Navoiy davlat pedagogika instituti fizika matematika fakulteti

2

3	Mulohazalar va ular ustida mantiqiy amallar.		2
4	Formulalarning teng kuchli almashtirishlar		2
5	MDNSh (Mukammal dizyunktiv normal shakl). MKNSh (Mukammal konyunktiv normal shakl.		2
6	Mulohazalar algebrasi tadbiqlar Mulohazalar algebrasining elementar matematika va fizikaga tadbiqlar		2
7	Aksiomatik usul. Mulohazalar hisobini qurish.		2
8	Mulohazalar algebrasida aksiomatik usul. Mulohazalar hisobini tuzish. Gipotezalardan keltirib chiqarish.		2
9	Predikatlar algebrasiga kirish. Predikat va kvantorlar. Predikatlar algebras Predikatlar algebrasi formulasi		2
10	Predikatlar algebrasining aynan rost va aynan yolg`on formulalr		2
Jami		20

Matematik mantiq va diskret matematika fani amaliy mashg’ulotlari 3-kurs

(3-semestr 30 soat).

№	MAVZU mavzulari (Matematika o’qitish metodikasi)		Soat
1	To‘plamlar nazariyasining asosiy tushunchalar		2
2	Munosabatlar. Binar munosabatlar. Ekvivalentlik munosabatlar. To‘plamlarni bo‘laklash.		2
3	Kombinatorika va uning asosiy qoidalar O‘rin almashtirishlar. Kombinatsiyalar.		2
4	Mulohazalar algebras Mulohaza ustida amallar. Asosiy chinlik jadvallar Mulohazalar algebrasi formulalar		2
5	Mulohazalar algebrasining asosiy teng kuchliliklar Umumiy qiymatli (aynan chin, aynan yolg’on (ziddiyatli)) va bajariluvchi formulalar. bo’lish.		2
6	Yechilish problemas Formulalarning normal shakl Mulohazalar algebrasi formulalarini normal shakllar		2
7	MDNSh (Mukammal dizyunktiv normal shakl).		2
8	MKNSh (Mukammal konyunktiv normal shakl).		2
9	Mulohazalar algebrasi tadbiqlar Mulohazalar algebrasining elementar matematika va fizikaga tadbiqlar		2
10	Mulohazalar algebrasining relekontakt sxemalarga tatbiq Minimizatsiya masalas		2
11	Mantiqiy natija chiqarish qoidalar		2
12	Mulohazalar algebrasida aksiomatik usul. Mulohazalar hisobini tuzish. Gipotezalardan keltirib chiqarish.		2
13	Predikatlar algebrasiga kirish. Predikat va kvantorlar. Predikatlar algebras Predikatlar algebrasi formulasi		2
14	Predikatlar algebrasining aynan rost va aynan yolg`on formulalr		2
15	Predikatlar algebrasining keltirilgan formulalarPA formulalarining tadbiqlar		2
Jami		30

Amaliy mashgʻulotlarni tashkil etish boʻyicha koʻrsatma va tavsiyalar.

Amaliy mashgʻulotlarda tavsiya etilgan misol va mashqlardan foydalanib talabalar nazariy bilimlari amaliy bilim va koʻnikmalar sifatida shakllantirilad

Amaliy mashgʻulotlar uchun tavsiya etiladigan mavzular;

Mulohazalar ustida mantiq amallar

Formula turini aniqlash.

Formulaning rostlik qiymat

Formulalarning teng kuchliligini isbotlash.

Ikki qiymatli funksiyalarni mulohazalar algebrasining formulalari orqali ifodalash.

Normal forma , mukammal dizyunktiv normal forma (MDNF) va mukammal konyunktiv normal forma ( MKNF) ni hosil qilish.

Ikkilik prinsipi va ikkilik qonuni yordamida formulalarni hosil qilish. Funksiyalarning toʻliq sistemas

Aksiomalar va keltirib chiqarish qoidalari yordamida formulalarning keltirib chiqariluvchiligini isbotlash. Gipotezalardan keltirib chiqarish.

