaloqlar 
birinchi 
patronajini maqsad va mazmuni.
Tug’ilgan chaqaloqni ona qorniga yotqizish, ilk 
ko’krak sutini berishning afzalligi, Og‘iz suti va 
uning moxiyati(UNISEF).
Ona va bola xonasida chaqaloqlarga hamshiralik 
4 
N 
A 
2 

---

chakaloqlarga 
hamshiralik 
parvarishi.
parvarishini o‘rganish: tana haroratini o‘lchash , teri 
va shilliq pardalarni parvarish qilish, chaqaloqlarni 
erkin yo’rgaklash, ovqatlantirish, ich kelishi, uyqu, 
kiyintirish, tug’ruqxonadan chiqarish qoidalari, 
onalarga beriladigan eslatmalar bilan tanishish.
Uy sharoitida hamshiralik parvarishini o‘rganish: 
kindik yarasini parvarishlash, ko‘z , burun va 
quloqni tozalash, cho’miltirish. Emizish qoidalari 
bilan tanishish.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
Patronaj hamshiraning vazifalari bilan tanishish, 
patronaj xujjatlarini yuritishni o‘rganish.
3 
Bolalarni 
ovqatlantirish 
Go’daklarni 
emizish 
qoidalari, 
ona 
sutining 
afzalliklari. Ko’krak suti bilan boqishning 10 qoidasi.
Bolani to‘g‘ri emizish qoidalarini o‘rgatish. Ko’krak 
suti bilan boqish bo‘yicha maslahat olib borish. 
Ko’krak 
bilan 
emizishda 
yuzaga 
keladigan 
muammolarni bartaraf qilish.
Qoshiqcha 
va 
piyoladan 
foydalanishni 
o‘rgatish.Qo’shimcha 
ovqatlarni 
tayyorlash 
Ko‘nikmalarini egallash. Sog‘lom va kasal bolani 
ovqatlanishiga doir tavsiyanomalar. Go’dak va kichik 
bog’cha yoshidagi bolalarni ovqatlanishini to‘g‘ri
tashkil etishda patronaj hamshiraning vazifalarini 
yoritish.
4 
N 
A 
2 
4 
Chaqaloqlik davri 
kasalliklarida 
hamshiralik 
parvarishi. Go’dak 
va kichik yoshdagi 
bolalar kasalliklarida 
hamshiralik 
parvarishi. 
Chaqaloqlar 
asfiksiyasi, 
tug’ruq 
jarohatlari, 
chaqaloqlarning gemolitik kasalligi, teri, kindik 
kasalliklari, chaqaloqlar sepsisi: ta’rifi, sababi, 
belgilari, davosi, hamshiralik parvarishi. Raxit, 
spazmofiliya va ekssudativ-kataral diatez bilan 
og’rigan bolalarni parvarish qilish, kasalliklarni 
oldini olish bo‘yicha amaliy Ko‘nikmalarni 
egallash.
Laringospazmda 
yordam 
ko’rsatish qoidalarini 
o‘rganish.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
4 
N 
A 
2 
5 
Nafas olish a’zolari 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Qon 
aylanish a’zolari 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Bolalarda nafas olish a’zolari anatomik-fiziologik 
xususiyatlari.
Yuqori nafas olish a’zolarining kasalliklari: o’tkir 
nazofaringit,angina, o’tkir laringitni ta’rifi, sabablari, 
belgilari, tashhis qo‘yish usullari, davolash 
tamoyillari, hamshiralik parvarishi. Tug’ma yurak 
nuqsonlarining turlari, sabablari, belgilari, tashxis 
qo‘yish usullari, davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi.
Revmatizmga bilan og’rigan bolani ko‘z dan 
kechirish, bemor parvarishi va ovqatlanish tartibi 
bo‘yicha bemor va yaqinlari bilan suhbatlashish.
Vaziyatli masala yordamida hamshiralik jarayonini 
amalga oshirish.
20 
N 
A 
2 

