Ноорганик моддалар ишлаб чиқариш ускуналари ва

7-Мавзу:Экстракторлар 
Режа. 
1.
Умумий тушунчалар 
2.
Экстракторлар конструкстиялари ва уларнинг турлари 
Таяч иборалар ва сўзлар: 
Экстрактор, фаза, Дисперс, энергия ,Колонна, ротор 
,диск ,элаксимон ,тарелка, цилиндрик, қобиқ ,пурковчи ,Механик ,қобиқ 
,аралаштиргич, тиндиргич, ажратувчи камера
.
Экстракторлар 
конструкстиялари 
Малумки, 
экстраксиялаш 
жараѐнларида масса ўтказишнинг самарадорлиги масса бериш юзаси ва ортача 
ҳаракатга келтирувчи кучга тўгри пропорстионал. Экстракторларда масса 
алмашиниш юзасини ошириш мақсадида суюқ фазалардан бири томчи ҳолида 
пуркалади. Дисперс ва дисперсион фазалар ортасида масса ўтказиш жараѐни 
содир бўлади. Экстракторда юқори ҳаракатга келтирувчи кучга эришиш учун 
жараѐндаги оқимлар идеал сиқиб чиқариш шароитида ўзаро тоқнашиши ташкил 
этилади. Бунинг учун экстраксиялаш жараѐни юпқа қатламда насадкали, 
марказдан қочма экстракторларда уларни сексиялаш ѐки коп погонали 
сексияланган қурилмаларда олиб борилади. 
Жараѐн ташкил этилишига қараб экстракторлар даврий ва узлуксиз 
принстипда ишлайдиган бўлади. 
Жараѐнда қатнашаѐтган фазалар тоқнашувига қараб экстракторлар 3 
гуруҳга бўлинади: аралаштириб -тиндирувчи; дифференстиал контактли ва 
погонали ѐки сексияли. 
Аралаштириб – тиндирувчи экстракторлар
бир неча погонадан иборат 
бўлиб, улардан ҳар бири таркибида аралаштиргич ва ажратгич бўлади. 
Ташқаридан берилаѐтган энергия ҳисобига аралаштиргичда суюқлик фазаларидан 
бири томчи ҳолида пуркалади ва натижада дисперсион фаза ҳосил бўлади. Томчи 
ҳолидаги дисперсион фаза дисперс фазада тарқалади. Дисперс фаза сифатида 
энгил фаза ҳам ѐки огир фаза ҳам бўлиши мумкин. 

---

49