Mavzu: Dars – ta’lim tizimini tashkil etishning asosiy shakli sifatida. Ta’limni tashkil etish turlari va shakllari. Ta’limni tashkil etish shakllarining tarixiy asoslari

Didaktik vositalar deganda, oʻquv va koʻrgazmali qoʻllanmalar, namoyishli qurilmalar, texnik vositalar tushuniladi.
Ta’lim vositalari oʻzida oʻquv-tarbiyaviy maqsadga erishish uchun zarur boʻlgan moddiy yoki ma’naviy qadriyatlarni aks ettiradi. Odatda ular ta’lim metodlariga mos holatda foydalaniladi.
Biroq agar metodlar «qanday oʻqitish» savoliga javob bersa, vositalar esa, «uning yordamida nimani oʻqitish» savoliga javob beradi.

Grafikli organayzerlar (Grafikli tashkil etuvchilar) – fikriy jarayonlarni koʻrgazmali taqdim etish vositasi.

1. 
   Ma’lumotlarni tarkiblashtirish va tarkibiy boʻlib chiqish, oʻrganilayotgan tushunchalar (voqea va hodisalar, mavzular) oʻrtasidagi aloqa va oʻzaro bogʻliqlikni oʻrnatish usul va vositalari: Klaster, Toifalash jadvali, Insert, B/B/B jadvali.
   
2. 
   Ma’lumotlarni tahlil kilish, solishtirish va taqqoslash usul va vositalari: T-jadvali, Venn diagrammasi.
   
3. 
   Muammoni aniqlash, uni hal etish, tahlil qilish va rejalashtirish usullari va vositalari: «Nima uchun?», «Baliq skeleti», «Piramida», «Nilufar guli» sxemalari, «Qanday?» ierarxik diagrammasi, «Kaskad» tarkibiy-mantiqiy sxema.
   

Grafik organayzerning turi, ahamiyati va xususiyatlari: mavzu, matn, boʻlim boʻyicha izlanuvchilikni olib borish imkonini beradi. Tizimli fikrlash, tuzilmaga keltirish, tahlil qilish koʻnikmalarini rivojlantiradi.
MAVZU BOʻYICHA OʻZ-OʻZINI TEKSHIRISHGA OID SAVOLLAR:

1. 
   Ta’lim metodlari nimalarni anglatadi va uning ta’lim jarayonidagi oʻrni qanday?
   
2. 
   Ta’lim metodlari va vositalari oʻrtasidagi uygʻunlik nimalardan namoyon boʻladi?
   
3. 
   Ta’lim metodlarini faolllashtirishda asosan qanday jarayonlarga e’tibor beriladi?
   

MAVZU BOʻYICHA TOPSHIRIQLAR:

1. 
   Ta’lim berishning texnik vositalari, yordamchi ta’lim vositalar, oʻquv-uslubiy materiallar nima uchun zarurligini tushuntiring.
   
2. 
   Ta’lim vositalarini tanlash nimaga bogʻliq ekanligini tushuntiring.
   
3. 
   Grafikli tashkillashtiruvchilarga: Insert jadvali, klaster, toifalash jadvali, B/B/B jadvali, SWOT - tahlil jadvali, “Nima uchun?”, “Baliq skileti”, “Pogʻona”, «Piramida», “Nilufar guli” chizmalari, “Qanday” diagrammasi xususiyatlarini aniq misollarda tushuntiring.