Model tanlash va asoslash Material tanlash va asoslash

Tikib-ulash uchun qo‘llaniladigan choklar

№	Chokningturi	Chokningtasviri	10 mm chokka to‘g‘ri keladi-gan baxya soni	Qo‘llanilishi
1	Biriktirmachok		3,0–5,0	Buyum detal-larini biriktirib tikishda qo‘llaniladi
2	Yoribdazmollanganbiriktirmachok		3,0– 5,0	Kiyimning yel-ka, yon chok-lariga berishda qo‘llaniladi

3	Bostirib dazmollangan biriktirma chok		3-4	Relyef chokiga, ishlov berish uchun qo‘llaniladi
4	Bostirma chok		1,3 -2,0	Yubka etagini buklab tikishda qo‘llaniladi
5	Ag‘darma chok		3,0 – 5,0	Pidjak bortiga, pidjaksimon yoqasiga ishlov berishda qo‘llaniladi
6	Izma yo‘rmalash		10,0 – 12,0	Pidjak markaziy taqilmasiga izma yo‘rmalashda qo‘llaniladi
7	Tugma tikish		10,0 – 12,0	Pidjak markaziy taqilmasiga tugma tikishda qo‘llaniladi
5	Ag‘darma chok		3,0 – 5,0	Pidjak bortiga, pidjaksimon yoqasiga ishlov berishda qo‘llaniladi

Zamonaviy jihozlarni tanlash
Buyumni tikishda qo‘llaniladigan chok turlari, asbob-uskunalar tavsifi,texnologik ishlov berish tartiblari jadval shaklida ko‘rsatiladi. Kiyimning sifati vauni tikish narxi ko‘p jihatdan tikish usuliga bog‘liq. Shuning uchun ham tikishusullariyuqorisifatlimahsulotishlabchiqarishvazamonaviymashinavamoslamalardan maksimalfoydalanishkerak.
Birvaqtdaturlikiyim tikiladiganoqimlaniloyihalashdaayrim uzellaritikishuchunhammaturkiyimlarnitikishgato‘g‘rikeladiganyagonausultanlangani ma’qul. Tikish usullarini tanlashda aslida bir xil usulda tikilishi mumkinbo‘lgan bort, yoqa, yeng o‘tkazish kabi detal va uzellarini tikish uchun bir xilmetodtanlashga e’tibor beriladi.
Mashina tasnifnomasi

№	Mashinaningturi	-sinfi, ishlabchiqargan zavodi	Qo‘llanilishi	Baxyaqatorturi	Boshvaltezligiaylmin	Ignaturi	Ip turi
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Universal tikuv mashinasi	DDL-8100e- sinf,Juki	Avra detallariga ishlov berish uchun qo‘llaniladi	moki	5500 min^-1	0203- 100 0203- 110 0203- 120 0203- 130	Armir. №36LX, 35LX-1, lavsan №55L,33L
2	Universal tikuv mashinasi	DDL-5600NL-7- sinf,Juki	Astardetallarigaishlov berishuchunqo‘llaniladi	moki	5500 min^-1	0052- 90 0052- 100 0052- 110	Armir. №36LX, 35LX-1, lavsan №55L,33L

3	Maxsus mashina	DP- 2100SZ -sinf, Juki	Pidjak yengini yeng o‘miziga o‘tqazish uchun qo‘llaniladi	moki	3500 min^-1	DPX 17	Armir. №36LX, 35LX-1, lavsan № 55L,33L
3	Izma yo‘rmalaydigan yarim avtomat	LBH- 780U - sinf Juki	Pidjak marka-ziy taqilmasiga va izma yo‘rmalash uchun qo‘llaniladi	zanjir	3600 min^-1	DR x 5- 11:134 Nm 75 DR	Armir. №36LX, 35LX-1, lavsan № 55L,33L
4	Tugma qadaydigan yarim avtomat	MB- 1373 - sinf Juki	Pidjak markaziy taqilmasiga tugma qadash uchun qo‘llaniladi	zanjir	1500 min^-1	TQx1 №90- 120	Armir. № 36LX, 35LX-1, lavsan № 55L,33L

Oqimlarni loyihalashda tikish usulini oqimda ishlab turgan uskunalarnihisobgaolibtanlanadivaeskirganmashinalaro‘rnigayangilario‘rnatiladi.Texnologikjihatdanbo‘linmaydiganoperatsiyatikishjarayoniningtexnologikjihatdanmaydaroqishlargaajratilishimumkinbo‘lmaganyaxlitbirelementdir.
Kiyimning sifati va uning ishlov berish narxi asosan ishlov berish usuligabog‘liq bo‘ladi. Shunga asoslanib, yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarish uchunoqimnizamonaviy unumli jihozlar va kichik mexanizatsiya vositalarini tanlab, vaqt sarfini tejash lozim.
Namlab-isitib ishlov berish jihozlarini tasnifi

