Ma`lumotlar bazasi va uni tashkil qilish tamoyillari. Ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimlari. Axborot texnologiyalarining turlari



Download 0,8 Mb.
bet5/21
Sana14.01.2022
Hajmi0,8 Mb.
#363892
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21
Bog'liq
Ma`lumotlar bazasi va uni tashkil qilish tamoyillari. Ma`lumotla

Axborot zaxiralari – alohida hujjat va alohida hujjat to`plami, axborot tizimlari

(kutubxona, arxiv, fond, ma`lumotlar banklari, boshqa axborot tizimlaridagi xujjatlar va xujjatlar) to`plamidir.

Boshqaruv karorlarini qabul qilish jarayoni ma`lumotlarning ulkan oqimida zarur axborotni ko`rib chiqish, tahlil etish va oqilona foydalanishni ko`zda tutadi. Axborot tanlash ancha mehnat talab qiladigan, demakki, qiymati yuqori jarayon. SHuning uchun uni tasniflash zarur. (2.1- rasm).

Tasnif tizimini axborotga qo`llash uchun quyidagicha yondashish zarur:



  1. Axborotni tahlil qilish tasnif va qiyoslash vositalari asosida bo`lishi kerak.

  2. Tasnif asosiga turli omil va koordinat tizimlari qo`yilishi lozim.

  3. Ayrim omil va koordinat tizimlari u yoki bu farqlarga asoslanishi mumkin, masalan aniq bir bozor va tovarlarni bilish zarur.

  4. Tahlilning mohiyati va teranligi avvalo berilgan axborot turi va hajmiga bog`liq.

Axborotni turli belgilarga qarab tasniflash ahamiyatli. 1. Axborot olishusuli bo`yicha quyidagilarga tasniflanadi:

  1. tadqiqot davomida bevosita so`rov varaqalari yordamida, telefon so`zlashuvlari va shaxsiy suhbat yo`li bilan olib borilishi mumkin;

  2. davriy va maxsus adabiyotlarni o`rganish orqali;




1- rasm. Axborotlarni tasniflash.

v) ma`lumotlarni telefaks yoki maxsus magnitli tashuvchilar vositasida uzatish. Odatda bu axborot maxsus agentliklar so`rovi bo`yicha amalga oshiriladi. Bunday axborot u yoki bu muammo yoki muhitga muvofiqligi, shuningdek, to`laqonligi va ishonarliligi bilan ajralib turadi. Ma`lumot va xabarlarni optik disklar (kompakt disklar)da uzatish so`nggi yillarda keng ommalashdi. Ularda nafaqat matn, balki istalgan boshqa video va audio axborot yozuvlari ham uzatiladi.

2. Qayta ishlash usuliga ko`ra ma`lumotlar birlamchi, ikkilamchi, hosila, mantiqiy xulosa va yakunlarga bo`linadi. Jumladan, boshlang`ich axborot odatda voqelikda yuz beruvchi jarayonlarni kuzatish natijasida shakllanadi va qayta ishlanmasdan qayd etiladi. Ikkilamchi o`z asosiga ko`ra birlamchi ma`lumotlarga tayanadi.

Hosila axborot dastlabki, ikkilamchi yoki boshqa axborotni qayta ishlash natijasidir. SHu bilan birga, tadqiqotlarda boshlang`ich axborot sifatida rejalashtirish, hisob va tahlil vazifalarini hal etish jarayonida olingan ma`lumotlar kiritiladi. SHu munosabat bilan boshlang`ich va hosila axborotni uning yuzaga kelishi muhiti va foydalanish nuqtai nazaridan ko`rib chiqish lozim.

3.Tadqiqot ob`ekti nuqtai nazaridan axborot. Eng avvalo tashqi makromuhit ta`sirini hisobga olgan holda ma`lumotlar bazasini yaratish va avtomatlashtirilgan ma`lumotlar banklaridan foydalanish uchun asoslangan yunalishni tanlash maqsadida bozor ehtiyoji va talablarini o`rganishga yo`naltiriladi.

4.Funktsional vazifasiga ko`ra axborotni quyidagicha tasniflash mumkin:



  1. yangi tovarlarni ishlab chiqarish va sotishda bozorda firmaning moliyaviy vaiqtisodiy ahvoli qanday bo`lishini ochib beruvchi axborot;

  2. bozorning aniq segmentida raqobatchilar holatini ifodalovchi axborot.

v) amalda erishilganiga qaraganda ko`zlangan natijadan chetga chiqishni aniqlash bo`yicha axborot (chetga chiqish sabablarini belgilash).

Ushbu uchchala tur birdek muhim, zero, ulardan birgalikda foydalanishgina firma vazifalarini samarali hal etishni ta`minlaydi. Axborotning birinchi turi prognozlash va rejalashtirish funktsiyasi bilan; ikkinchisi hisob-kitob funktsiyasi bilan; uchinchisi nazorat va tahlil funktsiyalari bilan uzviy bog`liqdir.

5. Vazifasiga ko`ra axborot, ma`lumotnoma, tavsiyanoma, me`yoriy va signalli turlarga bo`linadi.


Download 0,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish