www.ziyouz.com кутубхонаси
26
— Энди бефойда, — дейди Пакана ишонар-ишо-мас, аммо кўнглида умид чироғи липиллаб.
— Энди Сафсар йўқ...
— Ке, бўй алмашамиз: сен новча бўласан, мен — пакана. Чунки менга энди бўйнинг
аҳамияти йўқ. Новчаманми, паканами — барибир, Севара ташлаб кетган... Анови расмни яна
бир кўрай...
Пакана тўрт бўлак қоғозни қўйнидан олиб, чим устида ундан «Армон» ясайди.
Икковлон чўнқайиб ой ёруғида унга термилади.
— Бевафо Севара...
— Шўрлик Сафсар...
Бир дунё алам-ҳасратни далага ташлаб, «шох»сиз троллейбус шаҳарга қайтади.
Ажабо, Пакана неча йил юриб бу шаҳри азимнинг қоқ ўртасида шундай аломат гўша
борлигини билмас экан.
Ҳозирги Мустақиллик майдонига ёндош трамвай йўлини кўргансиз, ўшанинг бери ёғида, эски
кутубхонадан юқорироқ бир хилватда деворлари баланд-баланд шундай азамат қўрғон бино
эдики, нақд подшолар давридан қолган оқсуяклар чорбоғи дейсиз! Деворлари сиртдан кўҳна
(дарҳақиқат, овлоқ бир жойида «Сталин кўчаси» деб ёзилган тунука лавҳа ҳам турибди),
емирилган-нурагандек кўрингани билан, ҳовлининг ичига кириб оғзингиз очилиб қолади. Кеч
куз бўлишига қарамай, ҳаммаёқ гулу гулзор, оройиш-осойишталик ҳукмрон. Нимасидир Пакана
бир пайтлар муваққат истиқомат қилган умумҳовлини эслатувчи, аммо чандон обод, ўрдадек
кенг бу қадим чорбоғ серсоя арғувону кўркам жўкаларга кўмилган.
Киёматли биродари Паканани чорбоғ адоғидаги дов-дарахт, гулу буталар панасида
кўринмай турган нисбатан ғариброқ, сирлироқ пастқам бир кулба сари бошлайди.
Кулба соҳиби худди бўсағага курси қўйиб, уларни кутиб ўтирган экан. Пакананинг ғамхўр
ҳомийсини кўриши биланоқ унинг пойи қадамига ўзини юзтубан ташлайди — қурбонинг бўлай
дегани, ихлос-садоқатининг изҳори. Меҳмон кифтидан тутиб уни тикка қилади.
Бу — боши ойна мисол сип-силлиқ кал, икки чаккасидан яккам-дуккам соч толалари
елкасига паришон осилиб турган — баайни ўртаси тешик пўстакчани эрмакка кийиб олган шўх
болакайдек ушоққина, бағоят кўҳна қуриялик чол.
— Шанг шунг сан хува чу! — дея у иззатли меҳмонига илтифот изҳор этиб кафтларини
киндиги устида чалиштирганча вазмин таъзим бажо келтиради ва негадир унинг бурнидан
тортиб-тортиб қўяди. Суйганимикан?
— Чу хува сан шунг шанг! — дейди меҳмон унга жавобан, сўнг Паканани кўрсатиб
алланималарни маъни-дод қилади.
Нима деб вайсаяпти бу? «Жонини олсанг олгин-у, бўиини чўзиб бер», деяптими ё — «Суяги
ўзиники, гўшти сеники», деяптими? Тавба, унча-мунча одам боласи тушунолмайдиган чулчутча
тилни бу оддий аравакаш қаёқдан билақолди?
Ажабтовур қария Паканага ўгирилиб, кафтларини кўксида жуфтлаштирганча негадир
ҳиндийча салом қилади.
Тилмочнинг маълумот беришича, қурияча салом билан ҳиндийча саломни чалкаштирган бу
зот Ким Ир Сеннинг холаваччаси эмиш, вақти-замонида Чан Кай-шини, Мао Цзедунни, ҳатто
Сталинни даволаган. Ҳитлерни ҳам даволамоқчи бўлган-у, самолётга патта тополмаган. Қўли
роса енгил, ўзини Ибн Синонинг шогирди санайди, Тиббий муолажаларини мутлақо тан
олмайди, Далай-ламани жинидан баттар ёмон кўради, айни кунларда эса, Шарқда маълуму
машҳур ҳаким Абу Бакр ар-Розийнинг тиббиётга оид қўлёзмаларини дараклаб юрганмиш.
Бирдан бир камчилиги, афсуски, она тилидан бошқа бирор тилни билмас экан.
Таржима асноси Ким Ир Сеннинг холаваччаси «шундоқ-шундоқ» дегандек ишшайганча бош
ирғаб туради.
Ташрифнинг даромад қисми тугаб, ниҳоят, асосий ишга киришилади.
Шахсан ўртоқ Сталинни даволаган (қизиқ, нимасини даволаган экан — қоқшол қўлиними,
Пакананинг ошиқ кўнгли (қисса). Эркин Аъзам
Do'stlaringiz bilan baham: |