---

6 
Ovqat hazm kilish 
a’zolari 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Og‘iz
shilliq qavati 
kasalliklari va 
gelmintozlarda bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Ovqat hazm qilish a’zolarining anatomik-fiziologik 
xususiyatlari.
Pilorostenoz va pilorospazm: ta’rifi, sabablari, 
belgilari, tashxis qo‘yish usullari, davolash 
tamoyillari, hamshiralik parvarishi.
Stomatitningta’rifi, 
sabablari, 
belgilari, 
tashxis 
qo‘yish usullari,davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi va kasallikni oldini olish.
Gelmintozlarning ta’rifi, sabablari, belgilari, tashxis 
qo‘yish usullari,davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi va kasalllikni oldini olish.
Bemor 
bolani 
parvarishlaga 
oid 
amaliy 
Ko‘nikmalarni egallash.
Oilaviy poliklinikalardagi ORT (oral regidratasion 
terapiya) burchagi bilan tanishish va ishlash.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
Gelmintozkasalligida 
bola 
holatini 
baholash, 
shikoyatlari, anamnez, umumiy ko‘z dansh, tashxis 
usullari bolalarda hamshiralik parvarishini o‘tkazish .
2 
N 
A 
2 
7 
Qon va qon yaratish 
a’zolari 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Temir tanqisli anemiyasi: kelib chiqish sabablari, 
klinik belgilari, tashhis qo‘yish usullari, asorati, 
davolash tamoyillari, anemiyada bola va uning 
oilasiga hamshiralik parvarishi.
Qon va qon yaratish a’zolari kasalliklarida bola va 
uning oilasiga hamshiralik parvarishini o‘tkazish . 
Kun tartibi. Rasional ovqatlantirish. 
 
2 
N 
2 
7.1 Qon va qon yaratish 
a’zolari 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi.Endokrin 
kasasalliklarda bola 
vauning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Siydik 
ayiruv kasalliklarida
bola va uning 
oilasiga hamshiralik 
parvarishi. 
Temir tanqisli anemiyasi: kelib chiqish sabablari, 
klinik belgilari, tashhis qo‘yish usullari, asorati, 
davolash tamoyillari, anemiyada bola va uning 
oilasiga hamshiralik parvarishi.
Qon va qon yaratish a’zolari kasalliklarida bola va 
uning oilasiga hamshiralik parvarishini o‘tkazish . 
Kun tartibi. Rasional ovqatlantirish.
Qandli diabet: ta’rifi, sabablari, belgilari, tashhis 
qo‘yish usullari, asorati, davolash tamoyillari, 
hamshiralik parvarishi.
Bola va oila a’zolariga endemik bo’qoq hamda qandli 
diabetni oldini
olish bo‘yicha tavsiyalar berish.
Buyrak va siydik chiqarish a’zolari kasalliklarida 
bola va uning oilasiga hamshiralik parvarishini 
o‘tkazish . Kun tartibi va parhyezni o‘rganish.
2 
N 
A 
2 
8 
Yuqumli 
kasalliklarda bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Prfilaktik 
emlashlar. Bolalarda 
sil kasalligi. O’tkir 
respirator kasalliklar, 
meningokokk 
Yuqumli kasalliklar haqida tushuncha.
Profilaktik emlashlar taqvimi.
Bolalarda sil kasalligi sabablari, bolalarda kechishi, 
tashhis qo‘yish usullari, asorati, davolash 
tamoyillari, bemor bolani parvarishlash, kasallik 
profilaktikasida hamshiraning vazifalari.
Profilaktik emlash xonalarga ekskursiyalar o‘tkazish 
.
O’tkir raspirator virusli infeksiya: ta’rifi, sababi, 
2 
N 
2 