№	Jihozningturi, ishlabchiqargan zavodi	Qo‘llanilishi	Isitishusuli	O‘lchami,mm				Isitishharorati, 0S
				uzun-ligi	eni	baland-ligi
1	DazmolCs – 392 -sinf,Pannoniya,Vengriya	Kostyumastarininamlab-isitib ishlovberishda qo‘llaniladi	elektr	1400	700	600	150^0-160^0
2	Press Cs-394KE+ 1392-sinfPannoniyaVengriya	Kostyumdetallarigayyelimliqotirmayopishtirishuchun qo‘llaniladi	elektr	1450	710	600	130^0-140^o
3	Bug‘manekeni –MG-321 - sinf	Buyumninamlab-isitibishlovberishda qo‘llaniladi	bug‘	1450	1450	1650	100^0-120^0

Bir modelli texnologik oqimlar uchun texnologik ketma-ketlik tuzish
Buyumgaishlovberishbubo‘linmasoperatsiyalarningketma-ketbajarilishidir.Ularningsonibuyumningturiga,modelningmurakkabligiga,detallarning soniga,ishlovberish usuligavagazlamaturigabog‘liq.
Texnologikbo‘linmasoperatsiyadebtexnologikjihatdano‘zichidabo‘laklargabo‘linmaydiganoperatsiyagaaytiladi.
Simmetrik detallar yoki tugunlar bitta bo‘linmas operatsiyalar tuzilishigakiradi.
Harbirbo‘linmasoperatsiyalarningnomijadvaldato‘liqvaaniqyoziladi.
Buyumgaishlovberishketma-ketliкijadvalorqaliberiladi.
Texnologikjihatdanbo‘linmaydiganoperatsiyatikishjarayoniningtexnologikjihatdanmaydaroqishlargaajratishmumkinbo‘lmaganyaxlitbirelementdir (cho‘ntak qopqog‘ini ag‘darma chok bilan tikish, yyelka chokini tikish,yon choklariniyoribdazmollashvah.k.).
Harbirturkiyimniishlabchiqarishjarayonidagitexnologikjihatdanbo‘linmas operatsiyalarning mazmuni va miqdori jarayonning tashkiliy shakllarigabog‘liqemas.Kiyimtikishusulio‘zgarishibilanbirgatexnologikjihatdanbo‘linmas operatsiyalar sonihamortibboradi.
Masalan, palto yoki kostyum tikishda 300 dan ortiq texnologik bo‘linmasoperatsiyalarbo‘lishimumkin.
Texnologikjihatdanbo‘linmaydiganoperatsiyalartanlanganengmaqbultikishusullarifabrikaningtajribabo‘limidatuziladi.Bu operatsiyalarni ishlab chiqish,tikishusularinianiqlashdaishlatiladiganuskunalarni,kichikmexanizatsiyavositalarini,asboblarini,tikishtexnologikrejiminitanlashdan,ishlarning qaysi razryadga oidligini va operatsiyalar bajarilishi uchun texnologikjihatdanbo‘linmaydiganoperatsiyalarningtexnologiktartibiberilganjadvalbo‘yichatuziladi. qandayuskunada bajarilishi qisqartirib yoziladi:
D – dazmol,
M – mashina,
MM – maxsusmashina,P –press,Q-qo‘lda.
M -mashina (universal mashinada bajariladigan ishlar.)
MM-maxsusmashinadabajariladiganishlar.Masalan:Yengniyengo‘mizigao‘tkazish...;
A–avtomadabajariladiganishlar.Masalan:Izmayo‘rmalash,tugmatikish...;
YаA-yarimavtomatdabajariladiganishlar.Masalan:Izmayo‘rmalash,tugmatikish...;
D - dazmolda bajariladigan ishlar. Masalan: yorib dazmollash, bostirib dazmollash,namlab-isitibishlovberish…;
P – presda bajariladigan ishlar. Masalan: yelimli qotirma yopishtirish, namlab-isitib ishlovberish…;.
BM–bug‘manekendabajariladiganishlar.
Q - qo‘lda bajariladigan ishlar. Masalan: Qabul qilib olish, sifatini tekshirish,qayd qilish, tarqatish, o‘ngga qaytarish, to‘g‘rilash, kertiklash, kesish, yuborish,belgilash...