Deduktsiya teoremasini qoʻllash. Formulalarda teng kuchli almashtirishlar bajarish.

Teng kuchli formulalarni isbotlash. Formulani normal formaga keltirish.

Predikatning rostlik sohas Matematik tasdiqlarni predikatlar algebrasining tilida ifodalash.

Predikatli formulalarning teng kuchliligini isbotlash. Keltirilgan formani hosil qilish.

Predikatlar algebrasining formulasini umumqiymatli , bajariluvchiligini aniqlash.

Aksiomalardan keltirib chiqarish qoidalar

Predikatlar hisobi uchun hosilaviy keltirib chiqarish qoidalar Baʼzi tabtologiyalarining isbot

Rekurrent munosabatlarni yechish usullar Nyuton binom

Binomial koeffitsiyentlar . Rekurrent munosabatlarning asimptotik yechimlar Bogʻlangan graflar.

Daraxtlar. Matematik mantiq va diskret matematikaning texnikaga va pedagogikaga tadbiqlar

Mustaqil taʼlim va mustaqil ishlar

Talaba mustaqil taʼlimning asosiy maqsadi- auditoriya va auditoriyadan tashqari vaqtda oʻqituvchining rahbarligi hamda nazoratida muayyan oʻquv ishlarini mustaqil bajarish uchun bilim va koʻnikmalarni shakllantirish hamda ishlarni bajarad

- Amaliy mashgʻulotlarga tayyorgarlik;

- Oʻtilgan materiallar mavzularni qaytarish;

- Mustaqil ish uchun moʻljallangan nazariy bilim mavzularini oʻzlashtirish .

Bunda talabalar maʼruzalarda olgan bilimlarini amaliy mashgʻulotlarni bajarishlari bilan mustahkamlashi hamda matematikaning baʼzi mavzularini tushunishi hamda ularga oid masalalarni yechishlari kerak.

Mustaqil taʼlim uchun tavsiya etiladigan mavzular:

1. Formulalarning rostlik qiymatini topish

2. Asosiy tengkuchliliklarni isbotlash.

3. Umumqiymatli va bajariluvchi formulalarga doir misollar.

4. 1,2,3 oʻrinli predikatlarni kvantorlar bilan bogʻlash.

5. Umumiylik va mavjudlik kvantorlari yordamida predikatlardan mulohazalar hosil qilish.

6. Matematik tasdiqlarni predikatlar tilida yozish.

7. Mulohazalar algebrasining umumtaʼlim maktablari, akademik litsey, kasb-hunar kollejlari matematikasida qoʻllanish

8. Maktab, akademik litsey, kasb-hunar kollejlari matematikasidan formal arifmetikaga misollar.

9. Aksiomatik nazariyalarga maktab, akademik litsey, kasb-hunar kollejlari matematikasidan misollar keltirish.

10. Algoritmik yechilmaydigan matematik muammolarga misollar.

11. Butun sonli funksiyalar

12. Bogʻlangan graflar.

Barcha taʼlim yoʻnalishlarining oʻquv rejalarida matematik mantiq va diskret matematika fanidan kurs ishi rejalashtirilmagan.

Asosiy qoʻshimcha oʻquv adabiyotlar hamda axborot manbalar

Asosiy adabiyotlar:

1. Yunusov A.S. Matematik mantiq va algoritmlar nazariyasi elementlarT. Yangi asr avlod 2006

2. Toʻrayev X. Matematik mantiq va diskret matematika .T. Oʻqituvchi ,2003

3. Lixtarnikov.L.M, Suxacheva T.G. Matematicheskaya logika, Sankt-Peterburg 1999 g.

Qoʻshimcha adabiyotlar:

1. Mirziyoyev Sh.M Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz.T. " Oʻzbekiston" . 2007 y. 488 bet

2. Mirziyoyev Sh.M Erkin va farovon, demokratik Oʻzbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz .T. "Oʻzbekiston" 2016. 56 bet

3. Mirziyoyev Sh. M . Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini taʼminlash- yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garov T. " Oʻzbekiston" 2017, 48 bet

