Mavzu: Arab dunyosi mamlakatlarining iqtisodiy o’sish sabablari va ularning jahon xo’jaligidagi iqtisodiy salohiyati

Fors ko’rfazi mamlakatlarini Doing Business reytingi bo’yicha o’rni (2019-yil)

Mamlakatlar	O’rni
Singapur	1
Yangi Zellandiya	2
Gonkong Xitoy	3
BAA	22
Saudiya Arabistoni	49
Qatar	50
Bahrayn	53
Ummon	66
Quvayt	86

Manba: www.doingbusiness.orgrasmiy saytining ma’lumotlari asosida tayyorlangan.

Jadvaldan ko’radigan bo’lsak 2019-yilda Saudiya Arabistoni doing business reytingi bo’yicha 49-o’rinda turibdi. Bu reytingni yuqori uchligini Singapur, Yangi Zellandiya va Gonkong mamlakatlari egallagan. Mintaqa mamlakatlari orasida bu ko’rsatkich bo’yicha BAA 22-o’rinda tursa undan keyin Saudiya Arabistoni 49o’rinda turibdi. Doing business reytingi ham bir nechta ko’rsatkichlar bo’yicha baholanadi, xususan, biznes yuritish yengilligi ko’rsatkichi, korxonalarni ro’yxatdan o’tkazish, elektr tarmoqlariga ulanish, mulkni ro’yxatdan o’tkazish va xalqaro savdo kabi ko’rsatkichlar bo’yicha mamlakatlarda investitsion faoliyat bilan shug’ullanish imkoniyatlari baholanadi. Saudiya Arabistoni mamlakatda biznes yuritish ko’rsatkichi bo’yicha 49-o’rinda tursa Qatar, Bahrayn, Quvayt kabi mamlakatlar undan keyingi o’rinlarni egallagan. Korxonalarni ro’yxatdan o’tkazish ko’rsatkichi bo’yicha esa Saudiya Arabistoni 109-o’rinda, qurilish olib borishga ruxsat olish(21), elektr tarmoqlariga ulanish(22), mulkni ro’yxatdan o’tkazish(20), kredit olish(710, xalqaro savdo(92), kelishuv ijrosini ta’minlash bo’yicha esa 108o’rinda turibdi. Saudiya Arabistonida investitsion faoliyat bilan shug’ullanish uchun bir qancha imkoniyatlar yaratilgan.

Bugungi kunda mamlakatda sanoat tarmoqlarining rivojlanishida va eksportbop mahsulotlar ishlab chiqarishda asosiy ulush 6 ta iqtisodiy sanoat hududlariga to’g’ri keladi. Saudiya Arabistoni Bosh investitsiya boshqarmasining (SAGIA) ma’lumotiga ko’ra, 2030-yilga borganda tashkil qilingan 6 ta yirik iqtisodiy sanoat hududlarida ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotlarining miqdori 150 mlrd AQSh dollarini tashkil qilishi va 1,3 mln ishchi kuchi ushbu hududlarda faoliyat olib borishi, hamda ushbu sanoat hududlaridagi ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotlarining miqdori mamlakatning yalpi ichki mahsulotida asosiy ulushni va aholi jon boshiga o’rtacha 125,625 rial (33,4 mln dollar) daromadni tashkil qilishi taxmin qilinmoqda¹⁷.

Saudiya hukumati energetika, suv ta’minoti, telekommunikatsiya, avtomobilsozlik, kemasozlik va transport sohalariga to’g’ridan-to’g’ri xorijiy sarmoyalarning ko’lamini oshirish ga harakat qilmoqda.

Manba: www.gccstat.orgFKADHK tashkilotining rasmiy ma’lumotlari asosida muallif tomonidan tayyorlangan.