---

infeksiyasida bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi.
belgilari, tashhis qo‘yish usullari, asorati, davolash 
tamoyillari, hamshiralik parvarishi, profilaktikasi.
Bemor bola parvarishi, kun tartibi, parhyezini tashkil 
etish, davo muolajalarini bajarish.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
8.1 Difteriya, ko’kyutal , 
epidemik parotitda 
bola va uning 
oilasiga hamshiralik 
parvarishi . Qizamiq, 
qizilcha, skarlatina, 
suvchechakda bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Difteriya: 
ta’rifi,sababi,turlari, 
belgilari,tashhis 
qo‘yish usullari, asorati, davolash tamoyillari, 
hamshiralik parvarishi, profilaktikasi.
Ko’kyo’tal: ta’rifi,sababi,belgilari,tashhis qo‘yish
usullari, asorati, davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi, profilaktikasi.
Epidemik 
parotit: 
ta’rifi,sababi,belgilari,tashhis 
qo‘yish usullari, asorati, davolash tamoyillari, 
hamshiralik parvarishi, profilaktikasi.
Kasallik o’chog’ida o’tkaziladigan chora-tadbirlar.
Bemor bolani ko‘z dan kechirish va holatini 
baholash. Tekshiruv uchun material olish, bemor 
bolani davolash va parvarishlash bo‘yicha amaliy 
Ko‘nikmalarni egallash.
Epidemiyaga qarshi tadbirlarni ishlab chiqish. 
Observasiya 
varaqasini 
tuzish 
va 
to’ldirish. 
Shoshilinch xabarnomani to’ldirish.
2 
N 
2 
8.2 Yuqumli 
kasalliklarda bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Profilaktik 
emlashlar. Bolalarda 
sil kasalligi. O’tkir 
respirator kasalliklar, 
meningokokk 
infeksiyasida bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi.
Difteriya, ko’lyutal , 
ko’kyo’tal, epidemik 
parotitda bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi . 
Immunoprofilaktikaning 
asosiy 
tamoyillarini 
o‘rganish. Profilaktik emlash xonalar jihozlari, ish 
tartibi, amaldagi profilaktik emlash kalendari bilan 
tanishtirish. 
Onaga (oilasiga) emlashdan so’ng e’tiborni qaratish 
lozim bo‘lgan holatlar haqida tavsiyalar berish
Vaksinasiya 
zardoblarini 
yuborgandan 
keyin 
bo‘ladigan 
asoratlari 
va 
bunda 
kechiktirib 
bo’lmaydigan yordam ko’rsatish.
Sil kasalligini aniqlash uchun balg’am yig’ish 
texnikasini
O‘zlashtirish . Silga qarshi emlash 
texnikasi.
Havo-tomchi yuli bilan yuqadigan kasalliklar bilan 
og’rigan 
bemorlarni 
ko‘z 
dan kechirish, 
shikoyatlarini tahlil qilish va holatini baholash.
Bemor bola parvarishi, kun tartibi, parhyezini tashkil 
etish, davo muolajalarini bajarish.
Observasiya varaqasini tuzish va to’ldirish.
2 
A 
2 
9 
Yuqumli ichak 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Bolalar 
virusli gepatit va 
OIV infeksiyasi 
kasalliklarida 
hamshiralik 
Yosh bolalarda ichak infeksiyalari bilan kasallanish 
va shu kasalliklardan o’lim holatlarida ichak 
infeksiyalarining tutgan o‘rni.
Yuqumli 
ichak 
kasalliklari 
bilan 
kasallangan 
bolalarga hamshiralik parvarishini o‘tkazish : kun 
tartibi va parhyezni o‘rganish, teri va shilliq 
qavatlarni parvarishlash, Og‘iz orqali regidratasiya 
o‘tkazish , davo va tozalovchi ho’qnalar o‘tkazish , 
meteorizm va qusganda birinchi yordam ko’rsatish. 
2 
N 
2 
2 

