Мавзу: Нерв системаси


Бош мия. Бош мия яримшарлари пўстлоғи



Download 114 Kb.
bet2/10
Sana22.02.2022
Hajmi114 Kb.
#100957
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
7- маъруза.нерв тизими (3)

Бош мия.
Бош мия яримшарлари пўстлоғи. Бош мия ярим шарлари юзасининг кўп қисмии (95-96 %) янги пўстлоқ (неокортекс) билан, қолган қисми эса қадимги, эски ва оралиқ пўстлоқ билан қопланган. Нерв ҳужайралари сони 10-13 млрд.га етади. Улардан тахминан 8 млрд.и-пўстлоқнинг 3,5,6-қаватини хосил қилувчи йирик ва ўрта катталикдаги ҳужайралардир. Нейроглия ҳужайралари нерв ҳужайраларидан 10 марта кўп. Ҳужайраларнинг асосий массаси 3 хил шаклда бўлади: пирамидасимон, дуксимон ва юлдузсимон. Пирамидасимон ва дуксимон ҳужайралар пўстлоқнинг эфферент (харакат) системасини, юлдузсимон ҳужайралар афферент (сезувчи) системаси асосини ташкил қилади. Пўстлоқнинг барча нейронлари мултиполяр ҳужайралардир. Эмбрион тараққиетининг 6-ойига келиб пўстлоқда 6 қаватни фарқлаш мумкин, кейинчалик қаватлар сони узгариши мумкин. Пўстлоқ қаватлари бир-биридан кенглиги, ҳужайра элементлари жойлашиш қалинлиги, уларнинг ўлчами ва шакли билан фарқланади. Мия пўстлоғида нейронларнинг жойлашишига эса миелоархитектоника дейилади.
Пўстлоқнинг асосий 6 қаватини куриб чиқамиз:

  1. Энг юза қавати- молекуляр қават.

  2. Ташқи донадор қават.

  1. Пирамидасимон ҳужайралар қавати.

  2. Ички донадор қават.

  3. Ганглионар қават.

  4. Полиморф ҳужайралар қавати.

I қават оз нейронли горизонтал жойлашган Кахаль-Ретциус ҳужайралардан иборат бўлиб, уларнинг аксон ва дендритлари биринчи кават чегарасидаги Гольджи II тип ҳужайраларига (аксони калта юлдузсимон ҳужайралар) горизонтал нерв толалар чигалини хосил қилади. Бу қаватда нейроглия ҳужайралари ва уларнинг пастки қаватдаги ҳужайра дендритларининг пўстлоқ юзасига параллел йўналган кўп сонли толалари асосий ўринни эгаллайди.
II қават. Ташқи донадор қават - кўп миқдорда майда ва қалин қатлам хосил қилиб жойлашган нейронлардан ҳосил бўлади. Доначалар 4-8 мкм. катталикда, думалоқ, бурчакли ёки юлдузсимон шаклда бўлади. Уларнинг дендритлари молекуляр қаватга кўтарилади, аксонлари эса ўзига яқин пўстлоқ қаватларида синапслар хосил қилади, қисман оқ моддага ўтади.

Download 114 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish