|
Nazariya va amaliyot birligi. Mehnat ta’lim ining tarbiyaviy mohiyati tarbiyaviy vazifalarni o'qitishning m azm uni, shuningdek o'quv ishlarini tashkiliy shakl va metodlari orqali amalga o shirishdan iborat.
O'quvchilarning Mehnat ta’limi darslarini o'zlashtirishi meh n atg a oid turli texnik ma’lumotlar asoslarini o'zlash tirish larid an boshlanadi. Bu m a’lum otlar o'quvchilarga meh n at ta’limi darsining boshlanishidagi kirish y o'riqnom alarida h am d a joriy y o 'riq n o m alar vaqtida tushuntiriladi, o'quvchilar olgan bilimlari asosida mehnat ko'nikmalari, malakalarini muvaffaqiyat bilan egallaydilar, amaliy topshiriqlarni bajaradilar.
Bu bilan bilish nazariyasining muhim qoidalaridan biri nazariya bilan amaliyotning aloqasi amalga oshiriladi. Masalan, dasturdagi «Tokarlik vint qirqish stanogida ishlash» mavzusini olaylik. O'quvchi agar tokarlik vint qirqish stanogining tuzilishi va ishlash tam oyilini bilsa, uni vint qirqishga sozlashni, ishlov berilayotgan m aterialning va qirqish asboblari yasalgan m aterialning yo'nishini belgilaydi. O'qituvchining yuksak g'oyaviysiyosiy sifatlari va shaxsiy o'rnagi ishlab chiqarish ta’lim jarayoni tizim ini tarbiyalash va ta’lim ishlari rejimiga rioya qilishi lozim.
Mehnat darslarida o'quvchilarga tushuntiriladigan texnik ma’lumotlar, ularning muvaffaqiyati, ikkinchi tomondan esa egallangan amaliy tajriba dasturlari navbatdagi texnika m a’lum otlarini yaxshi o'zlashtirib olishlariga yordam beradi. Har bir taraqqiyot bosqichiga o'tishning sharti faqat mehnat unum dorligini m untazam oshirish va moddiy n e ’m atlar mo'lko'lligini yaratishdan iborat bo'lib qolmasdan, balki yosh avlodda yuksak axloqiy sifatlarni tarbiyalashdan ham iborat, bu eng avvalo jamiyat manfaatlari vo'lida qilinadigan mehnat jarayonida shakllanadi. Mehnat ta’limi darslari o'quvehilarni Mehnat vositasida axloqiy tarbiyalash uchun eng munosib obyekt hisoblanadi.
Chunonchi otaliq tashkilotining ishlab chiqarish buyurtmalarini o'quv ustaxonalarida o'quvchilar kuchi bilan bajarish ularda topshirilgan ish uchun m as’uliyat va iftixor hissini tarbiyalashga yordam beradi. Bunday buyurtmalarni bajarish natijasida o'quvchilarda bir-birlariga o'zaro o'rtoqlik, yordam ko'rsatish, umumiy mehnat natijalari uchun jam oa va shaxsiy m a’lumot, topshiriqni bajarishga tashabbus va ijodkorlik bilan yondashish kabi m uhim axloqiy fazilatlar shakllanadi. Mehnat ta’limi jarayonida o'quvchilarda asbob-uskunalar, materiallar, ustaxona binolariga, o'quv vaqtiga tejamkorlik bilan munosabatda bo'lish hissi tarbiyalanadi. O'quv ustaxonalaridagi Mehnat madaniyati — ish o'rnini tashkil etish va o'quv Mehnat mashg'ulotlarini to'g'ri rejalashtirish,
Mehnat ta’lim darslarini qo ‘l asboblari bilan bir qatorda turli m oslam alar bilan ta’m inlash ham katta ahamiyatga ega, chunki ular faqat o‘quvchilarning ish sifatini yaxshilab qolmasdan, ayni vaqtda mehnat unumdorligini h am oshiradi.
O‘qituvchining Mehnat usullarni ko‘rsatish vaqtidagi shaxsiy namunasi, uning umumiy madaniyati o'quvchilar uchun kuchli tarbiyaviy vosita boiib hisoblanadi. Mehnat ta’lim ining tarbiyaviy xususiyati shundaki, Mehnat tarbiyaviy vazifalarini o‘qitishning m azm uni, shuningdek, o'quv ishlarini amalga oshirishdan iborat.
Har bir taraqqiyot bosqichiga o'tishning sharti faqat mehnat unumdorligini muntazam oshirish va moddiy ne’m atlar mo'l-ko'lligini yaratishdan iborat bo'lib qolmasdan, balki yosh avlodda yuksak axloqiy sifatlarni tarbiyalashdan iborat. Bu eng avvalo jamiyat manfaatlari yo'lida qilinadigan Mehnat jarayonida shakllanadi. Mehnat ta’limi darslari o'quvchilarni mehnat vositasida axloqiy tarbiyalash uchun eng munosib obyekt hisoblanadi. Demak, o'quvchi nazariy bilimga ega bo'lgandan so'ng, bilimlarni mustahkamlash uchun amaliy mashg'ulotlar o'tkazish davomettiriladi. Nazariyani amaliyot bilan bog'lashning har xil shakllaridan foydalanish orqali biz o'quvchilardagi bilim sifatini oshirishga erishamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