4. Mirziyoyev Sh.M. Tanqidiy tahlil , qatʼiy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik, har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi boʻlishi kerak. T. " Oʻzbekiston" 2017 . 104 bet

5. 2017- 2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yoʻnalishi boʻyicha Harakatlar strategiyasi . Oʻzbekiston respublikasi prezidentining 2017- yil 7- fevraldagi PQ- 4947 sonli farmoni

6. Yunusova D. Yunusov A . Algebra va sonlar nazariyas Modul texnologiyasi asosida tuzilgan misol va mashqlar toʻplam Oʻquv qoʻllanma.T." Ilm Ziyo" 2009

7. . Yunusova D. Yunusov A . Algebra va sonlar nazariyas Modul texnologiyasi asosida tuzilgan misol va mashqlar toʻplam Oʻquv qoʻllanma.T." Iqtisod- moliya" 2008

8. Yunusova D. , Yunusov .A Moful texnologiyasi asosida tayyorlangan mustaqil ishlar toʻplamTDPU 1-qism . 2005

9. S.D. Malik, John N. Mordeson, M.K. Sen, Fundamentals of Abstract Algebra . 2014

10. Martyn R. Dixon, Leonid A. Kurdachenko , Igor Ya. Subbotin, " Algebra and number theory" 2013

11. Kurant R. Robbins G. " CHto takoe matematika pdf ( 5894,6 Kb)

12. Asonov.M O. Baranskiy V. A. Diskretnaya matematika. Grafы matroidы , algoritm 2001g. M. 314 str

13. Popularnыe leks po matematike- 54, V.A Uspenskiy

Internet saytlari:

1. http:// www.allmath.ru/

2. http://www.pedagog.uz/

3. http:// www,ziyonet.uz/

4.http:// window.edu.ru/ window/

TALABALARNI BAHOLASH TARTIBI

Baholash tartibi o’z ichiga nazoratlar turini (oraliq, joriy va yakuniy) qamrab olad Talabaning o’zlashtirish darajasi quyidagi yo’l bilan baholanadi:

Darajasi	Ballar (foiz)	Reyting
A+	95 - 100 ball	4.5	A’LO
A	90 - 94 ball	4.0
B+	85 - 89 ball	3.5	JUDA YAXSHI
B	80 - 84 ball	3.0
C+	75 - 79 ball	2.5	YAXSHI
C	70 - 74 ball	2.0
D+	65 - 69 ball	1.5	SHARTLI O’TDI
D	60 - 64 ball	1.0
F	59 ball va undan past	0.0	O’TMADI

Ballar taqimoti:

Oraliq nazorat - 30 ball.

Joriy nazorat - 20 ball.

Yakuniy nazorat - 50 ball.

Jami: 100 ball

TALABALARNINING O’ZLASHTIRISHINI BAHOLASH MEZONLARI

“A+”, “A”, “B+” baho:

• 
  teoremalarni isbotlash, tatbiq qilish, misol va masalalarni yechish usullarini taqqoslaydi, umumiylikni va xususiylikni ajrata oladi, yakuniy hulosa chiqaradi, qaror qabul qilad
  
• 
  ijodiy yondoshgan holda ta’rif va teoremalarni boshqacha ko‘rinishda bayon qiladi, yechilgan misol va masalalarni umumlashtiradi, tushunchalarning yangi hossalarini isbotlaydi va tatbiqlarini keltiradi, yangi misol va masalalar tuzadi;
  
• 
  yechilgan misol va masalalarni tahlil qiladi, teorema shartlarining zaruriy, yetarli yoki zaryriy va yetarli bo‘lishini tekshiradi, kontrmisollar keltiradi;
  
• 
  asosiy tuchuncha va teoremalarga doir misollar yechishni uddalaydi, tushuncha va teoremalarni misol va masalalar yechishda qollay oladi;
  
• 
  tushuncha va teoremalarni misollar yordamida izohlay oladi, ularning mohiyatini tushunadi;
  
