Mavzu: o’Simliklarning Inson va biosferada tutgan órni va muhofazasi

Minimumqonuni
Biromilo’rniniboshqaomilbosaolmaslikqonuni
Omillarninghamkorligiqonuni.
O`simlik olamini muhofaza qilish
Atrof muhitni, shu jumladan o`simlik olamini muhofaza qilish muammosi hozirgi davrda ekologik muammolarning eng muhim masalalaridan biri bo`lib qoldi, chunki kishilar tabiatdan keragidan ortiq foydalanib, uning tabiiy manzarasini o`zgartirib, asrlar davomida vujudga kelgan hamjamoalarga salbiy ta`sir ko`rsatmoqda. Natijada o`simlik turlarining ko`plab yo`qolib ketish xavfi tuilmoqda. O`simlik turlarining bunday yo`qolib ketishi inson uchun tiklab bo`lmaydigan salbiy oqibatlarga sabab bo`lishi mumkin.
Noyob va yo`qolib borayotgan turlarning muhofazasiga e`tiborni kuchaytirish uchun 1966 yili Tabiatni Muhofaza qilish Xalqaro Ittifoqi tomonidan xalqaro “Qizil kitob” tashkil qilingan. Qizil kitob faqatgina xatar darakchisi bo`lmay, balki muhofaza harakatlarining dasturi hamdir. O`simlik muhofaza qilish faqatgina turli davlatlar o`rtasidagi hamkorlik yo`li bilangina muvaffaqiyatli olib borilishi mumkin.
Fotosintez jarayonida biosfera uchun yana bir muhim jarayon suvning fotolizidir. Natijada O 2 ajralib chiqadi, bu orqali barcha tirik organizmlar nafas oladi. Atmosferadagi barcha kislorod tirik moddalar orqali 2000 yil ichida o'tadi. O'simliklar million yil davomida sayyoramizning barcha suvlaridan foydalanadi va parchalanadi.
O'simliklar to'satdan biosferadada nobud bo'lganligini tasavvur qilish juda qiyin. Ha, bu mumkin emas. Axir, biz nafas olayotgan havo, biz iste'mol qiladigan ovqat o'simliklar bilan uzviy bog'liqdir. Bundan tashqari, ular odamlarga tabiat bilan muloqot qilishdan zavq bag'ishlaydi, uning jozibasi va go'zalligini ko'rishga yordam beradi. O'simliklar bizga g'amxo'rlik qilishda bizni yanada toza va mehribon qiladi.
O'rmonlar, shu jumladan odamlar o'stirgan erlar, er yuzining uchdan bir qismini egallaydi. Ularning maydoni 40 million kvadrat kilometrdan bir oz ko'proq. Bu Shimoliy yarim sharda keng tayga belbog'i, aralash va bargli mo''tadil o'rmonlar, doimo yashil subtropik va nam tropik o'rmonlar. O'rmonlarning ko'p qismi tropiklarda joylashgan; тайga va o'rmon-tundra 32%, mo''tadil zonaning aralash va bargli o'rmonlari - 17%. Sayyorada 30% ignabargli va 70% bargli o'rmonlar mavjud.