Mudarija Kirish Innovatsiya nima uchun kerak?

3.Innavatsion faoliyatdagi xatarlar
Innovatsion loyihani tanlashda uning samaradorligini baholashda noaniqlik va xatar omillarni hisobga olinishi kerak. Bu savolni to’laligicha o’rganish ushbu o’quv qo’llanmasi chegarasidan chiqib ketadi, shuning uchun ularga qisqacha to’xtab o’tamiz. 
Noaniqlik deganda loyihani amalga oshirish shart-sharoitlari haqidagi axborot 
noaniqligi, shu bilan bir qatorda xarajat va natijalar to’g’risidagi axborot noaniqligi yoki to’liqmasligi tushuniladi. Loyihani amalga oshirish 
jarayonida ro’yobga chiqadigan xalal beruvchi holatlar kelib chiqishi bilan bog’liq bo’lgan noaniqlik xatarlari. Loyihaga baho berishda quyidagi noaniqlik va investitsion xatarlarga e‘tibor qaratiladi: 
-iqtisodiy qonunchilik va joriy iqtisodiy holat barqarormasligi, investitsiya 
qilish vafoydani ishlatish shartlari bilan bog’liq xatar. 
-tashqi iqtisodiy xatar (savdo va yetkazib berishlariga chegaralar kiritish, 
chegaralarini berkitish va h.); 
-siyosiy holat noaniqligi mamlakat yoki regionda ijtimoiy-siyosiy 
o’zgarishlar; 
-bozor konyukturasini, valyutakurslarini tebranishlari; 
-tabiiy-iqlimiy sharoitlaraniqmasligi, tabiiy ofatlar ro’y berish ehtimoli; 
-ishlab chiqarishni texnologik xatari (avariyalar, uskunalar xato ishlashi, ishlab 
chiqarish braklari); 
-qatnashchilarning maqsadlari, qiziqishlari vaaxloqi noaniqligi; 
-qatnashchi korxonalarning ish holati va moliyaviy ahvoli haqidagi 
axborot to’qimasligi yoki noaniqligi. 
Eng aniq usul bu noaniqlikni rasmiylashtirilgan ravishda ifodalash 
usulidir. Innovatsion loyihalarni baholashda eng ko’p uchraydigan noaniqliklar 
turlariga nisbatan bu usul quyidagi etaplarni o’z ichiga oladi: 
-loyihani amalga oshirishni ehtimolli shartlarini va bu shartlarga javob 
beruvchi xarajatlarning barchasini ifodalash (sug’urta bilan bog’liq sanksiya va 
xarajatlarni hisobgaolgan holda); 
-noaniqlik omillari haqidagi boshlang’ich axborotlarni amalga oshirishni 
alohida ehtimolli shartlari va mos samaradorlik ko’rsatkichlar hamda 
ularni o’zgarish intervallari haqidagi axborotga aylantirish; 
-amalga oshirish shartlari noaniqligini hisobga olgan holda loyihaning 
umumiy samaradorligi ko‗rsatkichlarini aniqlash va h.k.
Xorijiy va mahalliy amaliyotda loyihaning sezgirligini tahlil qilish voqealarni rivojlantirishning turli xil variantlari bilan belgilanadi: pessimistik, ehtimol opsimistik, eng optimistik, ehtimol optimistik.
Ta'sirchanlikni tahlil qilish yordamida, xatarlar nuqtai nazaridan eng muhim omillar aniqlanadi va innovatsion loyihani amalga oshirish uchun eng samarali strategiya ishlab chiqilmoqda. Sezgirlikni tahlil qilish usulining afzalliklari: hisob-kitob, hisob-kitoblarning soddaligi va ko'rinishi; Kamchiliklar - tahlil loyihaning faqat bitta omilini o'zgartirishni ko'zda tutadi, bu individual omillar va ularning kümülatif ta'sirini to'liq hisobga olib keladi. Bir vaqtning o'zida bir nechta omillarning o'zgarishi uchun siz kompyuter texnikasidan foydalanishingiz kerak.
Innovatsion natijalarning xavfsizligi darajasini baholash uchun mahsulotlarning tanqidiy (ajralmas) hajmining ko'rsatkichi hisoblanadi, unda innovatsion mahsulotlarni ishlab chiqarish va amalga oshirish xarajatlari qoplanadi.


Xulosa
Ishning amaliy ahamiyati shundan iboratki, ishda bayon etilgan nazariy qoidalar hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy va innovatsion rivojlanishini hududiy strategik rejalashtirishni ishlab chiqish sohasidagi adabiyotlarda va ilmiy maqolalarda ilgari bayon etilgan bilimlarni to‘ldiradi, aniqlik kiritadi. va ularning kontseptual apparatini kengaytiradi. Tadqiqot davomida olingan xulosa va takliflar hududiy iqtisodiyotni rivojlantirishni strategik rejalashtirish vositalarini to‘ldiradi va ushbu mavzuni keyingi o‘rganish uchun asos bo‘lishi mumkin.