• 
  tushunchalarga berilgan ta’riflarni, xossa va teoremalarni to’g’ri bayon qiladi;
  
• 
  fanga oid asosiy tushunchalar haqida to‘g‘ri tasavvurga ega;
  

“B”, “C+”, “C” baho:

• 
  yechilgan misol va masalalarni tahlil qiladi, teorema shartlarining zaruriy, yetarli yoki zaryriy va yetarli bo‘lishini tekshiradi, kontrmisollar keltiradi;
  
• 
  asosiy tuchuncha va teoremalarga doir misollar yechishni uddalaydi, tushuncha va teoremalarni misol va masalalar yechishda qollay oladi;
  
• 
  tushuncha va teoremalarni misollar yordamida izohlay oladi, ularning mohiyatini tushunadi;
  
• 
  tushunchalarga berilgan ta’riflarni, xossa va teoremalarni to’g’ri bayon qiladi;
  

fanga oid asosiy tushunchalar haqida to‘g‘ri tasavvurga ega;

“D+”, “D” baho:

• 
  asosiy tuchuncha va teoremalarga doir misollar yechishni uddalaydi, tushuncha va teoremalarni misol va masalalar yechishda qollay oladi;
  
• 
  tushuncha va teoremalarni misollar yordamida izohlay oladi, ularning mohiyatini tushunadi;
  
• 
  tushunchalarga berilgan ta’riflarni, xossa va teoremalarni to’g’ri bayon qiladi;
  
• 
  fanga oid asosiy tushunchalar haqida to‘g‘ri tasavvurga ega;
  

“F” (o’tmadi) baho:

• 
  dasturda belgilangan bilimlarni o’zlashtirmagan;
  
• 
  asosiy teoremalar va metodlarning mohiyatini bilmaydi;
  
• 
  tuchunchalar va ularning xossalari haqida aniq tasavvurga ega emas;
  

mustaqil fikrlay olmaydi, misol va masalalarni yechishda qo‘pol xatolarga yo‘l qo`yad

Talabalarni baholashda quyidagilar hisobga olinadi:

- mashg’ulotlardagi ishtiroki (davomat);

- mashg’ulotlardagi faollik va ijodkorlik;

- asosiy va qo’shimcha o’quv materiallarini o’zlashtirish;

- mustaqil ta’lim bo’yicha topshiriqlarni o’z vaqtida bajarish;

- nazoratning barcha turlarin o’z vaqtida bajarish.

AKADEMIK VA ETUK TALABLAR

Nazorat topshiriqlarini bajarishda ko’chirmakashlikka (plagiat) yo’l qo’yilmayd

Test, o’quv loyihalari, mustaqil ishlar, oraliq, joriy, yakuniy nazorat to’shiriqlarini boshqa shaxslardan ko’chirib olinishiga yo’l qo’yilmaydi, boshqa magistrantning o’rniga imtihon topshirish ta’qiqlanad

Kurs bo’yicha har qanday nazorat topshirig’ini soxtalashtirgan talaba “fanni o’zlashtirmagan” (“F”) hisoblanad

Mashg’ulotlar paytida mobil aloqa va boshqa elektron qurilmalardan foydalanishga yo’l qo’yilmayd

Mashg’ulotlar paytida auditoriyada (virtual auditoriyada) belgilangan talablarga zid harakatlar qilish mumkin emas.

Boshqalar va turli fikrlarga tolerant munosabatda bo’lish talab etilad

Kontakt soatlari*: mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarish, ularni taqdim etish, zarur ma’lumotlar va turli materiallar bo’yicha savollarga quyidagi grafik asosida o’qituvchiga murojaat qilishingiz mumkin:

* Eslatma: Mazkur blok har bir o’qituvchi tomonidan o’zining individual-shaxsiy ishchi dasturida imkoniyatdan kelib chiqib to’ldirilad

1^{ } Herbert, Mathematical Literacy for Humanists, p.p19-22, 27

2^ Bu yerda va keyingi elementar diz’yunksiyalar uchun oralik teng kuchliliklarni tushirib qoldirdik.