Dinda savolim bor. 3-kitob
www.ziyouz.com kutubxonasi
1
DINDA
SAVOLIM BOR...
Uchinchi kitob
Musanniflar:
Muhammad Sharif Juman
Ahmad Muhammad
«Movarounnahr» nashriyoti
Toshkent – 2006
MUQADDIMA
Bismillahir rohmanir rohim.
Buyuk Xoliqimiz va Parvardigorimiz Alloh subhanahu va taologa behisob hamdu
sanolar bo‘lsin! Sarvari koinot - Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi
vasallamga, u zotning ashoblari va ahli baytlariga salovotu durudlar bo‘lsin!
Odamzod tug‘ilganidan to umrining nihoyasigacha bilim olishga, o‘rganishga, tajriba
orttirishga, anglashga muhtoj. U ana shu yo‘lda Alloh taolo Qur’oni karim orqali ato
etgan ilmlarni o‘rganishga kirishadi. Uning Rasuli Muhammad (s.a.v.) keltirgan ilmlar
ummonidan bahramand bo‘lmoqqa intiladi. U ana shu yo‘lda solih salaflar, ulug‘
allomalarning izidan borishga rag‘bat ko‘rsatadi. Insoniyat Alloh taoloning so‘nggi, komil,
haq dini – Islomga doir, uning asoslari, arkonlari, ibodatlariga oid ilmlardan yaxshi
xabardor bo‘lishga ko‘proq muhtoj. Chunki Islomning tub mohiyatini, uning shariatini
anglamay, bilmay saodatga erishib bo‘lmaydi. Shu boisdan dinimizda ilm olishga,
bilmagan narsalarini so‘rab, din asoslarini va ibodat tartiblarini o‘rganishga katta e’tibor
bilan qaralgan.
Alloh taolo Qur’oni karimda shunday marhamat etadi: «Alloh sizlardan iymon
keltirgan va ilm ato etilgan zotlarni (baland) daraja – martabalarga ko‘tarur» (Mujodala
surasi, 11-oyat). Alloh taolo yana aytadi: «Allohdan bandalari orasidagi olim-
bilimdonlarigina qo‘rqur» (Fotir surasi, 28-oyat).
Hadisi shariflarda ham ilm olish, so‘rab-o‘rganishning fazilatlari keng bayon etilgan.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ummatga beshikdan qabrgacha ilm izlamoqni
vasiyat qilganlar. Yana Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Kimga Alloh
yaxshilikni iroda qilsa, uni dinda faqih (teran anglovchi) qilib qo‘yadi va unga to‘g‘ri
yo‘lni ko‘rsatadi». (Imom Buxoriy va Muslim rivoyati).
Alhamdulillah, musulmonlarimiz bugungi kunda Allohning amr-farmonlariga, Uning
Rasuli sunnatiga amal qilib, dinlarini teranroq anglash, shariatni chuqurroq tushunish
yo‘lidan borishyapti. Keyingi yillarda masjid imomlariga berilayotgan, gazeta va
jurnallarning tahririyatlariga kelayotgan dinimizga doir savollarning ko‘payib borayotgani
ham shunga dalolat! Qo‘lingizdagi bu kitobga musulmonlarimizdan kelgan Islom dini,
shariati, ibodatlari, axloqiga doir yuzlab savollarga javoblar asosida tartib berildi.
Dinda savolim bor. 3-kitob
www.ziyouz.com kutubxonasi
2
Javoblarni tayyorlashda Qur’oni karim va tafsirlari, hadisi shariflardan, Movarounnahr
diyorida ma’lum va mashhur bo‘lgan «Hidoya», «Muxtasar ul-viqoya», «Jomi’ ur-
ramuz», «Hazonat ul-fiqh», «Majmuat ul- fatovo», «Halabi sag‘ir», «Sharhi avrod»,
«Radd ul-muxtor», «Sirojiyya», «Hadiyyat us-su’luk» «Mabsuti Saraxsiy», «Halabi
sabir», «Minhoj us-solihin», «Fatavoi Jung», «Sharhi Ilyos», «Fatavoi Hindiyya»,
«Ayollar fiqhi», «Sharhi fiqh ul-akbar» va boshqa ko‘pgina fiqh kitoblari,
mazhabboshimiz Imom A’zam asarlaridan foydalanildi. Zarur o‘rinlarda ana shu
manbalar ko‘rsatib o‘tildi.