---

parvarishi. 
Infeksiya o’chog’ida epidemiyaga qarshi chora 
ko‘rish .
Virusli gepatit: ta’rifi, sababi, turlari, belgilari, 
tashhis qo‘yish usullari, asorati, davolash 
tamoyillari, 
hamshiralik 
parvarishi, 
dispanser 
nazorati, profilaktikasi.
OIV-infeksiyasi kasalligi haqida tushuncha, kelib 
chiqish sababi, qo‘z g’atuvchisi, yuqish yo‘llari , 
statistika ma’lumotlari. Klinik belgilari va turlari. 
Kasallikka moyillik guruhiga kiruvchi shaxslarni 
aniqlash. Tashxis qo‘yish uchun laborator tekshiruv 
usullari.Davolash tamoyillari. Bemor parvarishida 
tibbiyot xodimining etika va deontologiyasi.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
Virusli gepatit kasalligi bilan kasallangan bolalarga 
hamshiralik parvarishini o‘tkazish : kun tartibi va 
parhyezni o‘rganish, teri va shilliq qavatlarni 
parvarishlash, axlat va peshobdagi o‘zgarishlarni 
kuzatish.O’choqda 
epidemiyaga 
qarshi 
chora–
tadbirlarni 
o‘tkazish . Observasion varaqani 
to’ldirish. Bola va uning oilasiga virusli gepatit 
kasalliklarini oldini olish bo‘yicha tavsiyalar berish.
OIV-infeksiyasi 
bilan 
kasallangan 
shaxslarni 
aniqlashda 
epidemiyaga 
qarshi 
chora-tadbirlar. 
Kasallik bilan zararlanishning oldini olish.
Vaziyatli 
masalalar 
yordamida 
hamshiralik 
jarayonini amalga oshirish.
9.1 Qizamiq, qizilcha, 
skarlatina, 
suvchechakda bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Yuqumli ichak 
kasalliklarida bola 
va uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. Bolalar 
virusli gepatit va 
OIV infeksiyasi 
kasalliklarida 
hamshiralik 
parvarishi. 
Toshmalar 
xususiyatlari 
va 
boshqa 
toshmali 
kasalliklaridan farqlash. Yosh bolalarda ichak 
infeksiyalari bilan kasallanish va shu kasalliklardan 
o’lim holatlarida ichak infeksiyalarining tutgan o‘rni. 
Virusli gepatit: ta’rifi, sababi, turlari, belgilari, 
tashhis qo‘yish usullari, asorati, davolash 
tamoyillari, 
hamshiralik 
parvarishi, 
dispanser 
nazorati, profilaktikasi.
OIV-infeksiyasi kasalligi haqida tushuncha, kelib 
chiqish sababi, qo‘z g’atuvchisi, yuqish yo‘llari , 
statistika ma’lumotlari. 
Teri va shilliq qavatlarini parvarish qilish.
Dizenteriya: ta’rifi, sababi, belgilari, tashhis qo‘yish
usullari, asorati, davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi, profilaktikasi.
Salmonellez: ta’rifi, sababi, belgilari, tashhis qo‘yish
usullari, asorati, davolash tamoyillari, hamshiralik 
parvarishi, profilaktikasi
Yuqumli 
ichak 
kasalliklari 
bilan 
kasallangan 
bolalarga hamshiralik parvarishini o‘tkazish : kun 
tartibi va parhyezni o‘rganish, teri va shilliq 
qavatlarni parvarishlash, Og‘iz orqali regidratasiya 
o‘tkazish , davo va tozalovchi ho’qnalar o‘tkazish , 
meteorizm va qusganda birinchi yordam ko’rsatish. 
2 
A 
2 

---

OIV-infeksiyasi 
bilan 
kasallangan 
shaxslarni 
aniqlashda epidemiyaga qarshi chora-tadbirlar.
10 
Kechiktirib 
bulmaydigan 
holatlarda bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi: o’tkir 
nafas va yurak qon 
tomir 
yetishmovchiligi, 
gipertermiya va 
talvasa sindromi. 
Tashqi muhit 
ta’sirotlari natijasida 
kelib chiqqan 
shoshilinch 
holatlarda bola va 
uning oilasiga 
hamshiralik 
parvarishi. 
Nafas yetishmovchilik sabablarini aniqlash va uning 
darajalarini baholash.
O’tkir stenozlovchi laringotraxeit, bronxospazm, 
bronxial astma xurujida bola va uning oilasiga 
kechiktirib 
bo’lmaydigan 
yordam 
ko’rsatish 
qoidalarini o‘rganish. Bir yoshgacha va bir yoshdan 
oshgan bolalarning nafas yo‘llari ga yot jismlar 
tushganda shoshilinch yordam ko’rsatish.
O’tkir yurak-qon tomir yetishmovchiligi sabablarini 
aniqlash va bemor holatini baholash. Hushdan 
ketganda, kollapsda, o’tkir yurak yetishmovchiligida 
bola va uning oilasiga kechiktirib bo’lmaydigan 
yordam ko’rsatish qoidalarini o‘rganish.
Bemorni tana haroratini tushirish usullari: terini 
spirtlab artish, muz xaltacha va dori-darmonlarni 
qo‘llash. Muskul orasiga, vena ichiga dori yuborishni 
qo‘llash.
Talvasa sindromida shoshilinch yordam ko‘rsatish. 
Bolaning 
oila 
a’zolariga shoshilnich yordam 
ko’rsatishni o‘rgatish. Oftob urishi va elektr 
jarohatida shikastlovchi omillar ta’sirini to’xtatish va 
zudlik bilan yordam ko’rsatish.
Suvga cho‘kkanda sun’iy nafas berish va yurakni 
bilvosita massaj qilish. Sovuq olganda issiqlik bilan 
ta’minlash.
Ilon chaqqanda zaharni organizmdan chiqarish 
usullarini o‘rganish. Infuzion terapiya o‘tkazish da 
qatnashish.
Allergik reaksiya turlari haqida ma’lumot berish.
Bemorlarda gemodinamik kuzatuv o‘tkazish va qayd 
etish. Jadal davolash tadbirlari o‘tkazish da ishtirok 
etish. Infuzion terapiya o‘tkazish da qatnashish.
4 
A