Mavzu: Antik tarixning boshlanishi darsning maqsadi: a ta’limiy: o’quvchilargaAntik tarixning boshlanishihaqida ma’lumot berish; b tarbiyaviy

Mavzuga oid shakllantiriladigan kompetensiyalar:

a) tayanch kompetensiya(lar): TK1, TK2;

b) fanga oid kompetensiya(lar): FK1.

Dars turi: yangi tushuncha, bilimlarni shakllantiruvchi.

Dars uslubi: an’anaviy.

Dars jihozlari: darslik, tarixshunoslik atamalari lug‘ati, mavzuga oid ilmiy adabiyotlar, slaydlar, bukletlar, tarqatma materiallar, ko‘rgazmali qurollar (audio, video, fotolavhalar, jadvallar) jamlanmasi.

DARS REJASI
№	Darsning tarkibiy qismi (bosqichlari)	Ajratiladigan vaqt (reglament)
1	Tashkiliy qism	5 daqiqa
2	Ma’naviyat daqiqasi
3	O‘tilgan mavzuni takrorlash	5 daqiqa
4	Yangi mavzuni tushuntirish	25 daqiqa
5	Mustahkamlash	5 daqiqa
6	O‘quvchilarni baholash	5 daqiqa
7	Uyga vazifa berish

DARSNING BORISHI:

Tashkiliy qism: O‘quvchilar bilan salomlashib, sinf xonasining darsga tayyorlik darajasini tekshirish, davomatni aniqlash.

Ma’naviyat daqiqasi: O‘quvchilar bilan kunning muhim iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, axloqiy-tarbiyaviy yangiliklari xususida qisqacha suhbat tashkil etish, ularga nisbatan o‘quvchilarning mustaqil yondashuvini tinglash, bahs-munozara uyushtirish.

Yangi mavzu bayoni: O‘quvchilarga yangi mavzu yuzasidan quyidagi tushunchalar beriladi.Fan Mashhur yunon faylasufi Geraklit Yer yuzidagihamma narsa, olovdan kelib chiqqan, deb uqtirgan. «Bir daryoga ikki marta tushishmumkin emas», «Hamma narsa oqadi, hammanarsa o‘zgaruvchandir» degan mashhurhikmatlar unga teqishlidir. Frakiyalik Demokrit degan faylasuf Geraklitfi kriga e’tiroz bildirib, u bizni qurshab turganhamma narsa ko‘zga ko‘rinmaydigan maydamaydazarralar – atomlardan tashkil topgandegan ma’nodagi fi krni bayon etgan. Yunon faylasufi Diogen «Insonda hechqanday ehtiyojlar bo‘lmasligi shart» deganfi krni o‘z ta’limotiga asos qilib oldi. Hayotdagibarcha qulayliklardan voz kechgan Diogenbir bochkada kun kechirgan. Afsona largako‘ra, Makedoniyalik Aleksandr undan: «Sengaqanday yordam berishim mumkin?» debso‘raganida, Diogen: «Nariroq tursang-chi,quyoshni to‘sma!» deya kinoya qilgan ekan. Mil. avv. V asrda yashagan Gerodot «Tarix» deb nomlangan kitob yozgan. Qadimda

Gerodotga «tarixning otasi» degan nom berilgan. Qadimgi yunon olimi Aristotel to‘planganbilimlarni alohida tarmoqlarga ajratdi va ularnimustaqil fanlar sifatida ta’rifl ab berdi. AristotelniSharqda «Arastu» deya atashgan.Barcha zamonlarda olimlar ilmiy masalayechimini topgan yunon fi zigi va matematigiArximedning «Evrika!» («Topdim, topdim!»)qiyqirig‘ini takrorlab yurishadi.Arximedning yorug‘likni ko‘zgu orqali jamlab,Sirakuza ustiga hujum qilib kelayotganrimliklarning kemalarini yondirib yuborgani haqidahikoya mavjud. Arximed richag (dastak)qonunini ishlab chiqdi va mashhur bo‘lib ket-gan bir iborani aytdi: «Menga tayanch nuqtasinitopib bersangiz, Yerni ag‘darib yuboraman!». Rimliklar uning jonajon shahri Sirakuzanibosib olganlarida, Afinalik mashhur faylasufSokrat (Sharqda keyinchalik«Suqrot» tarzidaaytilgan) o‘zining dono hikmatlari tufayli shaharningeng aqlli kishisi deb e’lon qilingan edi.Bunga javoban Suqrot shunday debdi: «Hechnarsani bilmasligimni bilganim uchun hammeni donishmand deb hisoblashsa kerak»

Mustahkamlash: Darsning ushbu qismida o‘quvchilar dars yakunida quyida berilgan topshiriqlar va savollarga javob beradilar:

1. Yunon olimlarining kashfi yotlari va yutuqlarihaqida so‘zlab bering.

2. Arximedning «Menga tayanch nuqtasinitopib bersangiz, Yerni ag‘darib yubora man!»degan iborasi ma’nosini tushuntirib bering.

3. Sizningcha, Suqrotning «O‘z-o‘zingni angla!» hikmati nimani anglatadi?