Musobaqalarning ahamiyati. Musobaqa nizomi va o’yin qoidalari. Futbol qoidalariga eslatma

HALQAROKENGASHQARORI
Qaror 1
Agardarvozabono’zjarimamaydonchasiichidaqo’lidagio’yinholatidanchiqmaganto’pbilanraqibjamoao’yinchisigazarbabersayokibungaharakatqilsa, uchrashuvxakami 11-metrlikjarimato’pibelgilashikerak.
Qaror 2
Ogoxlantirishyokimaydondanchetlatishbilanjazolanuvchiqoidabuzarlikkayo’lqo’ygano’yinchi, qoidaniqaerda (maydondayokimaydontashqarisida) vakimganisbatan (raqibo’yinchiga, jamoadoshiga, boshhakamga, yordamchihakamlargayokiboshqashaxsga) nisbatanbuzganligidanqat’iynazar, o’yinQoidalarigabinoanjazolanishikerak.
Qaror 3
Darvozabonto’pniegallaboldidebhisoblashuchun, uto’pgaqo’liningistalganqismibilanto’pgategibturganvaziyatdabo’lishikerak. Bundantashqari, darvozabono’zitomonharakatlanayotganto’pnioyoqlaribilanqisibolganholatdahamto’pnidarvozabonegallaboldidebxisoblanadi. Lekin, xakamningfikrigako’ra, to’ptasodifandarvozabonningqo’llaridanchiqibketsa, masalandarvozatomonyunaltirilganzarbaniqaytarishdadarvozabonto’pniqo’llaridaushlabqolabilmasa, darvozabonto’pniegallaboldidebhisoblanmaydi.
Darvozabonto’pni 5-6 sekunddanuzoqvaqtdavomidaqo’llaridayokitanasigaqisganholdaushlabtursa, o’yinvaqtinicho’zganlikdaayblanadi.
Qaror 4
12 – Qoidaningko’rsatmalarigabinoano’yinchito’pniboshi, ko’kragi, tizzasivax.k. orqalio’zdarvozaboniga yetkazibberishimumkin. Biroq, hakamningfikrigako’ra, agaro’yinchio’yinpaytidaongliravishda 12 – Qoidadabelgilabqo’yilgancheklovlarnioshibo’tishgaharakatqilsa, usportqoidalarigaxilofravishdaharakatqilganlikdaayblanadi. Bundayxollardao’yinchisariqkartochkako’rsatishorqaliogoxlantirilib, raqibjamoafoydasigao’yinQoidasibuzilganjoydanerkinzarbabelgilanadi.
Jarimayokierkinzarbaniamalgaoshirishvaqtida 12-qoidagaasosancheklashlarniaylanibo’tishmaqsadidaakrobatikharakatlaramalgaoshirilsa, o’yinchihakamtomonidansariqkartochkabilanogohlantirishivazarbaqaytatdanijroetilishilozim.
Yuqoridako’rsatilganholatdakeyinchalikdarvozabonningto’pgategishyokitegmasligiaxamiyatkasbetmaydi. CHunkibundayhollardao’yinQoidasinidarvozabonemas, balkio’yinchibuzgandebtopiladi, ya’niu 12 – Qoidagarioyakilmaganlikdaayblanadi.
Qaror 5
To’pniorqadanraqibo’yinchigajaroxat yetkazishxavfibilanegallabolishuchunharakatqilishqo’polqoidabuzilishisifatidajazolanishikerak.

Yuqoridako’rsatibo’tilgan 5 – Qarorda, bundayqoidabuzilishgayo’lqo’ygano’yinchi 12 – Qoidaning 1-bandi, ya’ni «Maydondanchetlatish» bandigaasosanmaydondanchetlatilishi (kizilkartochka) kerakliginianglatadi.


13-QOIDA: JARIMATO’PIVAERKINZARBA

Rusvao’zbektillaridanboshqabarchatillardaushbuzarbalarerkin (free kick), jarimazarbasiesa — to’g’rierkinzarba (direct free kick), erkinzarbaesa — to’g’ribo’lmaganerkinzarba (indirect free kick) debataladi. Penalьti (penalty-kick) 11 metrdanberiladiganjarimazarbasiganisbatanishlatiladi.