Muhandislik geologik tadqiqotlar



Download 6,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/204
Sana26.02.2022
Hajmi6,17 Mb.
#472656
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   204
Bog'liq
-qullanma

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


155 
20. GRUNTLARNING MEXANIKAVIY XOSSALARI 
20.1.Gruntlarning mexanikaviy xossalari 
Gruntlarning tashqi kuch ta’sirida hosil bo’ladigan zo’riqishlarga, yo’l
quyiladigan chegaraviy deformatsiyalardan oshib ketmasdan, bardosh berish
qobiliyati uning 
mustahkamlig
i deb ataladi. Tashqi kuch ta’sirida - gruntlarda 
vujudga keladigan deformatsiyalar 2 xil ko’rinishida bo’ladi; birinchisi hajmiy 
deformatsiyalar bo’lib, bunda grunt zarrachalari o’zaro zichlashib, joylashadi va 
ikkinchisi siljish deformatsiyasi bo’lib, zarralar joylashishi o’zaro o’zgaradi. 
Deformatsiyalarga mos ravishda, 2-xil asosiy mexanik xossalar bo’lib, bular 
gruntlarning yuk ko’tarish qobiliyatini va siljishga bo’lgan qarshiligini ko’rsatadi. 
Siqiluvchanlik
. Gillarning tashqi kuch ta’sirida siqilib, o’z hajmini 
kichraytirish xossasi siqilish deb ataladi. Gilli gruntlar hajmining tashqi kuch 
ta’sirida 
kichrayishiga 
sabab, gruntlar tarkibi-dagi 
g’ovaklar 
miqdorini 
kamayishidir. Tashqi kuch 
olingandan so’ng, grunt 
skeletidagi elastik, ya’ni 
qaytar 
deformatsiyalar 
tufayli, dastlabki hajm 
qisman tiklanishi mumkin
(20.1- rasm).
Eng ko’p siqiluvchi gruntlar torflar bo’lib, ular bilan bir qatorda gilli
gruntlarni tilga ham olsa bo’ladi. Siqilish jarayonini o’rganish bino va sanoat 
qurilishida katta ahamiyatga egadir. 
Ko’p sonli o’tkazilgan tajribalar shuni ko’rsatadiki, jinsga ta’sir etgan xar 
qaysi bosimga mos ravishda namlik va g’ovaklik to’g’ri keladi. 
Qoldiq 
deformasiya 
Elastik deformatsiya 
va bukish 
20.1-rasm
. Gruntlarning deformatsiya 
grafigi 


156 
G’ovaklik va bosim o’zgarishlari bog’liqligini ifodalovchi egri chiziq -

Download 6,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish