Microsoft Word kasbiy psixologiya \355.\355.\355

Anglashning tabiiy tarkibiy qismi. 
Miya tananing muammo markazi, dalil miyyani anglashi va fizologik tana boshqa boshqa 
narsaning turi. Bu mohiyat qanday qilib anglashni paydo qilishi mumkin degan chuqur savolni 
ko’taradi va qanday qilib fizologik voqea sabab boladi yoki anglash fikirlashga sabab bo’lgan.
13
  
  Diqqat psixik faoliyatning yo’naltirilishi va shaxs uchun ma'lum ahamiyatga ega bo’lgan ob'ekt 
ustida  to’planishidan  iborat  bilish  jarayonidir.  Yo’naltirish  deganda  psixik  faoliyatning  tanlovchanlik 
tabiati,  ob'ektni  ixtiyoriy  va  beixtiyoriy  tanlash  tushuniladi.  O’quvchi  maktabda  o’qituvchi 
gapirayotgan  gaplarni  eshitib  o’tirganda  mana  shu  eshitib  o’tirish  faoliyatini  ongli  ravishda  tanlab 
olgan, uning diqqati ongli ravishda qo’zg’algan shu maqsadga bo’ysundirilgan bo’ladi. O’quvchining 
biror  boshqa  narsaga  chalg’imasdan  o’quv  materialining  mazmuniga  zehn  qo’yib  o’tirishida  uning 
psixik faoliyatining yo’nalishi ifodalanadi.  
  Psixik faoliyatning yo’naltirilishi deganda ana shu tanlashgina tushunilib qolmay, balki ana shu 
tanlanganni  saqlash  va  qo’llab-quvvatlash  tushuniladi.  Diqqatning  bilish  jarayoni  uchun  ahamiyatini 
alohida  ta'kidlab  o’tish  lozimdir.  Diqqat  sezish  jarayonida,  idrok  qilishda,  xotira,  xayol  va  tafakkur 
jarayonlarida  har  doim  ishtirok  etadi.  Diqqat  barcha  aks  ettirish  jarayonlarimizning  doimiy 
yo’ldoshidir. Diqqat barcha psixik jarayonlarimizda qatnashsa ham, lekin diqqatning o’zi hech narsani 
aks ettirmaydi.  
  Odam  biror  narsaga  zo’r  diqqat  bilan  kirishgan  paytida  uning  tashqi  qiyofasida  ayrim 
o’zgarishlar ko’zga tashlanadi. Demak, diqqat odatda o’zining sirtqi ya'ni tashqi alomatlariga egadir.  
  Birinchidan,  diqqat  qaratilgan  narsani  yaxshi  idrok  qilish  uchun  unga  muvofiqlashishga 
urinishdan iborat harakatlar (tiqilibqarash, quloq solish) qilinadi. 
                                                 
13