Navoiy davlat konchilik instituti nukus filiali

Izotermik rezervuarlarga talablar 
Izotermik  rezervuarlar  kimyoviy  tarkibga,  maxsus  texnik  shartlarga  mos 
listning  mexanik  xususiyatlariga  va  sifatiga  oshirilgan  talablar  taqdim  etilishi  bilan 
po‘latdan  tayyorlanishi  kerak.  Yangidan  ishlab  chiqilayotgan  texnik  shartlar 
rezervuar  konstruksiyasini  ishlab  chiqaruvchi  tomonidan  tuzilishi  va  metall  va 
rezervuar  tayyorlovchilar  bilan  va  suyuq  ammiak  omborining  loyihalashtiruvchisi 
bilan kelishilgan bo‘lishi kerak. 
Izotermik rezervuarlar uchun po‘lat markasini tanlashda hisoblash haroratini 
quyidagi talablarni hisobga olgan holda qabul qilish kerak: 
rezervuarni  individual  to‘siqlar  (paxsa  devor,  devor)da  joylashtirishda, 
hisoblash  haroratini  ushbu  tumanda  havoning  eng  sovuq  haroratidan  yuqori 
bo‘lmagan, lekin minus 34°S yuqori bo‘lmagani qabul qilinishi kerak. 
Bir  nechta  rezervuarlar  bitta  to‘siqda  joylashtirilganda  hisoblash  harorati 
quyidagicha qabul qilinadi: 
a)  qo‘shni  (yonidagi)  rezervuar  buzilgan  vaziyatda  ammiak  to‘kilishida 
aloqaga  (kontakt)  ega  bo‘lishi  mumkin  bo‘lgan  rezervuar  qobig‘ining  pastki  qismi 
uchun — minus 67°S dan yuqori bo‘lmaganda; 
b) alohida to‘siqda bo‘layotgan rezervuar uchun ham to‘qilgan ammiak bilan 
aloqada  bo‘lmayotgani  bilan  ham,  rezervuar  qobig‘ining  boshqa  (qolgan)  qismlari 
uchun. 
Rezervuarlar  tagiga  to‘kilgan  ammiakda  himoyalanmagan  konstruksiya 
to‘sinlari  uchun  po‘lat  markasini  tanlashdagi  haroratni  hisoblashda,  ularni  minus 
67°Sga qadar sovutilish imkonini hisobga olgan holda qabul qilish kerak. 
Po‘latni  eng  kuchli  yopishqoqlikka  minus  70°S  haroratida  sinash,  quyidagi 
vaziyatlarda tayyorlovchi-korxona tomonidan bajarilishi kerak: 
agarda,  po‘lat  havoning  eng  sovuq  besh  kunlikda  minus  41°S  dan  past 
haroratli  iqlimli  tumanlarda  o‘rnatilayotgan  bir  devorli  vertikal  rezervuarlar 
tayyorlash uchun va ichki korpuslarini va ikki devorli vertikal rezervuar stakanlarini 
tayyorlash uchun mo‘ljallangan bo‘lsa; 
agarda, suyuq ammiak to‘siqlarga to‘kilganda po‘lat sovishiga imkon bo‘lsa. 
Izometrik  rezervuarlarning  hisoblangan  bosimini  ishchi  bosimdan  25  %  dan 
katta, lekin 98,06 Ra (10 mm N
2
O) kam bo‘lmaganini qabul qilish kerak. Bir devorli 
izotermik  rezervuarlarning  devorlar  orasidagi  bo‘shliqda  bosimni  hisoblashda  490,3 
Ra (50 mm N
2
O ) kam bo‘lmaganini qabul qilish kerak. 

---

 
Izotermik  rezervuarlar  vakuumning  490,3  Ra  (50  mm  N
2
0)  kam  bo‘lmagan 
imkonini,  barometrik  bosimning  maksimal  va  minimalini,  shamolning  kuchini 
(nagruzki) hisobga olgan holda hisoblanishi kerak. 
Izometrik rezervuarlarni payvandlash uslublarini, tagini va tomini tayyorlash 
loyiha bilan aniqlanadi. 
Rezervuarning  to‘kma  izolatsiyasi  tashqi  qobig‘ida,  isituvchi  izolatsiya 
materiali bilan devor orasidagi bo‘shliqni to‘ldirish uchun qopqoqlar, devor orasidagi 
bo‘shliqni shudring nuqtasi minus 40°S va 98,06-196,1 Ra (10-20 mm N
2
0)  bosimi 
ostidagi  quruq  azot  berilishi  uchun,  shuningdek  perlitni  quritish  va  rezervuarni 
ishlatish jarayonlarida tahlilga olish uchun shtutserlar bo‘lishi kerak. 
Suyuq  ammiakni  ruxsat  berilgan  daraja  yuqori  bo‘lganida  rezervuar  ichini 
bug‘lanayotgan  ammiak  bilan  rezervuarni  sovutish  uchun,  puflash  sachratuvchi 
qurilma  o‘rnatiladi.  Bu  qurilma  suyuq  ammiakni  quyish  uchun  ham  ishlatilishi 
mumkin.