Mintaqaviy iqtisodiyot kafedrasi

Tadqiqotning uslublari.
Bitiruv malaka ishida ilmiy abstraksiya, induksiya 
va deduksiya, mantiqiylik, qiyosiy taxlil, statistik guruhlash usullaridan 
foydalanildi. 
Tadqiqotning nazariy va amaliy ahamiyati.
Tadqiqot ishida olingan 
xulosalar va amaliy tavsiyalardan mamlakatimizda mehnat bozorini rivojlantirish 
va qishloq joylarida bandlikni oshirishga bag’ishlangan kelgusidagi maxsus 
chuqur tadqiq etishga bag'ishlangan ilmiy tadqiqot ishlarida manba sifatida 
foydalanish mumkin. Tadqiqot ishi materiallaridan oliy o’quv yurtlarida 
«Iqtisodiyot nazariyasi», «Mehnat bozori va aholini ijtimoiy himoyalash», 
«Mehnat iqtisodiyoti va sotsiologiyasi» fanlarining o’quv dasturlarini 
takomillashtirish va o’qitishda foydalanish mumkin. 
Bitiruv malaka ishidagi iqtisodiyotni modernizatsiyalash bosqichida mehnat 
bozorining amal qilish mexanizmi samaradorligini oshirishga bag'ishlangan ilmiy 
xulosa va amaliy takliflardan davlatning maqsadli dasturlarini ishlab chiqishda 
foydalanish mumkin. 
Bitiruv malakaviy ishning tuzilishi.
Bitiruv malakaviy ishning tarkibi 
kirish, ikki bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat. Ishni 
yoritishda 7 ta jadval, 11 ta rasmlardan foydalanilgan. 
 
 

---

8 
I-BOB. MEHNAT BOZORI TUZILISHINING NAZARIY 
ASOSLARI 
 
1.1.
 
Mehnat bozori tushunchasi, uning mohiyati va funksiyalari
Bozor ayrim tovarlar va xizmatlarga talab bilan murojaat qiluvchi 
xaridorlar va taklif asosida yetkazib beruvchi sotuvchilarni bir-biriga qo’shadigan 
institut yoki mexanizmdir. Xom-ashyo, materiallar, yoqilg’i, tayyor mahsulot, 
qimmatli qog’ozlar, pul (kredit) bozorlari bir-biridan farqlanadi. Ana shu 
bozorlarni tashkil etishning o’ziga xos xususiyatlari bor. Ularning namoyon 
bo’lishiga, asosan, bozor negizi — mazkur bozorda oldi-sotdi ob’ekti bo’ladigan 
tovar ta’sir etadi. Shunga ko’ra, bozorlar turli shakllarda: bular tamaddixona va 
kichik do’konchadan tortib, yirik fond birjasi va xalqaro kreditlar bozorigacha 
bo’lishi mumkin. 
Mehnat ishlab chiqarishning asosiy omili va iqtisodiy faol aholining 
daromadlari manbai hisoblanadi. Rivojlangan mamlakatlarda milliy daromadning 
75 foizi iqtisodiy faol aholining mehnat faoliyati bilan bog'liq daromadlariga
to'g'ri keladi
7
. 
Bozorlar orasida mehnat bozori alohida o’rin tutadi. Bozor iqtisodiyotining 
ajralmas va muhim tarkibiy qismi —