Mashinasozlik ishlab chiqarishini avtomatlashtirish



Download 8,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/275
Sana08.01.2022
Hajmi8,12 Mb.
#332914
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   275
Bog'liq
boshqarish sistemalarining elementlari va qurilmalari

O„lchash o„zgartkichi 
— o‗lchashlar vositasi sifatida o‗lchash o‗zgartirishi 
ΔR→Δa 
ni amalga oshirishga imkon berdi. Kattalikning ketma-ket o‗zgartirishlar 
qatoridan  bittasi  yuz  beradigan  o‗lchash  vositalari  elementi 
o‘zgartirish  elementi 
deb ataladi. O‗zgartirish elementi har doim ham konstruktiv ajralib turmaydi, ya‘ni 
o‗lchash vositasi tuzilishining ayni bitta elementi ikki va undan ortiq o‗zgartirish 
elementiga ega bo‗lishi mumkin. 
O‗lchash  axboroti  signali  hamma  o‗zgarishlarining  amalga  oshishini 
ta‘minlovchi  o‗zgartirish  elementlari  to‗plami  o‗lchash  vositasining 
o‘lchash 
maqsadi 
deyiladi. O‗lchash zanjirida bevosita o‗lchanayotgan kattalikning ta‘sirida 
bo‗lgan  birinchi  o‗zgartirish  elementining  qismi 
sezgir  element 
deyiladi.  Sezgir 
elementning  o‗lchash  vositasini  aniqlashda  e‘tiborli  bo‗lish  va  uni  ximoya 
armaturasi  bilan  chalkashtirmaslik  kerak,  chunki  bu  armatura  o‗lchanayotgan 
kattalikka  bevosita  tegib  turadi.  «O‗lchash  o‗zgartirishi»  tushunchasi  «o‗lchov 
o‗zgartkichi»  tushunchasiga qaraganda  ancha  keng  ma‘noga ega,  chunki  ayni  bir 
o‗lchov  o‗zgartirishi  o‗lchov  o‗zgartkichlarning  ish  (ta‘sir)  prinsipi  turlicha 
bo‗lgan  ketma  ketlik  bilan  bajarilishi  mumkin.  1.1-rasmda  ayni  bir  xil  .harorat 
o‗lchash o‗zgartirishini mexanik 
Δl 
siljishga o‗zgartiradigan turli o‗zgartkichlarga  
misollar  keltirilgan.  Birinchi  holda  bu  simob  ustunining  harorat  ko‗tarilishi 
natijasida  kengayishidagi  siljishi  bo‗lsa,  ikkinchi  holda  —  qatlamlari  turlicha 
bo‗lgan  harorat  kengayish  koeffisientiga  ega  bo‗lgan  bimetall  plastinkalarning 
siljishi;  uchinchi  holda  —  harorat  o‗lchanadigan  muhit  bilan  bevosita  aloqada 
bo‗lgan sezgir element bilan bog‗liq asbob ko‗rsatkichining (strelkasining) siljishi. 
SHunday qilib, o‗lchash o‗zgartirishining ko‗rsatmasi nimani va nimaga aylantirish 
kerak,  degan  savolgagina  javob  beradi,  aniq  o‗lchash  o‗zgartkichlarining 
ko‗rsatishi esa buni tabiatan qanday bajarish mumkin, degan savolga javob beradi. 
Aslida  o‗lchash  o‗zgartkichi  bir  xususiy  o‗lchash  o‗zgartirishini  baja-ruvchi 
ma‘lum amal prinsipida yasalgan texnik qurilmani ifodalaydi.  
O‗lchash  o‗zgartkichining  asosiy  xarakteristikalaridan  biri  o‗zgartirish 
koeffisienti  bo‗lib,  u  o‗lchanayotgan  kattalikni  akslantiruvchi  o‗zgartkichning 
chiqishidagi  signalning  o‗zgartkich  kirishidagi  signalga  nisbatini  ifodalaydi. 
Funksional  vazifasiga  ko‗ra  o‗lchash  o‗zgartkichlarini  quyidagi  turlarga  ajratish 
qabul qilingan: birlamchi, oralik, masshtabli, uzatuvchi va boshqalar. 


34 
 

Download 8,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   275




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish