Mavzu: Masofadan ta’om buyrutma berish va yetkazib berish ma’lumotlarni ro‘yhatga olish mobil ilovasini yaratish. Mundarija

Klass  nomi,  O‘zgaruvchilar  (Xususiyatlar),  Funksiyalar  (Metodlar), 

Super  klass  (Agar  mavjud  bo‘lsa),  Interfeyslar  (Agar  mavjud  bo‘lsa), 

Konstruktorlar  

Klassni yaratishda foydalanilgan kattaliklarni 3 guruhga bo‘lish mumkin. Bu 

guruhlarni OYDda a’zolar huquqlari deb yuritiladi. Bu huquqlar quyidagilar: 

➢  Ommaviy (public) – barcha ob’ektlarga kirish uchun ruxsat bor. 

➢  Himoyalangan (protected) - faqat ushbu klassga va har qanday tarmoq 

klasslar kirishga ruxsat bor. 

---

Yigitliyev Islomjon 

19 

➢  Xususiy (private) - faqat ushbu ekzemplyarga kirishga ruxsat bor. 

Java  dasturlash  tilida  yuqorida  ko‘rsatilgan  3  huquqdan  boshqa  yana  bir 

huquq bo‘lib, u asosan a’zolarga biror-bir huquq ko‘rsatilmagan holda ishlatiladi. 

Bu  huquq  default  deb  nomlanadi.  Quyida  Java  dasturlash  tilidagi  huquqlarning 

imkoniyatini ko‘rsatilgan. 

 

3-jadval 

 

Inkapsulyatsiya  -  ma’lumotlarning  va  shu  ma’lumotlar  ustida  ish  olib 

boradigan kodlarning bitta ob’ektga birlashtirilishidir. Inkapsulyatsiyalash ob’ektni 

tashqi  muhitdan  maksimal  darajada  ajratish  imkonini  beradi.  Bu  ishlab 

chiqilayotgan  dasturlarning  ishonchliligini  sezilarli  darajada  oshiradi,  chunki 

ob’ektda mujassamlangan (lokallashtirilgan) funksiyalar dastur bilan nisbatan kam 

hajmdagi  ma’lumotlarni  almashinadi,  buning  ustiga  ushbu  ma’lumotlarning 

miqdori va turi odatda sinchikovlik bilan nazorat qilinadi. 

Merosxo‘rlik  –  ob’ektga  yo‘naltirilgan  dasturlashning  eng  muhim 

tushunchalaridan  bo‘lib,  siz  undan  o‘zingizning  klasslaringizni  yozayotdgan 

vaqtingizda  juda  effektiv  foydalanishingiz  mumkin.  Merosxo‘rlik  juda  kuchli 

mexanizm bo‘lib siz yangi klassga kod yaratayotgan vaqtingizda faqatgina uning